تاریخچه و انواع نورپردازی ساختمان
هدف از نورپردازی ساختمان ، آشکار ساختن اشکال آنها و افزودن ارزش به ظاهر بنا است. با یک طراحی خوب، روشنایی و زیبایی یک ساختمان افزایش مییابد. به عبارتی، شخصیت، داستان و تاریخچه ساختمان و محیط اطرافش باید برای نورپردای نما کاملاً درک و بررسی شود تا به هدف برسد. نورپردازی نمای رومی یکی از جنبههای اساسی طراحی معماری است که ساکنان و بازدیدکنندگان را به خود جلب میکند
جان تیندال ، فیزیکدان انگلیسی ، هنگام مشاهده خطوط خاک و بقایای یخ زده در یخچال های طبیعی ، در سال ۱۸۶۰ اظهار داشت که نور بیشتر بر روی یک شی لزوماً باعث افزایش دید آن نمی شود. با وجود این مشاهدات ، برق ارزان و فراوان منجر به طراحی روشنایی در اواسط قرن بیستم شد که معنای آن چیزی بیش از اندازه مدارهای شاخه ای به اندازه کافی بزرگ بود که بتواند برق را به لامپ ها منتقل کند. فلسفه “نور بیشتر ، دید بهتر” خلاصه رویکرد به نورپردازی معماری است. کنترل روشنایی غیرضروری بود زیرا ساختمانهای روشن (اما خالی) فضای شبانه شهر را تعریف می کنند.
این رویکرد همچنین نشان دهنده یک فرصت عظیم تجاری به صورت صرفه جویی در انرژی در ساخت و سازهای جدید است. اداره اطلاعات انرژی تخمین می زند که برق مورد استفاده برای روشنایی در ساختمانهای تجاری ایالات متحده در سال ۲۰۱۰ بالغ بر ۲۹۷ میلیارد کیلووات ساعت بوده است. این میزان ۲۲٪ کل مصرف برق ساختمان تجاری در ایالات متحده را نشان می دهد. از قضا ، بیشتر این اشغال ساختمان های تجاری در ساعات روز انجام می شود که نور روز می تواند برخی یا تمام نیازهای روشنایی را بدون هیچ گونه استفاده از برق تأمین کند. طراحی روشنایی الکتریکی معاصر ضمن بهبود دید در محیط ساخته شده ، از این فرصت صرفه جویی در مصرف برق استفاده می کند.
معرفی برخی از انواع نورپردازی ساختمانی
- نورپردازی خشن
- نورپردازی یکدست
- نورپردازی از داخل و خارج
- نورپردازی منطقهای یا تاکیدی
نورپردازی خشن
نورپردازی خشن برای نشان دادن بافتهای کوچک و سطوح و عناصر معماری در نمای ساختمانها به کار برده میشود. با استفاده از این روش نمیتوان سطح گستردهای از بنا را نشان داد زیرا وسایل و ابزارهای نورپردازی بر روی همان قسمتها و سازههایی که قرار است بیشتر مورد توجه و دید قرار بگیرند نصب میشوند.
نورپردازی یکدست
نورپردازی یک دست و نرم، معمولا از یک نقطه در مجاورت نمای ساختمان انجام میشود. در این روش میتوان نما را بصورتی یک نواخت و در سطح وسیعی روشن کرد.
نورپردازی از داخل و خارج
در این روش از پنجرهها، نرده بالکن و عناصری که روی نمای خارجی ساختمان قرار دارند استفاده میشوند. مثلا به لبههای خطوط به کار رفته در نمای خارجی ساختمان با استفاده از فیبرهای نوری و همینطور لامپهای نئونی جلوه میبخشند تا طول و حجم ساختمان بیشتر به چشم بیاید. این روش نورپردازی نمای ساختمان، ظاهر ساختمان را چشمگیر و جذاب میکند. البته این نکته را در نظر بگیرید که برای برجسته کردن نمای بیرونی ساختمانهای مسکونی به هیچ عنوان نباید منابع نور را در زیر پنجرهها قرار داد زیرا توجه زیادی را به خود جلب میکنند.
نورپردازی منطقهای یا تاکیدی
با نورپردازی تاکیدی بنا نقشی ماندگار در ذهن بیننده به جای میگذارد. پنجرهها، ستونها و بالکنها مناطقی هستند که با تاکید بر روی آنها هارمونی کلی بنا به نمایش در میآید. به عنوان مثال، با تاکید بر روی ستونهای پلان ساختمان، بلندی و استحکام بنا را به مخاطب القا میشود.
تکنیک های نورپردازی در نمای رومی
- تأکیدی : نورپردازی برای برجستهسازی ساختارهای اصلی مانند پنجرهها
- برجستهسازی: نورپردازی برای ایجاد جلوههای چشمگیر به ویژه برای جزئیات معماری اعم از ستونها، مجسمهها و غیره
- نور تزیینی: استفاده از وسایل روشنایی برای افزودن زیبایی به نما حتی اگر عملکردی نداشته باشند.
- روشنایی کانتور: روشن کردن خطوط اصلی ساختمان (عناصر افقی)
- نور پویا: نور بصری متحرک که با کنترل فواصل زمانی و رنگهای مختلف ارائه میشود (قابلیت حرکت دارد).
در ابن ویوئو شما با تاثیر نور پردازی بر نمای ساختمان آشنا میشود.