تاثیر کاهش سود بانکی بر بازار سکه وارز

استاد دانشگاه امام صادق(ع) گفت: کاهش دستوری نرخ سود بانکی کمکی به بهبود وضعیت بانک ها نمی کند و ممکن است بازار ارز، سکه و مسکن را تحت تاثیر قرار دهد.

این روزها بانک مرکزیبه دنبال سر و سامان دادن به وضعیت پولی و بانکیکشور
است تا شاید بتواند مشکلاتی را بانک ها در چرخه تولیدایجاد کرده اند
حل کند.

کاهش سود بانکی و به دنبال آن کاهش سود تسهیلات و ساماندهی موسسات
مالی و اعتباری از جمله گام هایی است که در این مسیر برداشته است و پیش بینی می شود
طی ماه های آینده اقدامات بیشتری نیز انجام شود.

اما نکتهحائر اهمیت این است که برخی کارشناسان معتقداند کاهش
سود بانکی در شرایط کنونی باعث التهاب در بازار سکه و ارز و یا احتمالا زمین و
مسکن خواهد شد و دولت باید در این خصوص برنامه ریزی لازم را داشته باشند.

برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ استاد دانشگاه امام صادق(ع)رفتیم
و در خصوص وضعیت بانک ها و تاثیر کاهش نرخ سود بانکی با وی گفتگو کردیم.

نظام بانکی وضعیت مناسبی ندارد

علی مهدوی پارسا در گفتگو با خبرنگارمهر اظهار می کند: نظام بانکی ما
هم اکنون با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند و واقعیت اینجاست که از وضعیت
مناسبی برخوردار نیست.

وی می گوید: بانک ها در سال های گذشته در زمان رونق تورمی ابتدای دهه
۹۰ سرمایه گذاری های زیادی در بخش ساختمان داشته اند که سال ها رکود در بخش مسکن
باعث شده این سرمایه گذاری ها بر روی دست آنها بماند و نتوانند املاک خود را
نقد کنند و از سوی دیگر اغلب تسهیلات در دوره رکود اقتصاد نکول می شوند و جریان
نقد مناسبی دراختیار بانک ها قرار نمی دهند.

مهدوی پارسا بیان می کند: از این رو در چند سال اخیر بانک ها برای
تامین نقدینگی مورد نیاز خود مجبور به جذب سپرده به هر قیمتی شده اند و این مسئله
یعنی رقابت در بین بانک ها بر سر نرخ بالاتر سپرده ها و از سوی دیگر موسسات غیر
مجاز بانکی نیز این رقابت را دو چندان کرده بودند و از فرصت عدم نظارت بانک مرکزی
سوءاستفاده می کردند.

این استاد دانشگاه در خصوص وضعیت فعلی بانک های کشور می گوید :
به دلیل پرداخت سود های بالا از یک سوو عدم سودآوری از سوی دیگر در حال حاضرتقریبا
بیشتر بانک های ما با زیان انباشته بسیار بالایی روبرو هستند که وضعیت نظام بانکی
را خطرناک کرده است.

مهدوی پارسا تصریح می کند: رکود ایجاد شده و نیاز بانک ها به نقدینگی اثر
متقابل بر یکدیگر داشته اند یعنی رقابت بانک ها بر سر جذب سپرده باعث شده که تولید
بیش از پیش توجیه خود را در کشور از دست بدهدو سرمایه های تولیدی به سمت
بانک ها سوق پیدا کند.

بانک مرکزی باید نظارت بیشتری می داشت

وی در خصوص نقش بانک مرکزی در خصوص اصلاح این وضعیت خاطرنشان می کند:
بانک مرکزی در چند سال گذشته تمام تلاش خود را بر روی کنترل تورم
گذاشته بود که این مسئله در اقتصاد ما که به تورم عادت داشت باعث بروز رکود عجیبی شده
است. بانک مرکزی در چند سال گذشته باید نظارت بیشتری بر عملیات بانک ها می داشت و
از بروز دامینوی سود بانکی جلوگیری می کرد.

مهدوی پارسا اظهار می کند: علی رغم اینکه بانک مرکزی تلاش بسیاری برای
حذف موسسات غیر مجاز داشته اما در عمل تاکنون در کنترل وضع بانک های رسمی کشور
موفقیت چندانی نداشته است.

این استاد دانشگاه می افزاید: بانک مرکزی پس از استقرار دولت دوازدهم همانگونه
که انتظار می رفت شروع به مرحله جدید اقدامات انضباطی برای بانک ها کرده است که
مرحله اول آن کنترل نرخ های سپرده است.

