زمین خوردن زمین خواران در فارس و عزم جدی مسوولان

زمین خواری را می توان تغییرکاربری زمین ها بدون طی مراحل قانونی نامید هر چند گفته می شود چیزی به نام زمین خواری در قانون نیامده است اما غیبت نام زمین خواری در قانون باعث نمی شود زمین خواران را به حال خود رها کرد.

شخص یا اشخاصی بدون
آنکه از مراجع قانونی استعلام کنند یا درخواست تغییر کاربری زمینی را بدهند، آن را
تفکیک می کنند و می فروشند که این موارد از مصداق های زمین خواری تلقی می شود.
به عنوان نمونه افرادی زمین های کشاورزی
را بدون ضابطه و قانون، به زمین های مسکونی تبدیل می کنند و به فروش می رسانند.
در تعاریفی دیگر می توان گفت :زمین خواری،
تصرف اراضی اعم از دولتی و شخصی از سوی اشخاص یا مراجعی است که با استفاده از نفوذ
و روابط خود در دستگاه های مختلف اداری و یا با شناسایی خلاءهای قانونی و گاه نیز
با جعل اسناد و مدارکی به سوء استفاده های مالی و ملکی می پردازند.
اصطلاح زمین خواری ظرف چند سال اخیر به
علت سوء استفاده های مختلف و کثرت کلاهبرداری ها در املاک و اراضی رواج یافته است
و هر چند در قوانین عنوان خاصی تحت نام زمین خواری وجود ندارد اما یکی از قوانین
مبارزه با زمین خواری، قانون ثبت مصوب سال ۱۳۱۰ است و با افرادی که مال دیگری را
به طور تصنعی، مال خود معرفی و برای آن سند دریافت می کنند، برخورد می شود.
یکی از دلایل زمین خواری را سرهنگ محمدرضا
مقیمی معاون مبارزه با جرایم اقتصادی پلیس آگاهی ناجا بیان کرده و گفته است: مشکل
این است که زمین ها در کشور تعریف نشده اند و به عبارتی دیگر زمین رها شده است.
ممکن است خود شما رودخانه یا زمینی را ببینید که پنج سال پیش خانه ای در آن ساخته
نشده بود، اما الان در کنار رودخانه ها، خانه و ویلا ساخته می شود که لطمات زیادی
به منابع آب، خاک و طبیعت وارد می کند.
وی معتقد است : سیستم جامع و یکپارچه سطح
اطلاعات اسناد و املاک در کشور وجود ندارد. همچنین سازمان های مختلف و گوناگونی در
بحث زمین خواری دخیل هستند و خود را متولی می دانند با این حال سازمان های متولی
نتوانستند نقش خود را به خوبی ایفا کنند و حتی مجازات های شدیدی نیز در قانون برای
زمین خواران دیده نشده و از آنجایی که زمین خواران تنبیه مناسبی نمی شوند، جسارت
پیدا کرده اند و به فعالیت خود ادامه می دهند.

شیراز و زمین خواران

نگاه محافل رسمی و غیر رسمی به پدیده
مذموم زمین خواری در فارس در سالیان اخیر حالت مقطعی داشته و بر همین اساس در سال
های ۸۹، ۹۰ و ۹۱ رسانه ها فارس به نقل از مسوولان وقت اخباری از زمین خواری را
منتشر کردند.
پس از یک وقفه سه ساله حضور چندین مسوول
کشوری به استان فارس بمنظور بررسی و کنکاش پدیده زمین خواری از هفته گذشته دوباره
موضوع زمین خواری به صدر اخبار و گزارش های رسانه ها بازگشت و با تیترهای مخاطب
پسند به این موضوع پرداخته شده است .
استان فارس اگر چه به گفته رییس سازمان
امور اراضی کشور در ردیف استان های شاخص در زمینه زمین خواری نیست اما مصداق هایی
که اوایل شهریور۹۴ عنوان شد، ابعاد زمین خواری در مرکز این استان را در حد استان
های شاخص نشان می دهد.
آنگونه که مشاور وزیر راه و شهرسازی و نماینده
این وزارتخانه در ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی اول شهریور ۹۴ گفت: زمین خواری در شهر جدید صدرای شیراز از
بزرگترین زمین خواری هایی است که تحت پوشش واژگان مقدس رخ داده که این ستاد آن را
بررسی و پیگیری قضایی می کند .
حسین معصوم در بازدید از شهر جدید صدرای
شیراز افزود: باید با پیگیری موثر قضایی، زمین های تصرف شده و
تغییر کاربری داده شده در شهر صدرا را به دولت، بیت المال و مردم بازگردانیم.
مشاور وزیر راه و شهرسازی گفت: دولت در
شهر صدرا سرمایه گذری کلانی را صورت داده است و در این شرایط، عده ای با طرح ادعای
وقف به دنبال سوء استفاده و تصاحب اراضی ملی بوده اند.
وی با اشاره به اقامه دعوا علیه زمین
خواران در سال های گذشته گفت: وزیر راه و شهرسازی در ارتباط با یکی از پرونده ها
مساعدت رییس قوه قضاییه را خواستار شد که در پی آن هیات قضایی در سفر به استان
فارس به این نتیجه رسیدند که آرای صادر شده در گذشته آشکارا مغایر با شرع است.
معصوم بیان کرد: یکی از مشکلات در بررسی
دوباره قضایی این بوده است که رای را به خواهان اصلی دعوا که شرکت عمران صدرا بوده
تا چند روز پیش ابلاغ نشده بلکه آن را به اداره کل راه و شهرسازی فرستاده اند که
نسبت به آن رای هم ما اعتراض کردیم و بار دیگر رییس قوه قضاییه دستور رسیدگی به آن
را صادر کرد.
نماینده وزیر راه و شهرسازی در ستاد
هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی گفت: مردم در سال های گذشته در شهر صدرا ساکن شده
اند و نسبت به این بلاتکلیفی معترض هستند و بسیاری از هزینه هایی را که باید برای
عمران و آبادی این شهر انجام دهیم به خاطر همین بلاتکلیفی قابل انجام نیست.
مدیر عامل شرکت عمران شهر جدید صدرا نیز
در حاشیه این بازدید گزارشی از پیگیری های حقوقی برای خلع ید معارضین و سودجویان
از زمین های تصرف شده ارایه کرد و گفت: بعد از خلع ید متولی موقوفه از برخی زمین
ها، در تلاش هستیم که برای رفع مشکلات فراروی ارایه خدمات شهری با اداره کل اوقاف
و امور خیریه استان مذاکرات را ادامه دهیم تا در نخستین گام مشکلات صدرا در موضوع
تصفیه خانه و آرامستان را به جمع بندی برسانیم.
مهدی خانی افزود: این اراضی قطعا اراضی
ملی است و به نام دولت هم انتقال خواهد یافت، اما ما برای پاسخ به نیازهای مردم صدرا
آماده همکاری با این اداره کل هستیم.
شهر جدید صدرا در ۱۵ کیلومتری شمال غرب
شیراز قرار دارد.

زمین خواری سازمان یافته

رییس سازمان امور اراضی کشور گفت که زمین
خواری در فارس برخلاف سایر استان ها سازمان یافته است و شرکت های بزرگ آن را انجام
داده اند و شامل تغییر غیرقانونی کاربری اراضی،تصرف غیرمجاز اراضی،تفکیک، تخریب و
ساخت و ساز بوده است.
قباد افشار در گفت و گویی اعلام کرد: بین
۱۵ تا ۲۰ هزار هکتار در استان فارس زمین خواری شده است .

