مقاله ای کامل درباره انواع پل ها

مقاله ای کامل درباره انواع پل ها

;

n ; ; ; ; پل یک سازه است که برای عبور از موانع فیزیکی از جمله رودخانه ها و دره ها استفاده می شود . پل های متحرک نیز جهت عبور کشتیها و قایق های بلند از زیر آنها ساخته شده است .

;

n ; ; ; ; پل از مهمترین بناها و زیرساخت های توسعه شهری و منطقه ای می باشد. در ایران فرم پل کمتر مورد توجه قرار می گیرد، در حالی که پل با توجه به فرم آن می تواند به عنوان یک نماد و حتی نشانه مطرح باشد. توجه به هر دو جنبه سازه و معماری پل می تواند آنرا به عنوان یک اثر مطرح نماید. نمونه هایی از این آثار در ایران دارای قدمت دیرینه می باشد. سی و سه پل از آن جمله است. امروزه ارتباط بین سازه و معماری در ابنیه ویژه خصوصاً پل ها بسیار کم شده است. فرم یک ساختمان از عوامل مختلفی از جمله مصالح (,عملکرد ،همان مباحث زیباشناختی، روشهای ساخت و اجرا، محدودیت های اقتصادی و …. تأثیرپذیر می باشد. از بین آنها به مباحث زیباشناختی و فرم معماری کمتر توجه می شود. پل ها در طول زمان از انواع مختلفی برخوردار شده اند. از بین آنها پل های شهری نیز دارای تنوع و کارکردهای مختلف هستند. پل های روگذر اتومبیل رو، ریلی، عابر پیاده و …. از این دست می باشند. افزایش تعداد این پل ها در سیما و منظر شهری بسیار مؤثر است. از این رو توجه به فرم و جنبه های معمارانه پل که موثر از ملاحظات سازه ای می باشد از مهمترین ضروریات این بررسی می باشد. از دیدگاه سازهای فرم پل ها عمدتاً بصورت تیر افقی، قوسی، خرپایی و … می باشد

;

n ; ; ; ; ایجاد گذرگاه ها و پلها برای عبور از دره ها و رودخانه ها از قدیمی ترین فعالیت های بشر است پلهای قدیمی معمولا از مصالح موجود در طبیعت مثل چوب و سنگ و الیاف گیاهی به صورت معلق یا با تیر های حمال ساخته شده اند . پلهای معلق از کابلهایی از جنس الیاف گیاهی که از دوطرف به تخته سنگ ها و درختها بسته شده و پلها با تیر حمال از تیرهای چوبی که روی آنها با مصالح سنگی پوشیده می شد ، ساخته شده اند.

;

;

;

n ; ; ; ; ساخت پلهای سنگی به دوران قبل از رومیها بر می گردد که در خاور میانه و چین پلهای زیادی بدین شکل برپا شده است. در اروپا نیز اولین پلهای طاقی را ۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، برای عبور از رودخانه ها از جنس مصالح سنگی ساخته اند.

;

n ; ; ; ; اغلب پلهای ساخته شده توسط رومیها از طاقهای سنگی دایره شکل با پایه های ضخیم تشکیل یافته است.در ایران نیز ساختن پلهای کوچک وبزرگ از زمانهای بسیار قدیم رواج داشته و پلهایی نظیر سی و سه پل، پل خواجو و پل کرخه بیش از ۴۰۰ سال عمر دارند.

;

n ; ; ; ; از قرن یازدهم به بعد روشهای ساختن پلها پیشرفت قابل توجهی نمود و به تدریج استفاده از دستگاههای فشاری از مصالح سنگی و آجر با ملاتهای مختلف و دستگاههای خمشی از چوب متداول گردیده و تا اوایل قرن بیستم ادامه یافت. شروع قرن بیستم همراه با استفاده وسیع از پلهای فلزی و سپس پلهای بتن مسلح می باشد.

;

n ; ; ; ; از اوایل قرن نوزدهم ساخت پلهای معلق، قوسی یا با تیر حمال از آهن آغاز شد. اولین پل معلق از آهن در سال ۱۷۹۶ به دهانه ۲۱ متر در آمریکا ساخته شد، همچنین در سال ۱۸۵۰ یکی از مهمترین پلهای با تیر حمال از جنس آهن متشکل از دو دهانه ۱۴۰ متر و دو دهانه ۷۰ متری در انگلستان ساخته شد.

