بداخلاقی راه دستیابی به حقوق واقعی مهندسان نیست

تا زمانی که سایه سیاسیون بر سرسازمان نظام مهندسی کشور گسترانیده شده است نه روند ساخت و ساز اصلاح خواهد شد و نه سازمان نظام مهندسی توسعه اصولی و قانونی پیدا خواهد کرد و نه مهندسین کشور به حق و حقوق واقعی خود خواهند رسید.

بداخلاقی راه دستیابی به حقوق واقعی مهندسان نیستمتاسفانه مدتی است که
شاهد بداخلاقی های بسیار ناخوش آیندی در سطح مدیران کلان کشور هستیم که این رفتارها
خود ترویج دهنده بداخلاقی های سیاسی و مدنی در جامعه می شود .و زمانی که از اشخاص دیگری
چنین بداخلاقی هائی مشاهده می شود و یا در جامعه ، میان آحاد مردم چنین رفتارهائی بروز
می کند همین مروّیجین بداخلاقیها فریاد وامصیبتا و واحسینا سر می دهند . قبل از ورود به اصل موضوع لازم می دانم مقدمه ای
رو عرض کنم .

هدف ما از سخن گفتن رساندن پیامی و انتقال مفهومی به فرد و یا افراد ،
بمنظور اطلاع دادن خبری ، طرح سؤالی ، انتقال حسّی اعم از شادی یا حزن و اندوه و یا
امر به انجام کاری هست و انتخاب مناسب نوع
گویش ، زمان و مکان آن در رسیدن ما به هدف مورد نظر ، بسیار مؤثر می باشد .

چندی پیش شاهد اعتراض شدید اللحن و توهین آمیز جناب دکتر ترکان به صحبتهای
جناب دکتر هاشمی و یا بعد از چند روز به صحبتهای جناب دکتر آخوندی بودیم ، این سؤال
برای من مطرح است که هدف آقای ترکان از طرح چنین دیدگاههای تند و غیر متعارف حداقل
در دولت تدبیر و امید که شعارش عقل گرائیست چیست ؟ این خشم و عصبانیت و طرح مطالبی
که چندان ارتباطی به مسئولیتهای آقای ترکان هم ندارد ناشی از چیست ؟ در جامعه اسلامی
انتظار می رود همه بویژه مسئولین امر در گفتار و رفتار و غیره تقوای الهی را قبل از
هر چیز مدّ نظر داشته باشند چرا باید چنین رفتارهایی از آنها ظهور و بروز کند .قبل
از اینکه به اصل مطلب بپردازم چند آموزه قرآنی را در شرح انسانهای متقی یادآور می شوم
که انسانهای متقی در هنگام خشم وناراحتی چگونه خود را از آتش جهنم دور می سازند که
عدم رعایت این آموزه ها ، انسانهای غیر متقی را معرفی می نماید آنهائی که مطیع هوای
نفس شده و از شیطان پیروی می کنند .

قرآن مجید پیرامون این مسئله می فرماید :(وَ الَّذینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ
الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ وَ إِذا ما غَضِبُوا هُمْ یَغْفِرُون:و کسانی که از گناهان
بزرگ و زشتکاریها ، خود را به دور می‏دارند و چون به خشم درمی‏آیند درمییگذرند.( الشوری
:۳۷(

خداوند متعال افراد متقی و پرهیزکار را اینگونه معرفی می کند که این افراد
قدرت غلبه بر خشم خود را دارند و یکی از مهمترین عوامل دارا بودن این قدرت ایمان بخدا
و روحیه تقوا و پرهیزکاری آنهاست :

وَ سارِعُوا إِلی‏ مَغْفِرَهٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّهٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ
وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقین.الَّذینَ یُنْفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ
وَ الْکاظِمینَ الْغَیْظَ وَ الْعافینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ
:

و برای نیل به آمرزشی از پروردگار خود، و بهشتی که پهنایش [به قدر] آسمانها
و زمین است [و] برای پرهیزگاران آماده شده است، بشتابید همانان که در فراخی و تنگی
انفاق می‏کنند؛ و خشم خود را فرو می‏برند؛ و از مردم در می‏گذرند؛ و خداوند نکوکاران
را دوست دارد.)( آل‏عمران :۱۳۳-۱۳۴)

قویترین حربه ی شیطان که با آن می تواند آدمی را به چاه تاریک گمراهی کشانده
و نور ایمان را در وجودش خاموش نماید، عصبانیت نابجا است.

