دانشنامه ساخت و ساز

تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر چیست؟

در بازار آهن ایران، ورق استیل یا استنلس استیل به ورق‌های از جنس فولاد زنگ نزن گفته می‌شود که به دلیل داشتن مقاومت بسیار خوب درمقابل خوردگی، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف یافته‌اند.

ورق استنلس استیل در گریدهای مختلفی تولید می‌شود که هرکدام ترکیب شیمیایی، خواص، کاربرد و قیمت متفاوتی از یکدیگر دارند و در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. یکی از این دسته‌بندی‌ها که احتمالا زیاد درباره آن شنیده باشید، بگیر و نگیر بودن استیل است که براساس خاصیت مغناطیسی آن تعریف شده است.

استیل بگیر، خاصیت مغناطیسی دارد و جذب آهنربا می‌شود اما استیل نگیر، این خاصیت را ندارد. شاید برایتان این سوال مطرح شود که بگیر و نگیر بودن استیل چه اهمیتی دارد؟

در پاسخ باید بگوییم که مغناطیسی یا غیرمغناطیسی بودن فولادهای زنگ نزن، روی سایر خواص آن مانند قابلیت جوشکاری، نوع کاربرد و عملکرد آن‌ها به‌شدت تاثیرگذار است. در ادامه درباره تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر، که جزو پرکاربردترین مقاطع استیل محسوب می‌شوند، به‌طور مفصل صحبت خواهیم کرد.

ترکیب شیمیایی؛ مهم ترین تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر

گرچه از نظر بازاریان تفاوت قیمت ورق استیل بگیر و نگیر مهم‌ترین مسئله در خرید این نوع کالای فولادی است، اما باید بدانید که این دو گروه استیل تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. استیل‌های بگیر و نگیر، طیف گسترده‌ای از گریدهای فولاد زنگ نزن را در بر می‌گیرند. بنابراین بدیهی است که  ترکیب‌های بسیار متنوعی نیز داشته باشند. اما باید گفت که مهم‌ترین تفاوت این دو گروه از نظر ترکیب شیمیایی، مربوط به مقدار نیکل آن‌ها می‌شود. هرچه مقدار نیکل در این فلزات بیشتر باشد، به تبع، خاصیت مغناطیسی ضعیف‌تر شده و فلز، نگیر می‌شود.

اگر بخواهیم اصلی‌ترین تفاوت های ورق استیل بگیر و نگیر در ترکیب شیمیایی را بگوییم، شامل موارد زیر می‌شود:

  • مقدار کروم موجود در استیل بگیر بیشتر از استیل نگیر است.
  • فولادهای نگیر، نیکل بیشتری نسبت به انواع بگیر دارند.

تفاوت از نظر ریزساختار

تفاوت در ترکیب شیمایی ورق های استیل، درنهایت، موجب تفاوت در ریزساختار آن‌ها نیز می‌شود. ریزساختار یک فلز، درواقع به چینش فازهای موجود در آن اشاره دارد که از طریق میکروسکوپ، قابل مشاهده است. مقدار و نوع عناصر موجود در ترکیب فلز، مهم‌ترین عاملی است که ریزساختار آن را مشخص می‌کند.

براساس ریزساختار، فولادهای زنگ نزن را در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌دهند. در ادامه با معرفی سه مورد از مهم‌ترین این دسته‌بندی‌ها، درباره خاصیت بگیر و نگیر بودن آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

فولاد زنگ نزن فریتی

فولادهای زنگ نزن فریتی اغلب بین ۵/۱۰ تا ۲۷ درصد کروم و کمتر از ۵/۰درصد نیکل در ترکیب خود دارند. این عناصر باهم ساختار کریستالی BCC  را ایجاد می‌کنند. ساختار کریستالیBCC  ، منجر به ایجاد خاصیت مغناطیسی در فولادهای فریتی می‌شود و آن‌ها را در دسته استیل‌های بگیر قرار می‌دهد.

فولادهای فریتی در مواردی چون صنایع پتروشیمی، لوله‌های انتقال مواد نفتی، ساخت اگزوز خودروها، وسایل کشاورزی و لوازم خانگی کاربرد دارند.

استیل های سری ۴۰۰ در دسته فولادهای فریتی و درنتیجه بگیر قرار دارند.

فولاد زنگ نزن آستنیتی

عناصر آلیاژی اصلی موجود در ترکیب فولادهای زنگ نزن آستنیتی شامل کروم، نیکل و منگنز می‌شود. این فولادها ۱۶ تا ۲۰ درصد کروم و ۷ تا ۲۰ درصد نیکل دارند. ازآنجا که نیکل پایدارکننده فاز آستنیت است، این فولادها در همه دماها از فاز آستنیت تشکیل شده‌اند.

حضور نیکل در فولادهای آستنیتی موجب حفظ استحکام آلیاژ در دمای بالا می‌شود و مقاومت به خوردگی را بسیار بالا می‌برد. به همین دلیل در ساخت کوره‌ها، لوله انتقال مواد شیمیایی و مبدل‌های حرارتی از این آلیاژها استفاده می‌شود.