;

n ; ; ; ; طویل ترین پل معلق به طول تقریبی ۷ کیلومتر در سانفرانسیسکو ساخته و بزرگترین دهانه معلق به طول تقریبی ۱۴۰۰ متر در انگلیس (روی رودخانه هامبر) طراحی شده اند. در سالهای اخیر طرح پلهای ترکه ای فلزی (با کابل مستقیم) نیز برای دهانه های بزرگ مورد توجه قرار گرفته و بعد از نخستین پل که در سال ۱۹۵۵ به دهانه ۱۸۳ متر در سوئد ساخته شده، پلهای زیادی اجرا شده است.

;

;

;

پل های چوبی:

;

n ; ; ; ; این پلها معمولا” به شکل قوسی، با تیرهای مشبک و یا تیرهای حمال ساخته شده و در حال حاضر استفاده از آنهابه صورت موقتی می باشد.

;

;

;

پل های سنگی

;

n ; ; ; ; با توجه به مقاومت مناسب فشاری مصالح سنگی، بسیاری از پلهای طاقی از این مصالح ساخته شده اند.نظر به کمبود افراد سنگ کار و زمان نسبتا طولانی لازم برای تهیه مصالح و اجرای سازه، امروزه استفاده از این پلها محدود می باشد.

;

n ; ; ; ; پل ویکتور امانوئل II (Ponte Vittorio Emanuele II) که بر روی رود تایبر در رم، ایتالیا، ساخته شده، از انواع پل های قوسی است

;

n ; ; ; ; شهر پنته وکیو یکی از مشهور ترین نقاط گردشگری ایتالیا است و عقیده بر آنست که از قدیمی ترین سازندگان پل قوسی با سنگ های یک تکه و چند تکه در جهان باشد ،گرچه تکه های قدیمی تر نا تمام هم وجود دارد ، این پل در اصل از چوب ساخته شده بود تا اینکه در سال ۱۳۳۳ توسط سیل منهدم شد و ۱۲ سال بعد با استفاده از سنگ دوباره ساخته شد، شهرت آن بخاطر داشتن مغازه هایش است و از هر گروهی اعم از غرفه های تجار و قصابها تا دکه های فروشندگان لوازم هنری و یادگاری ( سوغاتی ) را در خود جای داده است.

;

n ; ; ; ; پل سنگی پونت د پیر پلی است قوسی، سنگی و ماشین رو، که روی رودخانه گارون در بوردو فرانسه قرار دارد. این پل بین سالهای ۱۸۱۹ و ۱۸۲۲ توسط کلود د شامپ و با همکاری جین-بپتیست بیلادل طراحی و ساخته شد. پل مذکور به دستور ناپلئون – در سال ۱۸۱۰ – و به منظور تسهیل رفت و آمد ارتشش از رودخانه بوردو در طول جنگ با اسپانیا، پرتقال و انگلیس ساخته شد. در سال ۱۸۱۱ مهندس کلود د شامپ وارد بوردو شد اما تا سال ۱۸۱۲ به عنوان مدیر پروژه ساخت پل معرفی نگردید. پروژه در سال ۱۸۱۴ با سقوط امپراطوری فرانسه و کناره گیری ناپلئون از قدرت، متوقف و تا ۵ سال بعد، اجرای آن از سر گرفته نشد. پونت د پیر ۴۸۷ متر طول دارد و دارای ۱۷ دهانه است.

;

;

;

پل های بتنی :

;

n ; ; ; ; در بسیاری از پلهای طاقی شکل، در حال حاضر از بتن، با توجه به مقاومت فشاری مطلوب آن به جای سنگ استفاده می شود.

;

n ; ; ; ; پل دیترویت که از رودخانه کویاهوگا گذشته و پائین شهر کلولند در اوهایو را به گوشه غربی شهر متصل می نماید، در زمان افتتاحش در سال ۱۹۱۸ بزرگترین پل دو طبقه بتنی در دنیا بود. این پل دارای دهانهای به عرض ۵/۹۴۸ متر در دو طبقه است برای اصلاح ترافیک شهری در طبقه بالا و تراموای شهری در طبقه پائین و همینطور ایجاد پیاده روهای عریض طراحی گردید. بعد ها، طرح تعریض خیابان باعث کاهش عرض پیاده رو ها گردید اما در سال ۲۰۰۳ کمیته برنامه ریزی شهر کلولند تصمیم گرفت یکی از لاین های پل را تبدیل به یک پارک معلق نماید که در آن گردشگاههای پیاده، صندلی های دارای سر پناه و لاین های مخصوص دوچرخه سوار پیش بینی شده بود. تیم طراحی تشکیل شده بود از تیم معماری شهری، پارسونز برینکرهوف و کمیته هنرهای همگانی.