وقتی که در حضور امام باقر(ع) سخن از غضب به میان آمد، حضرت فرمود؛ «همانا
که مرد ، خشمگین می شود و تا خود را داخل آتش نکند {و به گناهی دست نیالاید} آرامش
نمی یابد و خشمش فرو ننشیند.

یکی از نکات برجسته ای که می توان در صحبتهای بسیار ناصواب آقای ترکان
خطاب به جناب دکتر هاشمی که نشئت گرفته از عصبانیت و دور شدن از تقوای الهی و اسیر
شدن در هوای نفسانی وحرکت در مسیر میل و اراده
شیطانی ذکر کرد جمله زیر می باشد

« آقای ترکان خطاب به دکتر هاشمی :

به نظر می رسد، بعد از موفقیت های مشعشع طرح نظام سلامت، وزیر محترم وقت
بیشتر پیدا کرده اند و قصد دارند به کمک مهندسی کشور بشتابند.»

بنا بفرمایش جناب ترکان ، گوئی این طرح سلامت را آقای دکتر هاشمی از خود
ابداع کرده اند حال آنکه همه می دانیم تا موضوعی در هیأت دولت بررسی و با بحث های اقناعی
به اجماع نرسد و بعد از تصویب ، رئیس جمهور آنرا تأیید نکند قابل اجرا نیست . جناب
ترکان با بیان این موضوع تنها آقای دکتر هاشمی را مورد اهانت و تخریب قرار نداده اند
بلکه کل هیأت دولت و رئیس جمهور را نیز زیر سؤال برده اند طرحی که یکی از افتخارات
رئیس جمهور در دولت یازدهم و مایه تفخر و مباهات ایشان در انتخابات دوره دوازدهم ریاست
جمهوری بود .

سوالی که مدام در ذهن من مطرح ومرتب مثل ناقوس بصدا در میاد این است که
آیا هدف و منظور آقای دکتر ترکان از بیان چنین اعتراضاتی آنهم با کلامی تند که شبیه
این گویشها احیاناً ممکن است در بعضی جاهای خاصّ دیده شود مطرح کردن خود برای جلب نظر
هیأت مدیره های سازمانهای استانها و آماده شدن برای ورود مجدد به این سازمان است ؟
یا نه اصلاح گفتار جناب دکتر هاشمی که بر اثر دیدن صحنه های تلخراش زلزله و از روی
احساسات ، مطالبی را درست یا نادرست عنوان کرده اند ؟ یا نتیجه کهولت سن و خستگی مفرط
، بعلت داشتن مسئولیتهای سنگین متعدد می باشد ؟

و نهایتاً برای تسویه حسابهای شخصی
است ؟اگر هدف دوم مدّ نظر بوده ما چنین تأثیری را تا به امروز از صحبتهای آقای ترکان
نمی بینیم .درصورتیکه جناب دکتر هاشمی به دفعات نشان داده اند انسان انتقاد پذیری هستند
و به محض ابراز سخن ناصواب در پی اصلاح آن بر می آیند . حال چرا سخنان جناب ترکان بی
تأثیر بوده است جای سؤال است. وقتی که ما دَم بِدَم در صحبتها یمان ، حرف از خدا و
رسول خدا می زنیم می بایستی در عمل هم به آنها توجه و تأسی کنیم . من یقین دارم اگر
آقای ترکان بصورت خصوصی این گله مندی را به آقای دکتر هاشمی اعلام می نمودند ایشان
در اولین فرصت به محض پیدا کردن تریبون و رسانه عمومی ، گفتارشان را اصلاح می نمودند
و نتیجه مطلوب حاصل می شد و لازم نبود جناب ترکان کل عملکرد دولت که خود نیز جزو آن
می باشد را زیر سؤال ببرند .

