توسط شورای‌عالی شهرسازی و معماری ابلاغ شد؛
ماموریت حفاظت بافت‌تاریخی نیشابور برعهده ۳ دستگاه
در نامه‌ای ۱۳ بندی تصمیم شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران برای تهیه طرح ویژه پهنه تاریخی نیشابور با تاکید بر مشارکت نخبگان و صاحبنظران و ماموریت حفاظت از بافت‌تاریخی استان به استانداری، اداره کل راه و شهرسازی و اداره کل میراث‌فرهنگی خراسان‌رضوی ابلاغ شد.
شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران به دبیری پیروز حناچی درباره ضرورت
تهیه طرح ویژه برای پهنه تاریخی نیشابور، تصمیم گرفت.
شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران درباره تهیه طرح ویژه پهنه تاریخی
نیشابور با توجه به درخواست شماره ۹۵۲۵۰۰/۲۱۹۹۲ مورخ ۹۵.۷.۴ سازمان میراث‌فرهنگی،
صنایع‌دستی و گردشگری در جلسه مورخ ۹۵.۸/۲۴ به شرح زیر تصمیم گرفت:
– جایگاه نیشابور به عنوان یکی ازمناطق کلیدی خراسان بزرگ و ایران در
جغرافیای طبیعی و تاریخی حوزه ایرانشهر
– اهمیت
شناخت ویژگی‌های اقلیمی و محیطی پهنه زیستی نیشابور و سنجش عملکردهای محلی و منطقه‌ای
و فرا منطقه‌ای آن در حوزه‌های گوناگون طبیعی، تاریخی، اقتصادی، سیاسی، مذهبی،
اجتماعی (تعامل دیرینه انسان با جغرافیا و محیط)
– لزوم شناخت توان
بالقوه طبیعی و زیست‌محیطی و ارزش‌های بنیادین منطقه نیشابور و پهنه شهر کهن
نیشابور به طور یکپارچه و در تمامیت آن برای سنجش امکان تحول توان پهنه از قوه به
فعل، با هدف آبادانی سرزمین و حیات پایدار و با توجه به شاخص‌های مهم طبیعی- محیطی
و فرهنگی نیشابور و لزوم حفظ شاخص‌های آبادانی از جمله:
– ارتباط تنگاتنگ شهر
و روستا و مزارع و باغ ها و اهمیت آن از دیرباز در معیشت منطقه و لزوم حفظ این
ارتباط
– میراث همچنان زنده و
پویای کشاورزی و روستایی و منابع طبیعی و معدنی و لزوم حفظ کاربری اراضی کشاورزی و
باغات
– بافت روستایی اصیل و
تداوم حضور جوامع محلی و لزوم جلوگیری از مهاجرت و توانمندسازی جوامع محلی
– مدیریت
بهینه نظام پایدار آب در منطقه و لزوم احیاء نظام پایدار آب در نیشابور
– جایگاه
نیشابور از منظر تحولات دینی و مذهبی و لزوم شناخت بستر حضور و استقرار امام هشتم
شیعیان در نیشابور و روند تحولات در حوزه‌های دینی و مذهبی و تبعات منطقه‌ای و
جهانی آن، بستر تولید حجم عظیمی از میراث مکتوب و غیر مکتوب با شهرت جهانی.
– جایگاه
ویژه منطقه نیشابور و موقعیت شهر کهن نیشابور از منظر تاریخ سیاسی و جغرافیای
اداری و لزوم بررسی جامع‌نگر در چارچوب چالش‌های منطقه‌ای و جهانی
– جایگاه
ویژه نیشابور در حوزه ارتباطات و اقتصاد شرق در دوران باستان و دوران اسلامی و
لزوم شناخت شاخص‌ها و ویژگی‌های شبکه های ارتباطی و روابط اقتصادی و امکان‌سنجی
ارتقاء سطح توان منطقه از قوه به فعل
– جایگاه ویژه نیشابور
از منظر تحولات حوزه فرهنگ و ادب، علوم و فنون و صناعت و لزوم شناخت شاخص‌ها و
ویژگی‌های مرتبط با این حوزه‌ها و امکان‌سنجی ارتقاء سطح توان منطقه از قوه به
فعل.
– جایگاه ویژه نیشابور
از منظر تنوع پهنه‌های زیستی و آثار تاریخی و فرهنگی، بستر شکل‌گیری محوطه‌های
استقراری و حجم عظیمی از میراث فرهنگی با شهرت جهانی، لزوم حفظ آثار و ارزش‌های
آن.
– جایگاه
تاریخی نیشابور از منظر جغرافیای سیاحت، بستر شکل‌گیری محوطه‌های زیستی مرتبط و
تولید حجم عظیمی از میراث فرهنگی، لزوم تبیین چارچوب ضوابط کارآمد گردشگری فرهنگی.
مقرر شد طرح ویژه آمایش حریم منظری شهر کهن نیشابور و طرح ویژه
تفصیلی عرصه و حریم شهر کهن نیشابور (ابلاغ شده به نامه شماره ۸۸۹/۹۲۲۵۰ مورخ
۶/۱۲/۹۲) با رویکرد حفاظت از ارزش‌های اشاره شده، به مقیاس‌های مناسب، توسط وزارت
راه و شهرسازی و با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وسایر
دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط تهیه شده و به تصویب شورای‌عالی شهرسازی و معماری برسد.
شرح خدمات طرح‌های مذکور به تأیید کمیته تخصصی معماری، طراحی شهری و بافت‌های واجد
ارزش خواهد رسید. همچنین لازم است در کلیه مراحل راهبری تهیه طرح از مشارکت فعال
نخبگان و صاحب نظران حوزه‌های مختلف مرتبط با شهر نیشابور بهره جسته شود.
با توجه به تاثیر هرگونه اقدام بر لایه‌های زیرین پهنه شهر کهن
نیشابور، کلیه اقدامات موضعی و عمرانی در مقیاس خرد و کلان از جمله طرح‌های
گردشگری، احداث راه و … پس از تصویب طرح ویژه آمایش حریم منظری شهر کهن نیشابور
مقدور بوده و لازم است از هرگونه تهیه طرح و انجام اقدامات توسعه‌ای موازی اجتناب
گردد. همچنین در زمان تهیه طرح اخذ نظر و استعلام از سازمان میراث فرهنگی کشور
ضروری است.
مادام به تصویب و ابلاغ طرح، استانداری خراسان رضوی، اداره کل راه و
شهرسازی و سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مسئولیت مدیریت اقدامات مختلف
عمرانی و جلوگیری از آسیب، تعرض و تخریب ارزش‌های طبیعی- محیطی و تاریخی را بر
عهده خواهند داشت./