;

;

;

پل های بتن مصلح

;

n ; ; ; ; با توجه به روش اجرا و نحوه بتن ریزی، پلهای بتن مصلح را می توان از مقاطع مختلف و با اشکال دلخواه ساخت. با وجود این استفاده از مقاطع ساده در جهت کاهش بهای قالب بندی همواره مورد نظر است.در بعضی از حالات استفاده از سیستم پیش ساختگی باعث حذف اجزاء نگهدارنده قالبها و در نتیجه صرفه جوئی قابل ملاحظه می شود.

;

;

;

پل های بتن پیش تنیده:

;

n ; ; ; ; با پیشرفت این تکنیک، به تدریج در دامنه وسیعی از ابنیه فنی،پلهای بتن پیش تنیده جایگزین پلهای فلزی و پلهای بتن مسلح شده اند. بدین ترتیب با صرف هزینه کمتر، پلهای با دهانه بزرگ ساخته می شوند. از طرف دیگر استفاده از این مصالح امکان به کارگیری تکنیک های جدید پل سازی را می دهد.

;

;

;

پل های فلزی

;

n ; ; ; ; پل لاویولت با طول ۲۷۰۷ متر و بزرگترین دهانه آن ۲۳۵ متر طول دارد

;

n ; ; ; ; این پلها به اشکال مختلف، با تیرهای حمال معمولی یا تیرهای مشبک فولادی، با قوس یا قالبهای فلزی، نورد شده از ورق و المانهای اتصالی ساخته شده اند. در ساخت این پلها گاهی نیز از آلیاژهای سبک یا مقطع مرکب استفاده می گردد.

;

;

;

پوشش پلهای فلزی :

;

n ; ; ; ; پوشش پلهای فلزی را می توان از چوب مصالح سنگی بتن مسلح و یا از ورقهای فلزی انتخاب نمود. استفاده از چوب برای پوشش پلها در زمانهای بسیار قدیم رایج بوده اما امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.

;

n ; ; ; ; همچنین در طرحهای جدید از پوشش مصالح سنگی نیز به علت وزن زیاد آن، کمتر استفاده می شود در این راه حل تیرهای حمال طولی پل بوسیله قوسهائی از آجر و مصالح سنگی به هم متصل می شوند.

;

;

;

پوشش پل های فلزی

;

n ; ; ; ; پل های فلزی با پوشش بتن مصلح

;

n ; ; ; ; پل های فلزی با پوشش فلزی

;

;

;

پوشش بتن مسلح:

;

n ; ; ; ; این پوشش از یک دال بتن مسلح که روی تیرچه های طولی و تیرهای عرضی پل تکیه نموده تشکیل یافته است.پوشش بتن مسلح مقاومت و صلبیت لازم را به سازه داده و از نظر اجرائی نیز آسان و بسیار متداول می باشد.

;

n ; ; ; ; پل هرناندو د سوتو که در سال ۱۹۷۲ مورد بهره برداری قرار گرفت، یکی از دو پلی است که از روی رودخانه می سی سی پی در ممفیس، تنسی می گذرد. این پل قوسی فلزی ماشین رو، یک راه ارتباطی مهم است که ۴۰ راه بین ایالتی را بر روی می سی سی پی به هم متصل می سازد. از آنجا که پل مذکور در گوشه جنوب شرقی منطقه زلزله خیز نیو مادرید – که یک منطقه زلزله خیز با ریسک بالا می باشد – قرار دارد، مقاوم سازی آن در برابر زلزله، به عنوان یکی از اولویتهای مهم در دستور کار اداره کل راههای فدرال آمریکا، اداره ترابری تنسی و اداره ترابری آرکانزاس قرار گرفت و در سال ۲۰۰۳ نیروهای مشترکی بکار گرفته شدند تا طرح بهنگام زلزله ای این پل را تهیه نمایند. این طرح عبارت بود از تعویض تکیه گاههای موجود با تکیه گاههای غلتکی، مقاوم سازی شالوده ها و ستونها، بزرگتر کردن سر ستونها، اصلاح دیواره جان، تعویض یا مقاوم سازی بادبندهای جانبی، مقاوم سازی قابهای متقاطع، مقاوم سازی خرپاها و جابجائی درزهای موجود با درزهای انبساطی مفصل گردان مدولی.

;

;