پس معلوم می شود در بیان موضوع و امر به معرف و نهی از
منکر خدائی نکرده تأسی به آموزه های قرآنی و سنت پیامبر (ص ) و ائمه اطهار (ع) نشده
و احیاناً به امرِ هوا ی نفس صورت گرفته است و این زیبنده مردان سیاسی کشورنیست که
در آن مرتب حرف از اسلام و قرآن میزنیم ولی در عمل از رفتار ما بوی اسلامی به مشام
جانها نمی رسد . اصلاً انقلاب اسلامی برای برقرای همین ارزشها و پیاده شدن قوانین قرآن
وآموزه های اسلامی بود که به وقوع پیوست .

حضرت حافظ می فرماید :

نه هرکه طرف کله کج نهاد و تند نشست کلاهداری و آئین سروری داند

اما موضوع اصلی که موجب نگارش این مطالب گردید نامه اخیر آقای دکتر ترکان
خطاب به جناب مهندس رجبی ریاست محترم سازمان نظام مهندسی می باشد که لازم دیدم مطالبی
را عرض کنم .

اولاً آدم وقتی نامه را می خواند احساس می کند وصیتنامه لقمان حکیم به
فرزندش است حالا آنکه جناب آقای مهندس رجبی با توجه به سوابق سازمانی که دارند و حضورشان
در کمیسیون عمران مجلس ، اگر در موضوع آشنائی با قانون و غیره بیشتر از آقای ترکان
تسلّط نداشته نباشند کم اطلاع هم نیستند و این اهانت به شخص ایشان و اعضای هیأت مدیره
شورای مرکزی محسوب می شود .از طرفی خود آن مهندس رجبی در همایشی که آقای دکتر آخوندی
سخنرانی نمودند حضور داشتند و اتفاقاً سخنران قبل از وزیر بودند .لذا لزومی دیده نمی
شود جناب ترکان در این باب تذکراتی را در قالب نامه ارائه نمایند .

بنده در خصوص ۳ بند نامه فعلا مطلبی را عنوان نمی کنم که بتوانم به بحث
ولایت وزیر که در سطر آخر نامه جناب دکتر ترکان قید شده است بپردازم . و جواب به آن
سه بند را متعاقباً عرض خواهم کرد .

آقای ترکان :

« زحمات جناب وزیر را در برقراری سازمان نظام مهندسی قدر میدانیم اما این
زحمات برای ایشان حق ولایت بر سازمان نظام مهندسی ایجاد نمیکند، چرا که امروز سازمان
نظام مهندسی ۴۵۰ هزار صاحب و ذینفع دارد!»

اگر بنا بفرمایش آقای دکتر ترکان ، جناب دکتر آخوندی یا وزارت تابعه ،
ولایت بر سازمان را بعد از تاسیس ندارند و دلیل و سند و مدرکشان آمار جمعیتی است که
فکر نمی کنم دلیل درست و محکمه پسند و عقلائی باشد و در قانون هم به چنین چیزی اشاره
نشده است که اگر آمار اعضای سازمان نظام مهندسی از این حد گذشت می تواند خود مختار
باشد و وزارت راه و شهرسازی حق حاکمیت بر این سازمان را ندارد . در هر حال اگر بر فرض
اینکه قبول کنیم فرمایش جناب ترکان صحیح باشد شایسته است به سؤالات زیر پاسخ داده شود
:

طبق ماده ۲۶ قانون و تبصره واحده آن و ماده ۱۲۲ آئین نامه اجرائی مربوطه
در زمان تعطیلی و با انحلال سازمان و یا هر یک از سازمان استانها مسئولیت اداره کرد
هریک از آنها با کیست ؟

اگر بعد از تاسیس سازمان و سازمانهای استانها مسئولیت وزارت راه و شهر
سازی تمام می شود پس انتخابات هر یک را در هر دوره ، چرا تحت نظارت وزارت مذکور انجام
می شود و احکام منتخبین را صادر و اعطا می نماید ؟

برگزاری انتخابات هیأت مدیره شورای مرکزی تحت نظارت کیست یا کدام وزارتخانه
است ؟ اعضای شورای مرکزی رو چه کسی از بین منتخبین ، انتخاب و حکم صادر و اعطاء می
کند ؟

رئیس شورای مرکزی را چه کسی از بین سه نفر انتخاب و به رئیس جمهور برای
صدور حکم معرفی می کند ؟ .

چرا طبق ماده ۱۹ قانون وماده ۱۰۲ آئین نامه اجرائی مربوطه ، حضورنماینده
وزیر در جلسات هیأت عمومی عادی الزامی است و یا انتهای همین ماده ، چرا یکی از شرایط
تشکیل جلسات فوق العاده هیأت عمومی بنا بدستور وزیر مسکن و شهرسازی است ؟

چرا طبق بند (ه ) ماده ۲۱ قانون و بند (ث ) ماده ۱۱۴ آئین نامه اجرائی
مربوطه ، شورای مرکزی موظف به همکاری با وزارت راه و شهرسازی در امر نظارت بر عمل کرد
سازمانهای نظام مهندسی استانها و اصلاح خط مشی ها آنها شده است .

و موارد متعدد دیگری از این قبیل قابل طرح است

همه اینها بیانگر این نکته مهم هست که وزارت راه و شهرسازی حق نظارت و
ولایت بر این تشکیلات و سایر تشکیلات ذکر شده در ماده ۱ قانون که نظام مهندسی را تشکیل
می دهند دارا می باشد . البته کلمه ولایت را جناب ترکان بکار برده اند و بنده هم براساس
همان فرمایش استفاده می کنم. لذا اجرای ماده ۲۶ قانون و ۱۲۲ آئین نامه اجرائی آن ممکن
نخواهد بود مگر براساس نظارت مستمربر عمل کرد سازمان و ارکان آن . برای اینکه تا نظارتی
در کار نباشد از انحرافات پیش آمده ، وزارتخانه مذکور بی اطلاع مانده و نمی تواند به
موقع نسبت به اصلاح خط مشیّ ها پیشنهاد ارائه نماید و متعاقبا از اجرای صحیح پیشنهادات
اصلاحی مطلع شود و در صورت عدم بکارگیری پیشنهاد اصلاحی ، نسبت به انحلال هریک از آنها
مطابق قانون عمل نماید. نتیجتاً موضوع نظارت جزو حق حاکمیتی یا بقول جناب ترکان ولایتی
است که می بایستی اعمال شود.

واما در خصوص بندهای قید شده در نامه مذکور مطالبی را عرض کنم .

اولاً در کجای قانون و آئین نامه مربوطه بغیراز مبحث دوم که کلاً انحراف
از قانون بوده است موضوع نظارت ۵ مرحله ای ذکر شده است ؟

در کجای قانون و آئین نامه آجرائی مربوطه بغیر از مبحث دوم بحث کنترل ساخت
وساز، کنترل نقشه ها به سازمان محول شده است ؟

در کجای دنیا سازمان نظام مهندسی متولی ساخت و ساز است لطفا دو نمونه کشور
با سند و مدرک نام ببرید یکی از کشورهای توسعه یافته و یکی از کشورهای جهان سوم یا
توسعه نیافته .

در کجای دنیا چنین نظارت من درآورده ای رایج هست باز لطفا با سند و مدرک
توضیح دهید و ضمناً سازمان نظام مهندسی در آن کشور از مردم پول می گیرد تا نحوه ساخت
ساختمان او را کنترل کند و ناظرگزارش خود را بشهرداری ارائه نماید .