سامانه مقابله با زمین خواری

آخرمرداد ۹۴ با حضور قباد افشار
رییس امور اراضی کشور سامانه ۱۳۱ دریافت گزارش های مردمی در خصوص تغییر کاربری
اراضی زراعی و باغ ها ، تفکیک و قطعه بندی زمین های کشاورزی و جلوگیری از زمین
خواری در سازمان جهاد کشاورزی فارس راه اندازی شد.
رییس سازمان امور اراضی کشور در مراسم
افتتاح این سامانه در شیراز گفت: سامانه ۱۳۱ زمینه نظارت مردمی بر عملکرد دولت در صیانت
از اراضی کشاورزی و منابع طبیعی را فراهم کرده است که راه اندازی آن در فارس جزو
اولین استانهای کشور در مسیر جلوگیری از زمین خواری است و به مرور در هفته دولت در
سایر استانها این سامانه فعال می شود.
وی اظهار داشت :مردم می توانند از طریق
سامانه ۱۳۱تخلفات در زمینه تغییر کاربری ، تفکیک و قطعه بندی زمین ها را به اطلاع
مسوولان برسانند. متاسفانه در دو دهه اخیر اراضی ملی و دولتی زیادی بدلیل نبود
نظارت و قوانین مناسب تصرف شده و اراضی باغی و کشاورزی زیادی تغییر کاربری داده
شده اند.
افشار بیان داشت: در دولت قبل سازمان امور
اراضی بدون بودجه و برنامه خاص عملا در حال انحلال بود و حقوق مردم نادیده گرفته
شده بود.
وی بیان کرد: ایران در مسیر حفظ کاربری
اراضی جز جوانترین کشورهای دنیاست که عملا از سال ۷۴ تا سال گذشته اقدام موثری در
این زمینه انجام نشده است.
سال گذشته بصورت آزمایشی در ۱۵ شهر کشور
یگانهای گشت حفاظت اراضی و منابع طبیعی راه اندازی شد .
امسال در ۱۳۰ شهر کشور که شیراز و سپیدان
نیز جزو آن قرار دارند گشت حفاظت از اراضی راه اندازی شد و تا پایان سال این تعداد
به ۳۰۰ شهر خواهد رسید.

اعتبارات حفاظت از اراضی در سال ۹۲ حدود
۵۰ میلیارد ریال بود و در سال گذشته ۶۰۰میلیارد ریال و
امسال نیز به همت دولت تدبیر و امید این رقم به یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال رسیده
است.

زمین خواران و سوءاستفاده از نبود انسجام
دستگاه ها

دبیر ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد
اقتصادی کشور گفت: عمده مشکلاتی که در حوزه زمین خواری وجود دارد ناشی از تعدد و
عدم انسجام دستگاه های متولی در امر زمین است که مفسدین اقتصادی از این ضعف
ارتباطی دستگاه ها استفاده می کنند .
کاظم پالیزدار که برای بررسی موضوع زمین
خواری به استان فارس سفر کرده ادامه داد:حدود ۱۱ هزار هکتار از زمین های شهر جدید
صدرا در شیراز محل اختلاف بین یک فرد و دولت است و این فرد ادعای موقوفه بودن این
اراضی را دارد اما دستگاه های اجرایی شاکی هستند و موضوع به مرجع قضایی ارجاع شده
است.
وی ادامه داد: در سفر هیات اعزامی از ستاد
هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی کشور به فارس جلسه ای با حضور استاندار، رییس کل
دادگستری و دادستان شیراز برگزار شد.

باغشهرها و زمین خواری

حدود بیست سال پیش زمین هایی در اطراف
شهرها به افراد برای تاسیس باغ داده شد که این افراد در این زمین ها اقدام به ساخت
و ساز کردند و باغشهر از درون این زمین ها سر برآورد که رییس سازمان امور اراضی
کشور معتقداست: هیچ یک از باغشهرهای فارس مجوز شورای عالی شهرسازی و یا مجوز تغییر
کاربری از جهاد کشاورزی ندارند.تمام این باغشهرها غیرقانونی هستند و بزودی کار
تخریب ساختمان ها و دیواره های اطراف این باغشهرها با هماهنگی دستگاه قضایی با هدف
یکپارچه سازی اراضی و بازگرداندن آن به حالت اولیه کشاورزی آغاز می شود.
افشار وعده داد: بیشتر باغشهرها تا پایان
امسال تخریب خواهد شد.
رییس سازمان امور اراضی کشور گفت:عده ای
در موسسه فلاحت در فراغت به صورت غیر قانونی اقدام به تفکیک اراضی، فروش آن به
مردم و ساخت و ساز در آن در قالب باغشهر کردند.

شعبه ویژه قضایی برای مقابله با زمین
خواری

اواخر شهریور ۹۴ احمد رحمانیان معاون
پیشگیری از وقوع جرم دادگستری فارس خواستار تعیین شعبه ویژه قضایی برای جلوگیری از
تصرف اراضی در این استان شد و گفت: مبارزه با پدیده
زمین خواری به صورت جدی در قوه قضاییه دنبال می شود و شورای پیشگیری از وقوع جرم،
تخریب و تصرف اراضی ملی و شورای حفظ حقوق بیت المال در قوه قضاییه تشکیل شده است.

زمین خواری فارس و بررسی در مجلس

سی و یکم شهریور ۹۴ سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰
مجلس شورای اسلامی از پیگیری و بررسی پرونده زمین خواری در استان فارس سخن گفت که
یک موسسه کشاورزی با به عضویت درآوردن مدیران وقت استانی ، اراضی را تصرف کرده است.
مصطفی افضلی فرد، نام سازمان جهاد کشاورزی
فارس، سازمان مراتع و جنگلبانی و بنیاد مسکن وقت را برده است.
او گفته است که براساس شکایت یکی از
نمایندگان اسبق مجلس شورای اسلامی به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس ، گزارشی از طرف سازمان
بازرسی کشور در این کمیسیون مطرح و مشخص شد جعل سند هم برای تصرف اراضی صورت گرفته
است.
افضلی فرد گفت مقرر شده نسبت به رفع تصرف
این اراضی اقدام شود و اگر اقدامات موثر واقع نشد، موضوع به قوه قضاییه ارجاع داده
شود.
جالب اینکه شکایت نماینده اسبق مجلس شورای
اسلامی به کمیسیون اصل ۹۰ این مجلس در سال ۸۵ صورت گرفت و افضلی فرد گفت: موضوع طی
این مدت معطل مانده بود.