ساختار آستنیتی، اغلب غیرمغناطیسی و نگیر است. اما ازطریق انجام برخی فرایندهای عملیات حرارتی و سخت‌کاری می‌توان فاز فریت بیشتری را در آن‌ها ایجاد کرد که درنهایت به مغناطیسی شدن آن منجر می‌شود.

فولادهای زنگ نزن سری ۲۰۰ و ۳۰۰ در این دسته قرار دارند و از نوع نگیر به‌شمار می‌روند.

فولادهای زنگ نزن مارتنزیتی

استنلس استیل مارتنزیتی، به فولادهایی گفته می‌شود که پس از ریخته‌گری و تشکیل مذاب، با سرعت زیادی سرد شده‌اند و بیشترین درصد کربن را در بین آلیاژهای فولاد زنگ نزن دارند. حضور این مقدار کربن موجب تشکیل کاربید کروم در مرز دانه‌های فولاد شده و کاهش مقاومت به خوردگی آن را به همراه دارد.

مقاومت به خوردگی کمتر فولادهای مارتنزیتی درمقایسه با انواع فریتی و آستنیتی و نیز استحکام و سختی بالاتر نسبت به این فولادها، موجب تفاوت در کاربرد و همچنین قیمت آن‌ها شده است. از استیل مارتنزیتی معمولا در ساخت کارد، فنر، قاشق و … استفاده می‌شود.

این نوع استنلس استیل در حالت کلی در ۴ گروه کروم‌دار، کروم-نیکل دار، پیرسختی‌پذیر و مقاوم به خزش قرار دارند و باید گفت که اکثرا دارای خاصیت مغناطیسی بوده و به اصطلاح بگیرند.

تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر در قیمت

در انتخاب ورق مورد نیاز یک پروژه، علاوه‌بر خواص مورد انتظار، عامل قیمت بسیار تعیین‌کننده است. به عبارت دیگر نمی‌توان گفت که هرچقدر بیشتر هزینه کنیم، محصول بهتری را خریداری کرده‌ایم. تفاوت قیمت ورق استیل بگیر و نگیر، کم نیست. بنابراین باید دقت لازم را در انتخابتان داشته باشید تا متحمل ضرر مالی نشوید.

در بازار، معمولا ورق استیل بگیر، قیمت کمتری از ورق استیل نگیر دارد. دلیل این موضوع را می‌توان به حضور نیکل، به عنوان عنصری گران قیمت در ترکیب فلزات نگیر دانست. استعلام روزانه قیمت هرکدام از این ورق‌های استیل، برای صنایع وابسته آن‌ها، بسیار حائز اهمیت است و وارداتی بودن این محصولات و تاثیرپذیری قیمت آن‌ها از نرخ ارز، این اهمیت را دوچندان می‌کند.

قیمت ورق استیل بگیر و نگیر در تمامی گریدها، هر روز در کانال تلگرام و وبسایت آیرومارت به نشانی www.iromart.com  به روزرسانی می‌شود و شما می‌توانید بهترین قیمت‌ها را در این منبع مشاهده کنید.

پرکاربردترین گریدهای ورق استیل نگیر کدام‌اند؟

از پرکاربردترین گریدهای ورق استیل بگیر و نگیر می‌توان به مواردی چون ۳۰۴، ۳۱۶، ۳۲۱، ۳۰۹، ۳۱۰ و ۲۰۱ اشاره کرد. در ادامه برخی از این فولادها را بیشتر معرفی می‌کنیم.

ورق استیل ۳۰۴

ورق استیل ۳۰۴ ، که به استیل ۱۸-۸ نیز در بازار شهرت دارد، پرکاربردترین گرید استیل نگیر است که به دلیل ارائه خواص بسیار مطلوب، طیف گسترده‌ای از کاربردها را دربرمی‌گیرد. از تولید لوازم آشپزخانه، تجهیزات پزشکی و دارویی گرفته تا تولید تجهیزات مختلف در صنایعی چون خودروسازی، نفت و پتروشیمی، صنایع غذایی و …، ردپایی از استیل ۳۰۴ دیده می‌شود.

ورق استیل ۳۱۶

در درجه دوم از پرمتقاضی‌ترین ورق‌های استیل موجود در بازار، می‌توان به گرید ۳۱۶ اشاره کرد. قیمت ورق استیل ۳۰۴ کمتر از ورق استیل ۳۱۶ است. اختلاف قیمت این دو ورق را می‌توان مربوط به ترکیب شیمیایی و خواص مقاومت به خوردگی آن‌ها دانست.

حضور مقداری مولیبدن در ترکیب گرید ۳۱۶، موجب ارائه خواص خوردگی بهتری از گرید ۳۰۴، خصوصا در محیط‌های کلریدی و دریایی شده است. از این‌رو در مواردی که مقاومت به خوردگی بالایی نیاز باشد، استفاده از ورق استیل ۳۱۶ توصیه می‌شود.

