معماری

امیر حسین تبریزی، معمار:

عمده چالش معماران با کارفرماها طی پروسه ساخت رخ می‌دهد

مهندس امیر حسین تبریزی کارشناس ارشد معماری با گرایش مرمت بنای تاریخی است وی جدا از مرمت، در پروژه های معماری نیز کار کرده است و در ده سال اخیر نیز بر پروژه های مسکونی آپارتمانی و ویلایی متمرکز بوده است. از دیگر سو وی در حوزه معماری صنعتی نیز طراحی چندین کارخانه را در پرونده کاری خود دارد، همچنین طراحی محصول نیز از دیگر پروژه هایی است که گروه معماری «ای تی دیزاین استدیو» مشغول به انجام آن است. عمده فعالیت این گروه در حوزه آپارتمان در شهر تهران است و در بخش طراحی ویلا شهرهای حاشیه خزر مانند رامسر،چیلک و کلاردشت همچنین لواسان مدنظر این گروه قرار دارد. پروژه های این گروه جوایز معماری بین المللی و داخلی را کسب کرده است. در ادامه مشروح این مصاحبه را می توانید، بخوانید.

به عنوان اولین سوال نظر شما درباره معماری بومی و محلی چیست؟

در این مورد دو بحث وجود دارد یکی که معماری محلی و بومی است که علت پیدایش آن هم ظرفیت هایی است که هر منطقه وجود دارد. در حقیقت در هر اقلیم به دلیل دسترس بودن یا نبودن یک سری مصالح شما به یک فرم و پیدایش معماری می رسید.خیلی طبیعی است که معماری  مناطق کویری با مناطق شمالی ایران فرق دارد. بحث دیگرگرتبه برداری از معماری بومی است که سوتفاهم ایجاد کرده است. تغییرات در معماری و حتی نوع پوشش انسان امروزی در ایران به دلیل پیشرفت تکنولوژی رخ داده است بنابراین  نمی توان یا بایدی نیست که معماری امروز از الگوهای قدیمی استفاده کند مثلا موقعیت پلان منازل در حال حاضر با دوره قاجاریه متفاوت است همچنین پلان ها و  استانداردها تغییر کرده است و کسی نمی تواند یک سری الگوی خاص را در معماری تحمیل کند. اکنون برخی از معماران به دلیل این سوتفاهم برای اینکه مخاطب را راضی نگه دارند از یک سری پوسته ها تزئینات یا عناصری که ما به انها  اندودها و آمودها می گوییم استفاده می کنند تا به آن بگویند معماری ایرانی، مثلا استفاده از آجر یا کاشی معماری ایرانی نیست معماری ایرانی یک مختصات خاص دارد بیشتر ضوابط فضایی است و تکنولوژی ساختی است که مقتضای زمانه خود بوده است مثلا اگر در گذشته تیرآهن داشتند گنبد نمی ساختند.پروژه امیر حسین تبریزی

لطفا درباره شیوه تعامل معماران و سازندگان و چالش هایی که در کار پیش می آید برای خوانندگان ما بگوید؟

 اصولا چالش زیادی بین معماران و سازندگان و کارفرمایان وجود دارد و معضلی که یک معمار حرفه ای دارد پس از تولید نقشه ها و طرح است. در فرایند طراحی معماری که دیسپلین رفتاری دارد می داند با هر کارفرما چگونه برخورد کند. بحث اجرا که می شود معماران رفتار متفاوتی دارند. برخی طرح را تحویل می دهند و پس از آن کاری به چگونگی اجرای طرح ندارند، بنابراین در این مورد هیچ تضمینی وجود ندارد که کاری که اجرا می شود مطابق با طرحی پیش برود که معمار طراحی کرده است. از دیگر سو طراحی که شیوه اجرا و کیفیت کار برای او مهم است و می خواهد از طرح خود محافظت کند، قرارداد پشتیبانی فاز سه با کارفرما منعقد می کند. این قرارداد بسیار مفید است؛ به شرطی که کارفرما اجازه دهد شما اقتدار لازم را طی اجرای طرح داشته باشید. همچنین مجری نیز شنونده باشد و جایی که اشتباه می کند، اشتباه خود را بپذیرد  و معمار برای حفاظت از طرح بتواند به مجری تحکم کند؛ زیرا که کارفرما هزینه کنترل و پشتیبانی معمار را پرداخت کرده است. در مواردی که کارفرما به خودش اجازه می دهد در کار معمار طی پروسه اجرا دخالت کند و تغییراتی در طرح می دهد به بهانه اینکه مثلا مصالح گران شده است و به معمار گوش نمی دهد در اینجا معمار گویا به مترسک تبدیل شده است. بزرگترین چالش ها زمانی برای معماران رخ می دهد که  پروژه وارد فرایند ساخت می شود.

برای رفع این چالش کارفرما باید به معمار اعتماد کند. این فرایند در ایران کم کم با تحقیق درباره پرونده معمار توسط کارفرما در حال شکل گرفتن است . کارفرما باید به این درک برسد که هیچ معماری دوست ندارد پروژه اش بد ساخته شود؛اما اگر کارفرما فکر کند که پروژه به او تعلق دارد و به معمار اعتماد نکند طبیعتا ممکن است در اجرا به طرح معمار پایبند نباشد و نتیجه دلخواه معمار حاصل نشود و به نوعی پروژه نابود می شود.

