وعده افزایش عمر مفید ساختمان محقق می‌شود؟
این روزها ساختمان‌های جوان ۱۵ ،۲۰ و ۳۰ ساله تخریب می‌شوند. ساختمان‌هایی با ارتفاع سه یا چهار طبقه میمیرند و به جای آن‌ها ساختمان‌های بلندمرتبه سبز می‌شوند. ساختمان‌هایی که هنوز قدرت و استحکام زنده ماندن تا ۵۰ سال را داشته‌اند،اما ساکنان شهر برای پرکردن جیب‌شان جان آن‌ها را گرفته‌اند.
با گذر در شهرهای بزرگ دیده می‌شود که برج‌های بلند مرتبه در کوچه‌های
تنگی که ظرفیت تردد بیش از چند ماشین در روز را ندارد دو یا سه ساختمان بلند مرتبه
را در خود جای داده است و انبوهی از خاک و هزینه را به ساکنان آن منطقه و بخش‌های
اقتصادی کشور تحمیل کرده است .
حالا با گذشت سال‌هایی که این همه ساخت و ساز جدید به آلودگی شهر لطمه
زده و در مقابل نیز حجم زیادی پول به بخش ساخت و ساز وارد کرده است ، صدای سکاندار
مسکن درآمده و هشدا داده است که باید عمر مفید ساختمان‌ها افزایش یابد.
گویاوزیر راه و شهرسازی صدای تخریب ساخت و سازهای بی رویه بر جان شهر را به
خوبی شنیده است .
در این میان نیز برخی بر این باورند به دلیل افزایش ساخت و سازهای
جدید و تخریب و نوسازی دوباره بناهای مسکونی ، عمر ساختمان در ایران هرسال کمتر شده
به گونه‌ای که گفته شده است عمر مفید ساختمان در برخی مناطق ایران و شهرهای بزرگ
به ۱۵ سال
رسیدهاست. از این رو وزیر راه و شهرسازی نیز به تازگی گفته است که باید عمر
ساختمان‌ها در کشور افزایش یابد.
آخوندی بر این باور است که ساختمان بزرگترین سرمایه ملی محسوب
می‌شود که این بخش حدود ۳۰ درصد از سرمایه‌گذاری‌ها را به خود اختصاص داده است . بنابراین
باید تدابیری اندیشیده شود و در اجرا به گونه‌ای عمل شود تا عمر ساختمان‌ها در
کشور افزایش یابد.
البته این درحالی است که پیش تر نیز وی و برخی معاونانش از کاهش عمر ساختمان
خبرداده بودند. به گونه‌ای که با افزایش ساخت و سازهای جدید ، ساختمان‌های حتی تا
۱۰ تا ۱۵ سال ساخت تخریب می‌شوند تا به ساختمان‌های بلندمرتبه تبدیل شوند.
از این رو رئیس مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی از مطالعه و بررسی
روی این موضوع تاکید کرد اما هنوز نتیجه‌ای اعلام نشده‌است که چه تدابیری بریا این
مشکل در نظرگرفته شده است.
محمد شکرچی زاده با بیان اینکه عمر مفید یک ساختمان در کشورهای
پیشرفته بیش از ۵۰ سال است گفته بود درحالی که عمر ساختمان‌ها در کشورهای پیشرفته به بالای ۵۰ سال می‌رسد در ایران متاسفانه عمر مفید ساختمان‌ها چیزی حدود ۲۰ الی ۳۰ سال است.
به گفته او ، علاوه بر کم بودن عمر مفید ساختمان نسبت به استاندارد
جهانی آن نکته دیگری که وجود دار د این است که بسیاری از ساختمان‌های کشورمان قبل از رسیدن به عمر مفید برای استفاده از وضعیت تراکم
بیشتر تخریب می‌شوند.
