رابطه نامتعادل جریمه و هزینه ساخت پارکینگ
کمبود پارکینگ از سویی و افزایش میزان خودرو در کلان‌شهرهایی چون تهران و ترافیک در سال‌های اخیر از سوی دیگر باعث شده است که دیدگاه‌های متفاوت برای حل این مشکلات ارائه شود؛ دیدگاه‌هایی که از یک سو نسبت به ناچیز بودن جرایم مربوطه به تعبیه نشدن پارکینگ در ساختمان‌ها انتقاد دارند و از سوی دیگر افرادی هستند که با اصل دریافت جرایم به عنوان راهکار حل مشکل مخالف هستند و در پیشنهادهای خود بر الزام تعبیه پارکینگ با تغییر کاربری طبقات ساخته شده تاکید می‌کنند.
محسن پیرهادی، عضو کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران در این باره
می‌گوید: جرایمی که به دلیل در نظر نگرفتن پارکینگ برای ساختمان‌ها در کمیسیون
ماده ۱۰۰بریده می‌شود، بسیار ناچیز و بعضا بین ۵ تا ۷میلیون تومان است درحالی که
هزینه ساخت پارکینگ برای برخی از ساختمان‌ها حدود ۵۰ میلیون تومان است و این عدد
هیچ نسبتی با جریمه ندارد. با این کار قانون نقض شده است، پولی هم که گرفته شده
نتوانسته خسارت را جبران کند.
البته احمد دنیامالی، رییس کمیسیون عمران شورای شهر از اساس با طرح
جرایم برای عدم تامین پارکینگ مخالف است. او در این باره می‌گوید: بنده با
سلسه مراتبی که پارکینگ تامین نشود و بعد جریمه این تخلف دریافت نشود، مخالف هستم.
سازندگانی بوده‌اند که باید حین ساخت پارکینگ تامین می‌کردند اما تامین نکردند. این
مشکل با دریافت جریمه حل نمی‌شود و درست این است که متخلفان برای تامین پارکینگ
الزام شوند. جریمه مشکل ما را حل نمی‌کند و با این نگاه که می‌شود مساله
کمبود پارکینگ را با دریافت جریمه حل کرد، مشکل داریم. در یک زمانی این
اتفاق می‌افتاد اما درحال حاضر متوجه شده‌ایم رفتاری که در گذشته داشتیم، بسیار
اشتباه بوده است.
چه شد که پارکینگ کم شد؟
حال باید دید دلیل نا همخوانی تعداد زیاد خودرو با تعداد پارکینگ‌ها
در تهران چیست و چه اتفاقاتی منجر به ایجاد چنین پدیده‌یی شده است. پیرهادی، عضو
کمیسیون حقوقی و نظارت شورا در این باره توضیح می‌دهد: در سال‌های گذشته که ساخت و
ساز رونق خاصی داشت، سرمایه‌گذارها و کسانی که در امر ساخت و ساز مشغول بودند
ترجیحشان برای سودآوری این بود که برای مجتمع پارکینگ تامین نکنند، تفاوتی هم
نداشت که واحدها اداری، تجاری یا مسکونی باشد. متاسفانه در آن مقطع با گرفتن بهایی به عنوان جریمه این اجازه داده می‌شد
و امروز در نهایت با آسیب کسری پارکینگ در تهران مواجه هستیم درحالی که اگر به فکر
تامین پارکینگ بودیم الان تا این اندازه با مشکل ترافیک و مسدود شدن معابر روبه‌رو
نبودیم.
این عضو شورای شهر تهران با اشاره به افزایش میزان درآمد مردم نسبت به
قیمت خرید خودرو می‌افزاید: اکنون هر فردی می‌تواند به صورت اقساطی یا لیزینگی یک
خودرو خریداری کند و ادامه این وضعیت حتما تهران را با مشکل مواجه می‌کند و اگر
درباره حل آن تدبیری اندیشه نشود، مشکل جدی‌تر می‌شود. درحال حاضر هم آرامش روانی
تک تک اعضای شهر را به واسطه سردرگمی در پارک خودرو به مخاطره انداخته است. حل این
معضل یکی از اصلی‌ترین وظایف و مسوولیت‌های شهرداری درحال حاضر است و با افزایش کاربری‌ها،
سرانه‌های خدماتی و اجرای درست قانون شدنی است.
احمد دنیامالی، رییس کمیسیون عمران نیز در این باره می‌گوید: در زمانی
ما در مناطق پایین به واحدهای مسکونی بدون تامین پارکینگ اجازه ساخت و ساز می‌دادیم.