پروژه امیر حسین تبریزی

چقدر به انرژی های تجدیدپذیر در پروژه های خود پایبند هستید و چقدر در ایران استفاده از انرژی های تجدید پذیر قابل اجراست؟

در حال حاضر پروژه ای صنعتی داریم که خیلی سعی کردیم از انرژی های تجدیدپذیر استفاده کنیم البته خود شرکت نیز پنل های خورشیدی تولید می کند. ما استفاده از سولارها را به طور جدی مد نظر قرار دادیم. از دیگر سو تلاش داریم از آب های خاکستری که دوباره به سیستم بهداشتی یا آبیاری برگردد استفاده کنیم. این دو تکنولوژی جز ساده ترین پیشنهادها و کم هزینه‌ترین است که می توان به کارفرماها پیشنهاد داد. اگر بخواهید به عنوان یک پکیج اصولی، استاندارد و حرفه ای براساس انرژی های تجدیدپذیر طراحی کنید کلا متریال ها در ایران به دلیل تحریم ها و نوسانات ارز خیلی گران است . به علاوه انرژی در ایران ارزان است و مثلا استفاده از شیشه های سان انرژی که هزینه هر متر آن بین دو تا سه میلیون تومان است برای کارفرما به صرفه نیست و وی زیربار آن نمی رود. یا اگر بخواهید از عایق های اصولی براساس آخرین تکنولوژی روز دنیا استفاده کنید اصلا در دسترس نیست که بخواهید خریداری کنید یا قیمت آن براساس یورو و دلار است که برای ما در ایران بسیار گران تمام می شود و از دیگر سو زیرساخت های استفاده از این تکنولوژی ها هم در ایران موجود نیست. همچنین برای سوداگری در صنعت ساختمان استفاده از این انرژی ها توجیه اقتصادی ندارد. سازندگان فقط می خواهند ساختمانشان را بفروشند و برایشان مطرح نیست که دیوارها تا چه حد عایق شده اند.

به نظر شما چه مهارت‌هایی برای یک معمار موفق لازم است؟

این مسئله به گرایش های معمار بستگی دارد. معمار مجموعه ای از چندین تخصص است که به واسطه علاقه مندی و گرایشی که دارد کارش تعریف می شود. برخی از معماران عملکردگرا هستند برای این دسته از معماران مهم نیست که پروژه ای که طراحی کرده اند، هنری باشد؛ بلکه این دسته فقط به این فکر می کنند که پروژه شان درست کار کند. در مقابل برخی کارکردگرا و حجم گرا هستند، معماری را مانند یک حجم می بینند و کاربرد برای آنان مهم نیست. به نظر من یک معمار حرفه ای باید یک هنری را دنبال کند موسیقی، نقاشی و… چون درکی که معمار به واسطه هنر پیدا می کند او را متمایز می کند و می تواند حس را در معماری به واسطه هنر وارد کند، به نظر من این یک حکم است. در بخش بعدی نیز  به نظرم معمار باید دانش ساخت هم داشته باشد و نکات اجرایی را بداند. اینگونه هم کارفرما  در اجرای طرح موفق است و طرح اجرا شده با کشیده شده زیاد تفاوتی نخواهد داشت. این دو جز نکات کلیدی است باقی موارد مثل دانستن نرم افزار کلیدی نیست چون معمار کارمندانی دارد که می توانند کارهای اپراتوری را انجام دهند.

معماران در طراحی شهری با چه چالش هایی در ایران مواجه هستند؟

البته واقعیت این است که امروزه طراحی شهری به لحاظ آکادمیک خیلی از معماری تفکیک شده است؛ اما مهم ترین چالشی که وجود دارد این است که در بحث شهر شما با یک کارفرما و یک مخاطب طرف نیستید و قطعا کارفرمای شما دولت است. مخاطب شما نیز گسترده و جامعه  است و خرده فرهنگ ها و خرده  نظام های ازشی مختلفی در جامعه وجود دارد که یک معمار معمولا با این موارد آشناست .در بخش کارفرما با دولت طرف هستید که خودش چندین زیرشاخه دارد و ما در شالوده و زیرساخت های دولتی مسئله زیاد داریم؛ از فساد اداری گرفته تا بوروکراسی. بنابراین در پروسه طراحی با سختی زیادی مواجه می شوید تا طرح برای قرارداد طی جلسات متعدد تصویب و تامین اعتبار شود و آیا پیمانکاری که پروژه را می گیرد مسلط در انجام کار است یا خیر. ما در ایران طرح های خیلی خوب داریم که در اجرا به فاجعه بدل شده اند. گاه پیمانکار نه فقط توانایی اجرای خوب ندارد که حتی بودجه لازم را هم ندارد.هرچند طرح های خوبی نیز اجرا شده است که با مشارکت خود سکنه( در شهر یا روستاها)  پیش رفته و گاه حتی برای اجرای طرح خودشان نیز بودجه را جمع آوری کرده اند. به طور کلی یک طرح شهری استاندارد جز اینکه در یک سیستم دموکراتیک، سالم و پاکیزه قرار بگیرد، امکان اجرا ندارد.

 

 

مطالب پیشنهادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا