صما، گروه اقتصادی: تشکیل «بورس مسکن» با اقدام شورای عالی بورس جهت طراحی یک بورس تخصصی با مکانیزم‌های بازار سرمایه در زمینه خرید و فروش املاک و مستغلات، مطرح شده است.
هرچند طرح راه‌اندازی
بورس مسکن در آینده نزدیک با هدف مدیریت بازار عرضه و تقاضا و تشکیل بازار سرمایه رسمی
برای حذف بازار غیررسمی فعلی مسکن مطرح شده، اما مسلما اینکه بحث خرید و فروش املاک
و مسکن تا چه اندازه در زیرمجموعه این بورس عملیاتی و اجرایی است، نیاز به بحث و
بررسی دقیق دارد.
علیرغم اینکه موافقان
این طرح، پیامد راه‌اندازی چنین بازار سرمایه‌ای را کاهش قیمت مسکن، تعادل عرضه و تقاضا
و نیز سود خریداران و مصرف‌کنندگان واقعی مسکن عنوان می‌کنند، اما در مقابل به
گفته کارشناسان، از آنجایی که مسکن کالایی منحصر به فرد است، ایجاد چنین بازاری دشوار
و میزان موفقیت آن مبهم است.
وام‌های بانکی، یک
راهکار بهتر
هرچند استفاده از
ابزارهای نوین تامین منابع مالی از جمله بورس در هر بازاری می‌تواند مفید و موثر
باشد، اما نکته این است که عامه مردم، مسکن را به عنوان یک سرپناه برای معیشت و کالایی
برای سرمایه‌گذاری می‌بینند و به همین دلیل بیشتر تمایل به تملک مسکن دارند.
در همین رابطه
مشاور کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز ضمن تایید این مطلب در گفتگو با
خبرنگار «صما» گفت: تجربه نشان داده که مردم تمایل به تملک مسکن به عنوان یک کالای
دارای سند ثبتی دارند و مزیت آن وقتی حداکثر می‌شود که به صورت عینی کالا را
دریافت کنند، نه اینکه مسکن را به صورت متری یا سهمی خریداری کنند. از این رو
اظهارنظر قطعی در مورد چنین طرح‌هایی مستلزم دانستن جزئیات آن است.
سعید غلامی باغی
افزود: باید مشخص شود که مالکیت ملک یا آپارتمانی که به صورت سهام در بورس فروخته
می‌شود متعلق به چه بخشی اعم از شهرداری، وزارت راه و یا بخش خصوصی است. همچنین
نحوه خرید و تملک ملک ازجمله متری، دنگی و یا سهمی بودن آن باید مشخص شود و همه
این عوامل بر تقاضای مردم تاثیرگذار است.
به گفته وی، با این
حال استفاده از دیگر روش‌های تامین مالی نظیر استفاده از وام‌های بانکی که بانک‌ها
بخش عمده‌ای از هزینه خرید مسکن را تقبل می‌کنند و در دنیا هم بسیار مورد استقبال
قرار می‌گیرد، روش بهتری باشد.
بورس مسکن، بی‌تاثیر
در رونق بازار
به گزارش «صما» این
اظهارات در حالی مطرح می شود که به نظر می‌رسد بورس در بین عامه مردم از جایگاه
چندان قدرتمندی برخوردار نیست و حال اینکه عرضه مسکن از طریق بورس تا چه حد می‌تواند
در رفع رکود مسکن موثر باشد، جای سوال دارد.
این کارشناس
اقتصادی در پاسخ به این سوال گفت: علیرغم گسترش بازار بورس در طول چند سال اخیر،
اما عملا سهامداران خرد و مردم نقش ناچیزی در این بازار دارند و بیشتر شرکت‌های
کارگزاری، بانک‌ها، شرکت‌های بیمه دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی هستند که نقش
پررنگی در حوزه بورس ایفا می‌کنند. از همین رو به لحاظ اینکه دسترسی عامه مردم به
اطلاعات بورس بسیار کم است و احساس شفافیت در بازار بورس نمی‌کنند، درنتیجه عمدتا از
سرمایه‌گذاری در بورس استقبال نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: با
این حساب، به لحاظ اینکه درصد کمی از مردم
از اینگونه طرح‌ها استقبال می‌کنند، طرح ایجاد بورس مسکن زیاد نمی‌تواند در رفع
رکود و رونق بخش مسکن موثر باشد.