اما الان خیلی از واحدها از قبل و بعد از انقلاب بدون اینکه پارکینگ برای آنها
تامین شود، وجود دارد. در آن زمان این تصور وجود نداشت که مناطق جنوبی و خانواده‌های
ما بتوانند صاحب خودرو شوند اما درحال حاضر شاخص‌های زندگی عوض شده و خیلی از
خانواده‌های ما دارای خودرو هستند. از طرف دیگر طی ۱۰سال گذشته به طور متوسط حدود
۶۰۰ تا ۷۰۰هزار خودرو را وارد ناوگان کردیم و عمده این ناوگان هم وارد تهران شده
که این مشکلات را بیشتر کرده است.
روش‌های کاهش مشکل کمبود پارکینگ
مسوولان شهری و اعضای شورای شهر تهران برای حل مشکل کمبود پارکینگ
باید چه راهکارهایی را در دستور کار قرار دهند؟ این سوالی است که پیرهادی در پاسخ به
آن می‌گوید: ما نیاز به نهضت پارکینگ‌سازی در بخش خصوصی داریم به علت اینکه درحال
حاضر تعداد پارکینگ‌ها نسبت به خودروها بسیار کم است، راهکار رسیدن به آن هم تشویق
بخش خصوصی است. اگر ما بتوانیم با توان بخش خصوصی پارکینگ‌های محله‌یی و عمومی در
کنار گذرهای تجاری و اداری ایجاد کنیم تا حدی می‌توانیم این مشکل را کنترل کنیم.
البته شهرداری نباید از بودجه عمومی برای حل مشکل پارکینگ استفاده کند اما می‌تواند
با تسهیل‌گری و ایجاد قوانین تشویقی بخش خصوصی را برای ورود به این عرصه بکشاند.
احمد دنیامالی هم درباره اینکه چطور می‌توان کمبود پارکینگ را برطرف
کرد، توضیح می‌دهد: بعضی از مجتمع‌ها که کسری پارکینگ دارند یا آنهایی که طبقات
مختص پارکینگ را به عنوان مسکونی تغییر کاربری داده‌اند و در نهایت پارکینگ کم آوردند
باید به جای پرداخت جریمه برای تامین پارکینگ حتی در داخل مجتمع الزام شوند به این
صورت که کاربری یکی از طبقات مسکونی را به عنوان پارکینگ تغییر دهند. مجموعه شهری
نباید در این زمینه کوتاه بیاید، نمی‌شود که فضاها و عرصه را برای پارکینگ تنگ
کنیم و شخصی که جریمه می‌دهد خودرو خود را در معابر عمومی که متعلق به همه مردم
است، پارک کند. او می‌افزاید: البته اکنون ضوابط و مقررات تامین پارکینگ را در احداث فضاهای جدید
خیلی جدی گرفتیم اما در این باره نیز چند رسم داریم. اعتقاد داریم در کنار مقرراتی
که حتی درباره پارکینگ مهمان در طرح تفصیلی پیش‌بینی شده باید حمل و نقل عمومی
توسعه پیدا کند. زمانی که مردم احساس کنند با حمل و نقل عمومی راحت، ارزان و با
کیفیت به مقصد می‌رسند کمتر از خودرو استفاده می‌کنند و آن را کمتر از منزل خارج
می‌کنند. بنابراین ضمن اینکه باید ضوابط و مقررات را سخت بگیریم و از مجتمع‌های
پارکینگی حمایت کنیم می‌توانیم حمل و نقل عمومی را نیز با سرعت بیشتری توسعه بدهیم
تا در نتیجه کمتر خودرو شخصی خود را به خیابان بیاورند.
آمار تخلفات
اگرچه همواره گفته می‌شود، تعداد تخلفات حوزه تامین پارکینگ در سال‌های
گذشته بسیار فراوان بوده اما پیرهادی، عضو کمیسیون نظارت و حقوقی شورا آماری از تعداد
تخلفات ساختمان‌های متخلف در این حوزه ندارد اما معتقد است؛ آمار مجتمع‌هایی که
بدون پارکینگ ساخته شده‌اند به قدری زیاد است که اصلا نیازی به عدد و آمار ندارد و
با چرخی در شهر متوجه عدم تعبیه پارکینگ مجتمع‌های تجاری و اداری برای مخاطبان خود
در شهر خواهیم شد. متاسفانه عموم واحدهایی که از شهرسازی مناطق واحدهای اداری
مجوز برای اضافه طبقات گرفته‌اند برای طبقات اضافی پارکینگ تامین نکرده‌اند.
احمد دنیامالی، رییس کمیسیون عمران شورای شهر نیز تعداد کمبود پارکینگ
در تهران را ۴۰۰هزار واحد پارکینگ در تهران عنوان می‌کند و می‌گوید: این عدد بسیار
بزرگ است و فرآیند آن هم این است که شما در مرکز شهر از ابتدای صبح و زمان آغاز
کار اداری جای پارک در این مناطق پیدا نمی‌کنید و شب‌ها نیز در جنوب شب تمام معابر
خیابان‌ها مملو از خودروهای پارک شده است.
