کیسه‌دوزی شهرداری و سودجویان برای تغییر کاربری باغات تهران

کاربری املاک تاثیر مستقیمی در قیمت آنها دارد و بسیاری از مالکان نیز به دنبال راهی برای تغییر کاربری املاک خود از مقاصد مختلف هستند.

به گزارش صما به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، طبق قانون در شهر‌ها به طور کلی هر بنایی که ساخته می‌شود باید دارای کاربری مشخصی باشد. این کاربری در سند آن ثبت می‌شود و املاک شهری نیز کاربری‌های گوناگونی دارند که مهم‌ترین آنها مسکونی، اداری و تجاری است.

از آنجا که کاربری املاک تاثیر مستقیمی در قیمت آنها دارد بسیاری از مالکان به دنبال راهی برای تغییر کاربری املاک از مقاصد مختلف هستند.

محله‌های حصارک، طرشت، کن، فرحزاد و پونک از محله‌های قدیمی تهران هستند. در سال‌های اخیر و با توسعه شهرسازی و ساخت‌وساز‌های گسترده در این منطقه‌ها و تخریب باغات و تغییر کابری این زمین‌ها موجب شده تا جمعیت این مناطق به میزان قابل توجهی رشد یابد. بیشتر جمعیت این محله را مهاجران سایر مناطق تهران یا کشور‌های اطراف تشکیل می‌دهند و تعداد کمی از ساکنان قدیمی این محله‌ها هنوز در بخشی از آن ساکن هستند.

تغییر کاربری باغات این محله‌ها اگرچه موجب افزایش جمعیت شده، ولی مشکلات بسیاری را با خود نیز به همراه داشته است. بیشترین قصد اهالی این محلات برای تغییرکاربری زمین‌های خود از باغ به مسکونی است.

البته تغییر کاربری اراضی شهری منوط به اخذ مجوز از کمیسیون ماده ۵ است. به دلایل مختلفی اهالی این محلات بدون طی نکردن مراحل قانونی زمین‌های خود را دستخوش تغییراتی می‌کنند که مردم این منطقه‌ها معتقدند بسیاری از این باغ‌ها یک شبه تخریب و تبدیل به ساختمان می‌شود.

برای هزینه تغییر کاربری مبلغ مشخصی وجود ندارد

شهرداری برای باغاتی که خبری از صاحبان آنها نیست کیسه دوخته و گفتگویی هم با صاحبان باغاتی که مالکان آن قصد تغییر کاربری دارند، داشته است؛ اما صاحبان این باغ‌ها به دلیل طمع شهرداری برای گرفتن بخشی از ملک، حاضر به فروش یا تغییر آن نیستند. حتی به دلیل طایفه‌ای بودن برخی باغات مالکان آنها نیز به توافق با هم نمی‌رسند. از همین رو شاهد این هستیم که علاوه بر تخریب درختان باغ و ساختن ساختمان برخی از محلی‌ها نیز از قسمت جلویی باغ مغازه‌ای برای خود دست و پا می‌کنند.

البته که شهرداری هم کوتاه نیامده و شبانه شروع به تخریب دیواره‌های جلویی برخی از این باغات می‌کند. آن باغ‌هایی که بیشترین سود را دارد. در واقع این تخریب اهرم فشاری برای صاحبان باغ‌ها است برای فروش یا تغییر کاربری برای ساخت ساختمان، بوستان و بزرگراه که این درگیری‌ها گاهی به نتیجه هم نمی‌رسد. با استناد به گفته‌های اهالی این محله‌ها کسانی که نفوذ بالایی دارند یک شبه ملک خود را تغییر می‌دهند و کسانی که صاحب نفوذ نیستند ملک‌شان در گیرودار برخی از طمع‌ها می‌شود.

برای هزینه تغییر کاربری مبلغ مشخصی وجود ندارد. با توجه به موقعیت مکان یک واحد، شهر و کوچه، میزان نزدیکی به بعضی از اماکن مهم و… هزینه تغییر کاربری مختلفی برای صدور کاربری جدید صادر می‌شود.

 تغییر کاربری در این محلات محدود به ساخت ساختمان و مغازه نمی‌شود. این در صورتی است که برخی از صاحبان باغ‌ها به صورت غیرقانونی ملک خود را تبدیل به آتلیه عکاسی عروس و داماد یا سالن‌های زیبایی برای عکاسی مدلینگ‌ها در طبعیت می‌کنند.

این باغ‌ها برای برخی از سودجویان محل خوبی برای خرید و فروش و نگهداری مواد مخدر تبدیل شده است. بیشتر در باغات فرحزاد و کن شاهد این مسئله هستیم که حتی از کودکان برای حمل این مواد‌ استفاده می‌کنند. یکی دیگر از معضلات این محلات قطع درختان و افزایش حریم امامزاد‌ه‌ها برای دفن اجساد مردگان است که سبب به خطر افتادن سلامت اهالی این محله‌ها شده است.

باید از کاربری‌های متنوع باغات در جهت رشد، استقبال کرد

علی اعطا سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به موضوع تغییر کاربری اراضی و باغات در پایتخت اظهار کرد: باغ بودن یک کاربری نیست. باغ نوع زمین است و در آن می‌توانیم کاربری‌های مختلفی داشته باشیم؛ البته کاربری که در یک باغ انجام می‌شود در واقع ممکن است موجب تخریب یا استفاده بهینه از آن شود.

وی ادامه داد: ما باید از کاربری‌های متنوع باغات در جهت رشد، استقبال کنیم تا تمامی باغات حفظ شوند. همچنین برای مالک آن هم توجیه اقتصادی داشته باشد که در ازای آن انگیزه ایجاد شود، زیرا باغات خصوصی در شهر بسیار زیاد است. طبیعتا شهرداری به آنها رسیدگی نمی‌کند بنابراین باید از این زاویه به مسئله باغات بپردازیم.

سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران تصریح کرد: ما باید ببینیم چه کاربری برای باغات مناسب یا مضر است.، سابق بر این یک مصوبه‌ای مبنی بر برج باغ داشتیم که ملاک عمل قرار گرفت و وارد طرح جامع تهران شد همچنین این مصوبه در حال حاضر یک سند قانونی بسیار محکم است.

اعطا یادآور شد: متاسفانه مصوبه برج باغ باعث نابودی تعداد زیادی باغ شده است، در سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۶، ۱۰۰ و ۱۳۰ هکتار از باغ‌های تهران از بین رفتند و دلیل آن هم ساخت‌وساز بوده است، این مصوبه می‌گوید که در زمین‌هایی که هویتشان باغ است باید ساختمان بلندمرتبه بسازیم.

وی گفت: ساختمان‌های ساخته شده هم کاربریشان مسکونی یا اداری بوده است. البته مهم نبود که دقیقا کاربری از چه نوع است. ما در سال ۹۶ بر روی این موضوع کار کردیم تا مصوبه برج باغ لغو و فرایندی جاگزین آن شود. در گام اول در شهریور همان سال طرحی را نوشتیم و تعدادی از اعضای شورای شهر هم امضا کردند این طرح پس از جمع‌بندی به تصویب رسید.

بیشتر باغ‌های تهران مالکیت خصوصی دارند

سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران اضافه کرد: اما این اقدام کافی نبود ما همچنان موضوع را پیگیری کردیم و در گام بعد یک پیشنهادی تحت طرح جامع دادیم به جای اجازه دادن ساخت و ساز آن را محدود کنیم تا ضرری به پایتخت نرساند.

اعطا خاطرنشان کرد: بیشتر باغات تهران به لحاظ مالکیت، خصوصی هستند؛ یعنی اشخاصی که از قدیم باغ را داشتند. تعدادی از آن هم در اختیار نهاد‌ها است و برخی از آن هم شهرداری تهران خریداری کرده تا به فضای سبز تبدیل کند. در دوره پنجم شورای شهر، ۲۱ باغ را تملک کردیم که این تعداد به بوستان تبدیل شدند و آنها را حفظ کردیم و در حال حاضر محله‌های فاقد بوستان از ۱۷ به ۹ رسیده است.

در قوانین شهرداری برای ساخت و ساز اول می‌بایست مجوز مخصوصی از سوی شهرداری صادر شود که به آن پروانه ساخت می‌گویند. در این پروانه می‌بایست نوع کاربری ملک به صراحت بیان شود. تخلف از این پروانه جرم بوده و مجازات‌های مالی و گاهی هم حبس و زندان را بری فرد متخلف در پی دارد. در این راستا حفظ باغ‌ها و زمین‌های زراعی و جلوگیری از تغییر کاربری آنها، یکی از دغدغه‌های مهم است که هجوم گسترده سودجویان برای از بین بردن باغ‌ها و تبدیل آنها به اراضی مسکونی و… سبب می‌شود تا بهروری لازم از آنچه که هست، برده نشود علاوه بر تمام آسیب‌هایی که به محیط زیست می‌تواند وارد سازد. این امر مهم است تا جهت حفظ و نگهداری کاربری‌های فعلی این باغات در راستای بهروری لازم همراه با کنترل و نظارت دستگاه‌های مربوطه  از سوء استفاده‌های احتمالی جلوگیری شود.