یادداشت

سعید ظریف، مدیر مسئول مجله ساختمان و مدیرعامل مجتمع رسانه ای راه و ساختمان:

میراث دولت “تدبیر و امید” در حوزه مسکن

بازار مسکن
مدیر مسئول مجله ساختمان و مدیرعامل مجتمع رسانه ای راه و ساختمان

در حالی که عمر هشت ساله دولت روحانی به پایان خود نزدیک می‌شود و دیگر زمان چندانی برای ایجاد تحولات معنی‌دار در فرصت پیش‌ روی دولت نمانده، مجال مناسبی است تا با نگاهی اجمالی به گذشته، کارنامه این دوره را از نظر بگذرانیم.

وزارت راه و شهرسازی در دولت تدبیر و امید، دو وزیر را به خود دید. عباس آخوندی و محمد اسلامی. از مقوله راه که بگذریم در حوزه مسکن هر یک از این دو وزیر دیدگاه ویژه خود را داشتند که بعضاً با دیگری در تضاد بود.

در دوره ۵ ساله‌ی وزارت آخوندی، پیرو دیدگاهی که معتقد بود مسکن کافی برای مصرف کننده وجود دارد، به تقویت بخش تقاضا پرداخته شد و بخش خصوصی ساخت و ساز به عنوان تولیدکننده مسکن تا حد زیادی مورد بی‌مهری واقع شد. دیدگاهی که گذشت زمان خطای راهبردی آن را کاملا روشن کرد؛ اگرچه از همان ابتدا با هشدارهای موکد و مکرر کارشناسان نسبت به عواقب عدم حمایت از تولید مواجه شده بود.

این دوره در حالی به پایان می‌رسید که شیب اوج‌گیری قیمت مسکن به طور محسوسی تند شده بود و سرانجام در دوره وزارت بعدی، با اوج‌گیری تحریم‌ها و بحران ارزی چنان شدت گرفت که تقریبا از کنترل خارج شد؛ به طوری که دیدگاه مشترک وزارت اسلامی و مجلس مبنی بر احیای مجدد نهضت خانه‌سازی نیز عملا راه به جایی نبرد و نشان داد که این روش قدیمی که پیشتر در پروژه مسکن مهر آزموده شده، همچنان فاقد کارایی است.

اینچنین شد که علیرغم همسویی مجلس با سیاست‌های محمد اسلامی جهت افزایش ساخت و ساز  برای ایجاد ثبات و آرامش قیمت در بازار مسکن، رشد سرسام آور قیمت مسکن چنان لجام گسیخت که به طور کلی در جایی بسیار دور از دسترس طرف تقاضا و توده مردم قرار گرفت.

حال اگر یک نگاه کلی به آمارهای موجود بر اساس عملکرد دولت تدبیر و امید بپردازیم به رکوردشکنی‌های مکرری برمی‌خوریم، از جمله رشد حدود ۶۰۰ درصدی قیمت مسکن و زمان انتظار ۱۰۰ ساله برای خانه‌دار شدن و دیگر اعدادی از این دست که هر یک در نوع خود عجیب و باورنکردنی به نظر می‌رسد.

در این دو دوره، همچنین تاکنون هیچ پروژه‌ای که کاملاً به سرانجام رسیده باشد دیده نمی‌شود، چه مسکن مهر که میراث ناخواسته‌ی به جای مانده از دولت قبلی بود و کماکان ناتمام مانده، چه مسکن اجتماعی و اقدام ملی مسکن و چه حتی طرح‌های موازی دیگر نظیر طرح بازآفرینی شهری برای نوسازی بافت های فرسوده، طرح مالیات بر عایدی سرمایه در بخش املاک و مستغلات و حتی بحث راه اندازی سامانه املاک و اسکان جهت اعمال قانون مالیات بر خانه‌های خالی که همین اواخر مطرح شده و جدا از ایرادات جدی اجرایی، به نظر نمی‌رسد که تا پایان این دولت حتی به نقطه آغاز قابل قبولی برسد.

در مجموع می‌توان گفت که در این دولت هیچ برنامه و ابتکار جدیدی جهت تولید، کنترل قیمت و رونق بازار مسکن ارائه نشد و آنچه که مطرح شد نیز یا مانند مسکن اجتماعی در حد حرف باقی ماند یا مانند طرح اقدام ملی مسکن چنان دیرهنگام آغاز شد که عملا به عنوان میراث ناتمامی برای دولت بعدی به جای خواهد ماند.

مطالب پیشنهادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا