آیا با کاهش نرخ سود، نقدینگی از بانک به سمت بورس حرکت می کند؟
آیا کاهش مجدد نرخ سود بانکی به نفع بازار سرمایه است؟آیا تعدیل نرخ سود باعث می‌شود نقدینگی به سمت بورس حرکت کند؟ اینها سوالاتی است که برخی از کارشناسان بازار سرمایه به آن پاسخ داده‌اند.
کاهش هم‌راستای نرخ سود بانکی و کاهش تورم یکی از سیاست‌های دولت
یازدهم است که مجددا در سال ۱۳۹۵ مطرح شده و صحبت بر این است که این نرخ به حدود ۱۶ تا ۱۵ درصد برسد و حتی برخی بانک های نیز در این ز مینه پیش قدم شده‌اند
و نرخ سود سپرده یکساله را به ۱۶ درصد کاهش داده اند.
بسیاری کارشناسان در این زمینه معتقدند اگر نرخ سود بانکی همراستا با
تورم کاهش پیدا کند، تاثیر بسیاری بر بازارها از جمله بازار سرمایه و مسکن می‌گذارد.
اما آیا کاهش مجدد این نرخ میتواند تاثیری بر بازار سرمایه داشته باشد؟ آیا اصلا
این موضوع به نفع بازار سرمایه است؟ آیا تعدیل نرخ سود باعث می‌شود نقدینگی به سمت
بورس حرکت کند؟ در این راستا اقتصادنیوز به گفت‌وگو با برخی کارشناسان این بازار
پرداخته‌است که در ادامه شرح آن را می خوانید.
تناسب میان بازدهی اوراق بهادار و ریسک آنها مهم است
حسن رضایی‌پور در گفت‌وگو با اقتصادنیوز اظهار کرد: برای اینکه ببینیم
نرخ سود بانکی بر بازار سرمایه تاثیرگذار است یا خیر، باید نسبت بازدهی اوراق بهادار
و ریسکی که در اوراق بهادار به خصوص در چند وقت اخیر بوده است را بررسی کرد و ببینیم
که چطور می‌توانیم تناسب بین آنها را برقرار کنیم.
مدیرعامل کارگزاری اقتصادبیدار گفت: در حال حاضر میانگین بازده بورس
اوراق بهادار پایین‌تر از میانگین سود بانکی است، بنابراین بر اساس تئوری‌هایی که
وجود دارد سرمایه‌گذار به سمتی می‌رود که هم ریسک کمتری داشته باشد و هم از سود
بیشتری برخوردار باشد.
او گفت: باتوجه به اینکه در بورس اوراق بهادار ریسک‌های سیستماتیک و… وارد است و میانگین سود این بازار از میانگین سود بانکی مصوب پایین‌تر
است، بنابراین از لحاظ تئوری انتظار نداریم که این مقدار کاهش سود بانکی تاثیری بر
بازار بورس و اوراق بهادار بگذارد. مگر اینکه به آینده‌ای امیدوار باشیم که ارزش
افزوده یعنی ارزش قیمتی ایجاد شود. و این اوراق بهادار ارزش افزوده ایجاد کند.
این کارشناس بازار سهام گفت: تازمانی‌که این ارزش افزوده ایجاد نشود،
سود قیمتی نداریم. بنابراین باید بسنده کنیم به سود شرکت‌ها، که بعد از مجامع توزیع
می‌شوند. در آن زمان باید ببنیم که میانگین سودهای شرکت‌ها تا چه میزان با میانگین
سود بانکی فاصله دارد؛ اگر قاعدتا کمتر باشد نباید انتظار تغییر داشته باشیم و اگر
بیشتر باشد میتواند بازار سرمایه را تغییر دهد.
به لحاظ تئوری اگر نرخ سود کاهش یابد، شاخص‌های سودآوری بورس مثبت می‌شوند
علی اسلامی بیدگلی نیز، در این راستا به اقتصادنیوز گفت: به لحاظ
تئوری باید انتظار داشته باشیم زمانی‌که نرخ بهره کاهش یابد بخش عمده‌ای از منابع به
سمت بازار سرمایه گسیل داده شود، همچنین نرخ تامین مالی بنگاه‌های پذیرفته شده در
بورس، کاهش پیدا کند و این اتفاق منجر به بهبود شاخص‌های سودآوری بنگاه‌های
پذیرفته شده در بورس شود.
رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی ادامه داد: اما با
توجه به اینکه در ماه‌های گذشته به‌رغمی که نرخ سود بهره کاهش پیدا کرد کماکان نرخ
موثر اوراق بدهی منتشر شده کاهش قابل‌توجه و متناسب با آن پیدا نکرد، و هم‌اکنون
نیز، فرصت سرمایه‌گذاری با نرخ‌های موثر بالای ۲۰ درصد سالانه در اوراق بدهی منتشر
شده از جانب بانک مرکزی و بازارسرمایه وجود دارد، لذا مردم استقبال قابل توجهی از
این اتفاق نکردند.
او تصریح کرد: البته نکته دیگری که مهم است این است که کاهش نرخ سود
بانکی برای سپرده‌های جدید است و بنابراین سرمایه‌گذاران معمولا تامل می‌کنند تا سررسید
سپرده‌های قبلی با نرخ سود بالا به سر بیاید. این حادثه پیش‌فرض باعث شد تا به‌رغم
کاهش نرخ سود، شاهد استقبال خوب و قابل توجهی از بازار سرمایه نشویم.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: عامل دیگری که باعث شده
تا برخلاف انتظار تئوریک این روزها شاهد عدم استقبال مردم از بازار سرمایه شده‌ایم،
عدم تحقق درآمدهای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس نسبت به بودجه‌های اعلامی در سال
۱۳۹۴ است و مطابق آن، پیش‌گیری‌های بسیار محتاطانه شرکت‌ها برای سال ۱۳۹۵. وجود
چنین عواملی نیز، برای اینکه مردم تصمیمی برای ورود منابع جدیدشان به بازار
سرمایه نداشته باشند، تاثیرگذار بوده است.
اسلامی بیدگلی گفت: از این رو باید از ماه‌های آینده منتظر چند اتفاق باشیم؛
سازمان بورس و بانک مرکزی باید متناسب با کاهش نرخ سود بانکی، نرخ موثر مجوزهای
انتشار اوراق بدهی را کاهش دهد (نرخ اوراق مشارکت با نرخ ۱۸ درصد منتشر شده ولی به
کسر فروخته می‌شود که بنابراین مجددا نرخ بازده آنها بالای ۲۰ درصد است). بانک‌ها
نیز، در سررسیدها بر اساس استثناعات، مجددا سپرده‌های مردم را با نرخ‌های بالاتر
تمدید نکنند. همچنین بنگاه‌های پذیرفته‌شده در بورس، تصویر روشن‌تری از بهبود روند
سودآوری، بعد از کاهش نرخ تامین مالی و بهبود فضای بین‌المللی، برای سرمایه‌گذاران
ایجاد کنند. که در نهایت هرسه این اتفاق با هم میتواند
منجر به بهبود بازار سرمایه شود.
کاهش نرخ سود بانکی هم تاثیر مستقیم دارد هم غیر مستقیم
محمدرضا صادقی‌مقدم در این باره اظهار کرد: این مساله میتواند هم
تاثیر مستقیم و هم تاثیر غیر‌مستقیم بر بازار سرمایه داشته باشد. از آنجایی بازارها
رقبای یکدیگر محسوب می‌شوند، سرمایه‌گذار نگاه می‌کند که نقدینگی خود را به کدام
بازار ببرد. مسلما هر چه از جذابیت یکی از بازارها کمتر شود تمایل برای سرمایه‌گذاری
در سایر بازارها بیشتر می‌شود. از این رو کاهش نرخ سود بانکی میتواند بالقوه
تاثیر مستقیمی برای سرمایه‌گذاری در بازارها داشته باشد. اگر کاهش نرخ سود بتواند
جذابیت بازار سرمایه را برای سرمایه‌گذاران بیشتر کند، مسلما با کاهش نرخ سود
سپرده p/e بازار سرمایه هم به تناسب بالا می‌رود و
قاعدتا تاثیر آن را خواهیم دید.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران به اقتصادنیوز گفت: اما بحث دیگر این است
که معمولا اگر نرخ سود سپرده کمتر شود به تبع آن، نرخ سود تسهیلات نیز پایین می‌آید
و اگر نرخ سود تسهیلات پایین آید، هزینه مالی بنگاه‌های حاضر در بازار سرمایه هم
به تناسب کم می‌شود. از این رو اگر هزینه مالی این بنگاه‌ها کم شود، به صورت غیر‌مستقیم
و مثبت بر بنگاه‌های حاضر در بازار سرمایه اثر می‌گذارد و بنابراین به دلیل کم
شدن هزینه‌های مالی بنگاه‌ها می‌توان افزایش eps آنها را
پیش‌بینی کرد.