در کجای ماده ۳۷ که تعریف کننده تمامی منابع درآمدی سازمان و ارکان آن
می باشد به بحث فروش خدمات مهندسی از قبیل کنترل نقشه و یا تعرفه صدور شناسنامه فنی
اشاره شده است ؟

جناب ترکان اگر گذشت زمان اجازه دهد سخنرانی خود را بعنوان رئیس سازمان
در هفدهمین همایش بتن که توسط مرکز تحقیقات بتن در نمایشگاه بین الملی تهران که در
اواخر آذرماه سال ۹۳ برگزار شد بخاطر بیاورند و در هفته نامه پیام ساختمان شماره
۱۹۹ صفحه ۲۰ چاپ شده است و اگر احیاناً بخاطر مشغله زیاد فراموش کرده باشند در آرشیو
همین هفته نامه نسخه دیجیتالی آن موجود است . آنجا درسخنرانی شان می خوانیم :

« ناظران باید به صورت واقعی ایفای نقش کنند اما تعدادی از ناظران به جای
حق الزحمه از مردم عوارض می گیرند و خدمتی ارائه نمی کنند …… در برخی مواقع مهندسان
ناظری که کارمند دستگاههای دیگر هستند کاغذها را دسته ای امضاء می کنند که دلیل این
مشکلات سازمان نظام مهندسی ساختمان است . وی در ادامه به فارغ التحصیلان رشته های مهندسی
در کشور اشاره کرد و گفت : برخی فارغ التحصیلان دانشگاهها در تمام دوران حتی یک ملاقه
ملات نساخته اند و همین مهندس عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان می شود نکته دیگر اینکه
تمام ساخت و ساز کشور با ۲۰ هزار نفر قابل انجام است در حالی هم اکنون فقط نظام مهندسی
۳۰۸ هزار عضو دارد .»

جناب ترکان درآن زمان که این سخنرانی را ایراد کردند رئیس نظام مهندسی
ساختمان کشور بودند خود به ۳ موضوع مهم انتقاد دارند : اول عمل کرد ناظرین ساختمان
دوم عمل کرد سازمان نظام مهندسی ودلیل همه این مشکلات (ضعف نظارت ) را سازمان نظام
مهندسی می دانند . سوم هنگام سخنرانی یعنی آذرماه سال ۹۳ که بنا بقول ایشان ، آمار
مهندسین عضو سازمانی نظام مهندسی ۳۰۸ هزار نفر بوده را موجب مباهات نمی دانند و اعلام
می کنند با ۲۰ هزار نفر هم کار ساخت و ساز کشور قابل انجام است . حال چگونه با چشم
پوشی به این ضعفها ، دقیقاً عکس آنرا ادعا می کنند ؟ آیا بعد از تغییر هیأت مدیره ها
بخصوص هیأت مدیره شورای مرکزی و نهایتاً تغییر ریاست سازمان تحولی در این سازمان و
رفتار ناظرین ساختمان شده است که قابل دفاع می باشد ؟ آیا آمار ساخت و ساز کشور بشدت
افزایش یافته که آمار افزایش یافته اعضای سازمان از ۳۰۸ هزار نفر به ۴۵۰ هزار نفر قابل
مباهات و دفاع می باشد؟

اگر بعد از تغییر ریاست سازمان و واگذاری آن از طرف جناب ترکان این تغییرات
چشمگیر قابل دفاع صورت گرفته است آیا بهتر نیست جناب ترکان بجای حمله به این و آن دلیل
عدم توفیقات خود را در طول ۳ سال ریاستشان بیان کنند ؟ و یا کارنامه خود را در طول
سه سال ، در ۳ بخش ارائه نمایند مبنی براینکه در بخش اصلاح روند ساخت و ساز چه اقداماتی
انجام داده اند ؟ در مورد تؤسعه سازمان و ارکان آن و ضعف عمل کرد آن در برابر ناظرین
متخلف چه کارهائی صورت گرفته است ؟ و آخر اینکه در خصوص اعضای سازمان یا حداقل در برخورد
با همان ناظرین ساختمان که بجای حق الزحمه عوارض می گرفتند ویا برگه های نظارت را فلّه
ای امضاء می کردند و خدمتی ارائه نمی کردند چه کار مثبته ای انجام داده اند ؟ بهر حال
با توجه به متن سخنرانی غیر قابل انکار، بعنوان رئیس سازمان در جریان موضوع بودند
.

آیا این دو نوع نگاه و بیان و گویشِ کاملاً متفاوت ، حقیقتاً در دفاع از
سازمان نظام مهندسی ساختمان ، جامعه مهندسی و حقوق مردم بعنوان مصرف کنندگان اصلی می
باشد یا استفاده از فرصتهای پیش آمده برای کوبیدن اشخاص ، برای تسویه حسابهای شخصی
است ؟

کلام آخر :

فکر می کنم در بین ۴۵۰ هزارنفر اعضای سازمان بنا به فرمایش جناب ترکان
، تعداد بشماری هستند که توانمندی اداره این سازمان را به نحو احسن دارند و ضمن اصلاح
روند وتؤسعه ساختاری این سازمان و ارتقاء جایگاه اعضاء ، به ساخت و ساز کشور با رجعت
به قانون کمک نمایند بشرطی که سیاسیون به مشاغل متعددی که دارند قانع شوند و اداره
این تشکیلات را بخود اعضا واگذار کنند این بزرگترین خدمتی خواهد بود که به اعضاء و
این تشکیلات و ساخت و ساز کشور خواهند کرد و لازم نیست با تعصبات خشک و خالی و یا تسویه
حسابهای شخصی ، به التهاب جامعه دامن بزنند بحد کافی التهاب هست این کمک خواهد کرد
در انجام وظایف خود در مسئولیتها ی دیگر توفیق داشته باشند . ظاهراً آقای رئیس جمهور
هم متوجه اوقات فراغت جناب ترکان شده اند و برای پر کردن آن ، در حکمی جدید ، ایشان
را به عنوان «مشاور رییس جمهور در امور هماهنگی نوسازی بافت‌های فرسوده و ناپایدار
شهری» منصوب کردند. امیدواریم این اشتغال جدید کمی برآرامش ایشان و هیأت دولت و جامعه
نظام مهندسی کمک نماید .

نهایتاً تا زمانی که سایه سیاسیون بر سرسازمان نظام مهندسی کشورگسترانیده
شده است نه روند ساخت و ساز اصلاح خواهد شد ، نه سازمان نظام مهندسی تؤسعه اصولی و
قانونی پیدا خواهد کرد و نه جامعه مهندسی کشور به حق و حقوق واقعی خود خواهند رسید.

و اما کسانیکه وضعیت نا بسامان فعلی را به نفع خود تلقّی می کنند و با
مخالف خود در برابر اصلاحات ساختاری ساخت وسازِ معیوب کشور که شبیهش در هیچ کجای دنیا
وجود ندارد با بکار گیری الفاظ ریاکارانه مثل شجاعت و غیره در کانال خود ، هندوانه
زیر بغل بعضی ها می گذارند و از آب گل آلود ماهی می گیرند لازم است بدانند شجاعت و
شهامت معنی خاص خود را دارد حرف درشت زدن نشانه شجاعت و شهامت نیست . شجاعت را حسین
فهمیده ها که سلام و رحمت الهی برآنان باد بزیبائی تفسیر و معنی نمودند اگر چشم بینا
، گوش شنوا و وجدانی بیدارو آگاه داشته باشیم .

از خداوند سبحان که سمیع و بصیر بظاهر و باطن همه ماست عاجزانه می خواهیم
حسّ منیّت ها ، خود بزرگ بینی ها و بد اخلاقی ها ، بی مسئولیتی و بی تعهدی ها را در
همه ما بمیراند و توفیق اخلاص در کردار ، صداقت در گفتار و نورانیت در افکار به همه
ما مرحمت فرماید. الهی آمین