در این میان اما برخی کارشناسان و صاحب‌نظران معتقدند که عمر مفید
ساختمان در ایران کمتر از ۲۰ سال است که این امر موجب تحمیل هزینه‌های گزاف و اضافی
به بخش ساخت و ساز می‌شود. چرا که ساختمانی که ۱۰سال گذشته ساخته شده‌است هنوز
مستهلک نشده که بخواهد دوباره تخریب شود که در این میان هزینه‌اضافی ساخت و ساز و
کارگر و پیمانکار گرفته تا هزینه‌های مصالح ساختمانی بر افزایش قیمت مسکن تاثیر
گذار می‌شود و همین امر باعث گرانی مسکن و تحمیل هزینه‌های اضافی به این بخش می‌شود.
حالا وزیر راه وشهرسازی گفته است که باید عمر مفید ساختمان افزایش
یابد. به نظر می‌رسد شاید این دستور بتواند با چند ماده و تبصره از افزایش تخریب ساختمان‌های
با عمر کم جلوگیری کند. آمارها نشان می‌دهند که هرایرانی به طور متوسط
حدود ۱۰ درصد
درآمد سالانه خود را به علت پایین بودن کیفیت ساختمان از دست می‌دهد که این اتلاف
سرمایه‌های ملی زیان های زیادی را به اقتصاد و صنعت وارد می‌کند.
از سوی دیگر، ایران کشوری زلزله خیز است که پایداری ساختمان‌ها و ساخت
بناهای پایدار در آن اهمیت زیادی دارد و خسارات سنگین مالی به همراه فرصت‌هایی که
صرف بازسازی زلزله می‌شود از جمله خسارت‌های اولیه‌ای است که بر اثر این حادثه طبیعی
گریباگیر کشور خواهد شد. بنابراین ساخت و ساز باکیفیت و استفاده از مصالح ساختمانی
با دوام از اصول اولیه مقاومت در برابر زلزله به شمار می‌رود.
به گفته برخی کارشناسان بازار مسکن در تولید برخی از مصالح ساختمانی
به دلیل نبود نظارت کافی بر کارگاه‌ها و عدم رعایت استانداردهای کافی مشکلاتی وجود
دارد که همین موضوع عمرمفید ساختمان‌ها را در کشور کاهش می‌دهد، ضمن آنکه وجود
سازنده‌های بدون صلاحیت و رعایت نکردن اصول ساخت و ساز حرفه‌ای و تخصصی از دیگر
عواملی است که کاهش عمر مفید ساختمان‌ها را به دنبال دارد.
نظر چندتن از مسئولان نسبت به عمر مفید ساختمان در زیر آمده است:
محمد شکرچی زاده، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی : در
کشورهای پیشرفته عمر مفید ساختمان ۵۰ سال است که این رقم در ایران ۲۰ تا ۳۰ سال
است که به دلیل مباحث مربوط به تراکم این ساختمان‌ها تخریب شده و سرمایه‌های ملی را هدر می‌دهد. در این راستا وزارت راه و شهرسازی اقداماتی را برای محدود کردن
شهرفروشی انجام داده است.
مجید ولدان، عضو هیات رییسه شورای مرکزی نظام مهندسی کشور : عمر مفید
ساختمان در ایران بین ۲۵ تا ۳۰ سال و در کشورهای پیشرفته ۱۵۰ سال است. عمر مفید
ساختمان در ایران یک پنجم میانگین جهان است .
این بدان معناست که یک نسل برای استفاده از یک ساختمان در کشورمان،
باید دو بار پول هزینه کند، چرا که آن ساختمان عملا پس از ۳۰ سال کلنگی محسوب می‌شود و باید تخریب و بازسازی شود. در کشورهای پیشرفته عمر مفید ساختمان
۱۵۰ سال است،
یعنی سه تا چهار نسل میتوانند از آن ساختمان استفاده کنند.
مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی: صدور شناسنامه
فنی ملکی ساختمان بر افزایش عمر ساختمان های کشور تاثیر دارد و اجرای واقعی
شناسنامه فنی ملکی، عمر ساختمان ها را به متوسط جهانی نزدیک می‌کند.