وی ادامه می دهد: اما کنترل دستوری نرخ های سپرده راه حل نهایی این وضعیت
نیست همانگونه که در تجارب قبلی هم شکست خورده بود، در صورتی که بانک مرکزی فکری
به حال تسهیلات و تراز نامه بانک ها بر ندارد، کاهش دستوری نرخ های بهره کمکی به
بهبود وضعیت بانک ها نخواهد کرد.

مهدوی پارسا اظهار امیدواری می کند: در مراحل بعدی با فشار بانک مرکزی
شفافیت بیشتری در بانک ها حاکم شود و با پذیرش زیان موجود در بانک و فروش دارایی
های بانکی و همچنین ارائه راهکار هایی برای تسویه تسهیلات معوق بتوان کاهش نرخ های
سپرده را تثبیت نمود.

این استاد دانشگاه در خصوص سرمایه گذاری در بانک ها در راستای کمک به اقتصاد
می افزاید: سرمایه گذاری در بانک ها در حالت متعارف وقتی که توسط بانک به سمت
تولید و توسعه هدایت شود مطمئنا به رونق و رشد اقتصادی کمک می کند، اما در چند سال
گذشته به دلیل مسائل بالا که عنوان شد به رکود دامن زده است در صورتی که مجموعه
راه حل های جامعی توسط بانک مرکزی در پیش گرفته شود امید بهبود می رود.

نظارت بانک مرکزی در اجرای کاهش نرخ سود

مهدوی پارسا در خصوص تاثیر کاهش سود سپرده بانکی و تاثیر آن بر اقتصاد
بیان می کند: باید حرکت های بعدی ناظر بانکی را مشاهده کرد در صورتی که این ابلاغ
با ابلاغ های نظارتی و تنبیهی بعدی برای بانک ها پیگیری نشود نرخ ها به روال قبل
بازخواهد گشت.

وی ادامه داد: در صورتی که نرخ کاهش پیدا کند و این کاهش تداوم یابد احتمالا
سرمایه ها به سمت دلار و طلا خواهد رفت که به صورت بنیادی پیش بینی رشد آنها هم می
رود. دلار در جهان رو به رشد است و نیز پیش بینی می شود دولت برای ایجاد رونق و
کاهش واردات اقدام به افزایش نرخ آن داشته باشد، مسکن نیز از این افزایش نرخ بی
بهره نخواهد ماند البته در بسیاری از مناطق عرضه زیادی هست و باید دید تقاضای
مصرفی به چه میزان خواهد بود.

وی تاکید می کند: به نظر می رسد مسکن در صورت تدوین قوانین صحیح نقش کمتری
به عنوان دارایی سرمایه ای در سبد سرمایه گذاری ایرانیان داشته باشد.

این استاد دانشگاه در خصوص این که سود بانکی باعث خواهد شد سرمایه به سمت
چرخه تولید برود نیز تصریح کرد: شرط ایجاد رونق در تولید تسهیل مقررات تولید و
سرمایه گذاری و اتخاذ سیاست های صحیح حمایتی است.

مهدوی پارسا افزود: افزایش نرخ دلار و گران شدن واردات ممکن است باعث رشد
تولید شود ولی کاهش نرخ سود بانکی به تنهایی نمی تواند باعث رونق تولید شود زیرا
فرصت های ساده تری مثل طلا و دلار وجود خواهد داشت.

عدم نقدشوندگی دارایی های بانک ها

وی با اشاره به عدم کاهش سود تسهیلات که مورد تقاضای مردم نیز هست می گوید:
منطقا پس از کاهش نرخ ها این مسئله پس از مدتی اثر خود را بر روی نرخ تسهلات می
گذارد. اما مسئله مهمی که هم اکنون با آن طرف هستیم عدم نقدشوندگی دارایی های بانک
ها و عدم بازپرداخت وام های قبلی است تا این مسئله مرتفع نشود در عمل دست بانک ها
هم برای اعطای تسهیلات بسته است.

مهدوی پارسا گفت: البته در این راستا باید اقدام جدی توسط تیم دولت
برای اصلاح قوانین و مقررات در جهت تسهیل تجارت و تولید و به نفع صنایع داخلی و صادرات
صورت پذیرد. به عنوان مثال باید کاری کرد که سپرده های ارزی و طلای مردم نیز از
طریق بانک ها در چرخه تولید قرار گیرد و در خانه ها حبس نشود در غیر این صورت به
رکود دامن خواهد زد.

این استاد دانشگاه تصریح می کند: همچنین دولت می تواند فرصت های خوب سرمایه
گذاری در مسیر توسعه ملی را به طرق مختلف به مردم معرفی کند و با حمایت از تولید
کننده ها باعث جذب سرمایه ها به بخش های مولد شود.