یک اقتصاد فقیر و تقاضاهای
بدون پاسخ
در این میان یک تحلیلگر
اقتصادی با تشریح دلایل رکود مسکن در سال‌های اخیر به «صما» گفت: کاهش خرید و فروش
مسکن ناشی از رکودی است که در چهار سال اخیر به واسطه هدفمندی یارانه‌ها اقتصاد به
آن دچار شد و با لحاظ رشد اقتصادی منفی و نرخ تورم ۴۰ درصدی با احتساب افزایش۱۵درصدی
درآمدها، قدرت خرید مردم را به ۲۵- درصد و در حد اکتفا به مخارج روزانه عادی تنزل داد.
بنابراین تقاضای مردم جهت خرید مسکن در ایران که نیازمند پول هنگفتی است و نمی‌توان
آن را جزو کالاهای اساسی طبقه‌بندی کرد، بدون پاسخ ماند.
به گفته مهدی تقوی،
در چنین شرایط اقتصادی، اکثریت مردم یعنی طبقه متوسط و پایین برای خرید مسکن ابتدا
باید پس‌انداز کنند تا با سپرده‌‌گذاری وام بانکی بگیرند، اما مسئله این است که با
بهره بالای ۲۰ درصدی امکان پرداخت اقساط را نیز ندارند. این مسائل و فقیرتر شدن
اقتصاد کشور و افزایش شمار بیکاران در کنار هم، باعث شد که بخش مسکن هم مثل بقیه بخش‌ها
و صنایع، دچار رکود و تعطیلی شود. از طرفی بروز این تورم و در پی آن افزایش قیمت کالاها
و مصالح ساختمانی، منجر به افزایش هزینه تمام شده ساخت و قیمت مسکن شد، چرا که طبق
قانون تقاضا با افزایش قیمت‌ها، تقاضا برای خرید کالاها پایین می‌آید.
این هم یک مد جدید!
این عضو هیات علمی دانشگاه
با بیان مطالب فوق درخصوص تاثیر ایجاد بورس مسکن در رونق بازار گفت: به نظر می‌رسد
که بورس درست کردن مد شده است.
تقوی افزود: البته اگر
هدف این باشد که بازار غیرمتمرکز مسکن را که شامل یک‌سری بنگاه‌های املاک است، متمرکز
کنند و مردم به جای خریداری از طریق مشاوران املاک، مسکن را در بورس خریداری کنند
و علاوه بر بلوک‌های بزرگ، امکان مبادله تک‌واحدی‌ها هم در بورس مسکن ممکن شود، هرچند
با کساد شدن حرفه مشاوران املاک به شمار بیکاران اضافه می‌شود، اما از آن طرف
هزینه‌های دلالی مسکن و درنهایت قیمت مسکن کاهش پیدا می‌کند و مردم به جای اینکه
مسکن را از دلال‌ها بخرند، در بورس می‌خرند.
بورس مسکن مبهم است
بنابراین همانطور
که اشاره شد، با توجه به اینکه سازندگان خرد ممکن است در ابتدا تمایلی به حضور در بورس
نداشته باشند، در صورت رضایت معامله‌کنندگان بلوک‌های ساختمانی انبوه از معامله در
بازار بورس، این بورس می‌تواند سایر سازندگان را هم به سرمایه گذاری در این بخش تشویق
کند.
بر اساس این گزارش،
هرچند طرح ایجاد بورس مسکن برای حل مشکل تامین مالی بخش مسکن و درنهایت رونق آن به عنوان یکی از موضوعات مورد تاکید دولت
یازدهم، مثبت ارزیابی می شود، اما با توجه به ابهامات موجود در این زمینه، طرح
مذکور در ابتدا نیازمند رفع ابهامات و شفاف سازی و اعلام ساز و کارهای اجرایی از
سوی مجریان طرح است. در گام بعدی ارتقای سطح عمومی و اطلاع رسانی به مردم در خصوص
جزئیات امکان معامله ملک در بورس مسکن الزامی به نظر می رسد.
انتهای پیام/
کد خبر: ۰۲۲۴