لزوم هماهنگی برای مبارزه با پدیده زمین
خواری در فارس

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس
معتقد است: دستگاه های اجرایی و حاکمیتی موظفند با بکارگیری وکلای مقتدر، با جدیت
از حقوق عمومی جامعه در مقابل زمین خواران دفاع کنند.
خلیل رضاییان، در جلسه ستاد مقابله باپدیده
زمین خواری در شیراز افزود: بر همین اساس، شورای تامین استان و شهرستان ها حامی
اجرای قوانین قضایی در حوزه مقابله با زمین خواری و تغییر غیرقانونی کاربری اراضی
هستند.
وی، خواستار هماهنگی دستگاه های اجرایی و خدماتی
در مسیر مبارزه با پدیده زمین خواری شد و ادامه داد: نباید توافقی با زمین خواران
انجام شود چرا که این مساله موجب ترویج این معضل در جامعه خواهد شد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس
گفت: بانک اطلاعات زمین های واگذار شده توسط منابع طبیعی و مدیریت امور اراضی هم
باید در مقاطع زمانی مشخص جمع آوری شود.
رضاییان اضافه کرد: کمیته ای متشکل از مسوولان
باید بررسی کنند که زمین های واگذار شده هم اینک با چه نوع کاربری، مورد استفاده
قرار می گیرد.
وی، خواستار ارائه گزارش جامع و مستند عملکرد
از سوی دستگاههای اجرایی در بحث مقابله با زمین خواری و تغییر غیرقانونی کاربری
اراضی شد و بیان کرد: یک کمیته متشکل از مسوولان مرتبط نیز، عملکرد دستگاه های
خدمات رسان در زمینه ارائه خدمات به متصرفان زمین های ملی و منابع طبیعی را بررسی
خواهد کرد.
به نظر می رسد طبق گفته این مقام سازمان
های دولتی باید در واگذاری ها دقت کنند تا زمین ها و مستغلات به نام مردم و کام
زمین خواران رها نشود
.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس
همچنین گفت:کمیته امور حقوقی ستاد پیشگیری و مقابله با زمین خواری برای بررسی
قوانین و مقررات و ارائه راهکارهای قانونی مبارزه با این پدیده باید در استان
تشکیل شود.
رضاییان، در نشست ستاد پیشگیری و مقابله
با زمین خواری، تصرف و تغییر کاربری اراضی و ساخت و ساز غیر مجاز فارس افزود:مدیر
کل بازرسی، مدیریت عملکرد و امور حقوقی استانداری و نمایندگان دادستان عمومی و
انقلاب شیراز، اداره کل اطلاعات، سازمان بازرسی استان، بازرس ویژه استاندار، دفتر
سیاسی و انتخابات استانداری، منابع طبیعی و آبخیزداری، مدیریت امور اراضی و اداره
کل ثبت اسناد می توانند در این کمیته عضویت داشته باشند.
وی ضمن تاکید بر لزوم پیشگیری و مقابله با
زمین خواری ادامه داد: زمین هایی که برای اجرای طرح های مختلف واگذار شده اند باید
مورد بررسی قرار گیرند تا مشخص شود که در زمینه فعالیت مورد نظر مورد استفاده قرار
گرفته اند یا اینکه پس از واگذاری با تغییر کاربری غیرقانونی و تقسیم به قطعات
کوچک تر به فروش رفته اند.
او افزود: اگر پس از واگذاری زمین، نظارت
وجود داشته باشد می توان از تغییر کاربری و انجام ساخت و سازهای غیرقانونی در این
گونه زمین ها جلوگیری کرد.
رضاییان گفت: برخی از مصوبات گذشته از
جمله پیگیری ایجاد بانک اطلاعاتی جامع واگذاری زمین به صورت متمرکز، تهیه و پخش
فیلم مستند از اقدامات مقابله با زمین خواری و ارائه نقطه نظرات تخصصی و راهکارهای
پیشنهادی در زمینه چگونگی پیشگیری و مقابله با تخلفات زمین خواری باید از سوی
دستگاه های مسوول پیگیری شود.
او افزود: فرمانداران استان فارس نیز در
زمینه تشکیل ستاد شهرستانی مبارزه با زمین خواری جدیت داشته باشند و در جلسات
آینده ستاد پیشگیری و مقابله با زمین خواری به شکل دوره ای گزارشی از اقدامات
انجام شده در این زمینه ارائه دهند.
در گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس آمده است:زمین
خواری، جرم پیچیده ای است که دست های زیادی در پس آن دیده می شود، برخورد قاطع
قضایی می تواند این دست ها را قطع کند.
زمین خواری چه به صورت سازمان یافته، چه
به صورت انفرادی موجب وارد شدن زیان به استان فارس در همه ابعاد شده است.
استانی که به داشتن باغ مشهور است از
رهگذر خشکسالی ، ضربه خورده و زمین خواری نیز بقیه رمق این استان را تا حدی گرفته
ولی افق روشنی با نویدهای مقامات مسوول فرا روی این استان هست.
این پرسش هم برای مردم مطرح است آیا با
توجه به عزم جدی مسوولان قضایی و اجرایی، امکان زمین خوردن زمین خواران وجود دارد؟