توجه داشته باشید که در بسیاری موارد، می‌توان ورق استیل ۳۱۶ را جایگزین ورق ۳۰۴ کرد و مانعی برای این کار وجود ندارد، جز قیمت. بالاتر بودن قیمت ورق استیل ۳۱۶ نگیر، می‌تواند هزینه‌های بالایی را برای شما رقم بزند. بنابراین، پیش از خریدتان، حتما مشاوره فنی دریافت کنید تا انتخاب مقرون‌به‌صرفه‌ای داشته باشید.

ورق استیل نسوز ۳۲۱

این ورق، ترکیب شیمیایی نزدیکی با گرید ۳۰۴ دارد و تفاوت آن‌ها به حضور مقداری تیتانیوم در استیل ۳۲۱ مربوط می‌شود. از ویژگی‌های بارز ورق استیل ۳۲۱ می‌توان به مقاومت در مقابل اکسیداسیون در دماهای کاری بالا اشاره کرد. به همین دلیل با نام استیل نسوز نیز شناخته می‌شود و در تولید تجهیزاتی چون بویلرهای صنعتی، کاربرد دارد.

ورق استیل ۳۰۹ و ۳۱۰

این گریدهای استیل که در دسته ورق‌های نسوز قرار دارند، در مواردی که به خواص دما بالای خوب نیاز باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

قیمت ورق استیل ۳۱۰ بیشتر از ورق ۳۰۹ است و دمای کاری بالاتری دارد.

پرکاربردترین ورق های استیل بگیر در صنعت

در بین ورق های استیل بگیر، گریدهای ۴۱۰، ۴۲۰ و ۴۳۰، تقاضای بالاتری را به خود اختصاص داده‌اند که در ادامه به شرح مشخصات هرکدام خواهیم پرداخت.

ورق استیل ۴۱۰

گرید ۴۱۰ در بین ورق های استیل بگیر، کمترین قیمت را دارد و همین موضوع سبب شده تا کاربردهای زیادی را خصوصا در مواردی که حساسیت به خوردگی زیاد نباشد، به خود اختصاص دهد.

ورق استنلس ۴۲۰

استیل ۴۲۰ به دلیل داشتن مقدار کربن بالا، سختی و مقاومت به سایش خوبی دارد و به همین خاطر، در ساخت ابزارهای برشی اغلب از این نوع فولاد زنگ نزن استفاده می‌شود.

ورق استیل ۴۳۰

گران‌ترین گرید ورق استیل بگیر در بازار، ۴۳۰ است. این ورق درمقایسه با دو گرید ۴۱۰ و ۴۲۰، مقدار کروم بیشتر و کربن کمتری دارد و عمدتا در ساخت بدنه لوازم خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مقایسه قابلیت جوشکاری ورق استیل بگیر و نگیر

جوشکاری استیل بگیر نسبت به نوع نگیر، کمی سخت‌تر صورت می‌گیرد و نیاز به دقت و مهارت بیشتری دارد. دلیل این موضوع را می‌توان به تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر در مقدار کربن آن‌ها مربوط دانست. چراکه استیل‌های بگیر، مقدار کربن بیشتری را در ترکیب خود دارند که جوشکاری را سخت می‌کند.

آیا ورق های استیل بگیر و نگیر را می‌توان از روی ظاهر تشخیص داد؟

تفاوت بین ورق استیل بگیر و نگیر در ظاهر زیاد نیست و بنابراین، امکان خطا بسیار بالاست. اما راه‌های دیگری برای تشخیص این دو نوع ورق وجود دارد که از ساده‌ترین آن‌ها می‌توان به استفاده از آهنربا اشاره کرد. طبیعتا، ورق بگیر جذب آهنربا می‌شود اما نوع نگیر، خیر.

راه دیگر برای تشخیص صحت بارتان این است که آنالیز شیمیایی بگیرید و یا سرتیفیکیت معتبر از فروشنده دریافت نمایید.

آیرومارت، مرجعی معتبر برای خرید انواع ورق استیل بگیر و نگیر

بازرگانی فولاد آیرومارت تامین‌کننده گریدهای مختلف ورق استیل بگیر و نگیر از برترین برندهای موجود در بازار است. شما می‌توانید این محصولات را با گواهی تضمین کیفیت و سرتیفیکیت معتبر، در بهترین قیمت از این مجموعه خریداری کنید.

تیم فروش استیل آیرومارت، با تکیه بر دانش خود و تجربه چندین ساله در بازار، می‌تواند بهترین مشاوره‌های فنی پیش از خرید را در اختیارتان قرار دهد تا انتخابی مقرون‌به‌صرفه و متناسب با نیازتان را رقم بزنید. برای دریافت مشاوره، کافیست با شماره ۴۵۳۰۶-۰۲۱ تماس بگیرید.

 

مطالب پیشنهادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا