دانشنامه ساخت و ساز

برسی معماری داخلی، فضا های فروشگاهی

برای انجام طراحی داخلی فضاهای فروشگاهی، اطلاع از فرایند طراحی، کمک زیادی به طراح خواهد نمود. این آگاهی باعث می شود که او به مسیر پیش روی خود از ابتدا تا انتها مسلط شده و به شیوه ای بهتر و در زمان کمتری آن را به صورت مطلوب دنبال نماید. در فرایند طراحی فضاهای داخلی می توان سه فعالیت اصلی و مهم شامل «شناخت»، «برنامه ریزی» و «طراحی» را در نظر گرفت. در راستای انجام این سه فعالیت، نکاتی مورد توجه است که در پودمان های ۱ و ۲ کتاب به آنها اشاره خواهد شد. مراحل شناخت و برنامه ریزی در پودمان اول و به ترتیب در واحدهای یادگیری ۱و۲ آورده شده و مرحله طراحی در پودمان دوم یعنی در واحدهای یادگیری ۳ و ۴ توضیح داده شده است. |

معماری داخلی فروشگاهی

 

فرایند طراحی فضاهای داخلی فروشگاهی

چنانچه قبلاً گفته شد، در فرایند طراحی این گونه فضاها سه فعالیت دنبال م یگردد: شناخت، برنامه ریزی و طراحی. در مرحلۀ اوّل یعنی مرحلۀ شناخت، طراح به بررسی کلیه مسائل مؤثر در طراحی پرداخته و اطلاعاتی را در رابطه با آنها جمع آوری میک ند. در مرحلۀ دوم یا برنامه ریزی، طراح به تجزیه و تحلیل و نتیج هگیری از اطلاعات به دست آمده بر می آید. در مرحلۀ سوم، طراح متناسب با اطلاعات به دست آمده و برنامه ریزی های انجام گرفته، شروع به طراحی می نماید.

شناخت

شناخت مسائل مؤثر در طراحی فضاهای داخلی فروشگاه به طراح کمک میک‌ند تا با آگاهی و در نظر گرفتن کلیه
موارد اثرگذار در طراحی، تصمی مگیری نموده و به طراحی مبادرت ورزد. این مسائل را م یتوان در چهار قالب کلی زیر دسته بندی کرد:
۱ نیازها و خواسته های بهر هبرداران فضای فروشگاهی
۲ شرایط حاکم بر محیط مورد نظر برای طراحی (وضعیت اقلیمی سایت، نور، دید به اطراف، دسترسی ها و
همسایگان، سازه، تأسیسات موجود و…)
۳ امکانات موجود وضعیت مالی کارفرما، مصالح و امکانات فنی و تکنولوژی موجود در محل و…
۴ نمونه های موجود از موضوع طراحی یعنی فروشگاه (الگوهای سنتی و نمونه های مشابه در حال حاضر).

 

نیازها و خواسته های بهره برداران فروشگاه:

بهره برداران فروشگاه همه افرادی هستند که به نوعی با فروشگاه در رابطه بوده و با آن سر و کار دارند. افرادی نظیر خریداران، فروشندگان، کارکنان و… هر یک به نوعی در فروشگاه نقش دارند. در نتیجه لازم است طراحی داخلی فروشگاه با توجه به نیازها و خواسته های آنان شکل بگیرد. بنابراین جا دارد که از طریق مصاحبه و گفت و گو با این افراد، و همچنین از طریق صرف وقت و مشاهده در محل و یا مصادیق مشابه با محل مورد نظر برای طراحی، نیازها و خواسته های فضایی شان به خوبی مورد توجه و شناسایی قرار گیرند. این شناخت به طراح کمک می کند تا به تعداد و ویژگی های لازم برای فضاهای مورد نیاز طرح و چگونگی ساماندهی بخشهای مختلف و نحوه چیدمان قفسه ها و سایر نکات مربوط به طرح واقف شود. برای مثال طراح می تواند بفهمد که این فروشگاه چه کالاهایی را عرضه می کند؟ تنوع و حجم کالاهای عرضه شده چقدر است؟ خریداران از کدام قشر جامعه دانش آموز، خانه دار و امثال آن) هستند؟ هر یک از این اقشار به دنبال چه کالایی هستند؟ در چه ساعات و روزهایی فروشگاه شلوغ تر است؟ فروشندگان و کارکنان چه انتظاراتی از فضای فروشگاه دارند؟ و موارد مشابه دیگر.

معماری داخلی فروشگاهی

شرایط حاکم بر محیط مورد نظر برای طراحی

برای درک شرایط حاکم بر محیط مورد نظر برای طراحی، بازدید از محل، لازم و ضروری است. این کار باعث می شود تا طراح از نزدکی و به طور دقیق در جریان شرایط حاکم بر محل قرار بگیرد و بتواند سنجیده و حساب شده برای طرحش تصمیم بگیرد. درست است که برخی اطلاعات نظیر شرایط آب و هوایی و اقلیمی و یا وضعیت اجتماعی و اقتصادی ساکنین اطراف محل را می توان از راه مطالعات کتابخانه ای و با دیدن کتاب های مربوطه و یا طرح های تفصیلی مناطق هم پیدا کرد، اما حضور طراح در محل و برداشت شخصی او، شناختی هر چه واقعی تر و با جزئیات بیشتر را برایش فراهم خواهد کرد.

در این رابطه مواردی نظیر چگونگی تابش نور خورشید به محل، مناظر موجود در پیرامون محل و دیدهای به بیرون بنا، وضعی ت همسایگان، چگونگی دسترسی افراد پیاده و سواره به فروشگاه، سازه و تأسیسات بنا و… می تواند مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد تا بعدا با توجه به آنها برای طرح فضاهای داخلی فروشگاه تصمی مگیری شود.

موجود در پیرامون محل، نحوۀ دسترسی به فروشگاه و وضعیت وسایل حمل و نقل عمومی موجود در اطراف، پارکینگ های عمومی و مواردی نظیر اینها می توانند در تصمیمات شما برای طرح، نقش مهمی داشته باشند. شناخت این عوامل می تواند طراح را در پیش بینی امکانات مناسب برای فروشگاه، نظیر محل دسترسی کامیون های بار آور به فروشگاه و رساندن کالاها به انبار، محل پارکینگ ماشین های خریداران، طراحی ویترین های مناسب و… یاری نماید.

در هنگام بازدید، وضعیت کنونی محل مورد بررسی قرارم یگیرد و کلیۀ اطلاعات بر روی نقشه های مناسب ثبت و ضبط می شوند. در این رابطه خوب است ابتدا از وجود نقشه یا موجود نبودن آن مطمئن شوید. در صورت وجود نقشه حتی به صورت اوّلیه قطعاً کار شما آسان تر خواهد بود و با تهیه آن، پیاده سازی نکاتی که در بازدید به دست می آورید، سریع تر پیش خواهد رفت. در غیر این صورت لازم است خودتان محل را برداشت نموده و نقشه ای از وضع موجود تهیه نمایید. حتی ممکن است نقشه ای وجود داشته باشد، اما در طی سال های گذشته تغییراتی در بنا ایجاد شده باشد که اینها نیز باید برداشت شوند.

در هنگام برداشت و رولوۀ بنا، گرفتن عکس و فیلم نیز به شما کمک میک‌ند، زیرا ممکن است موقع برداشت، نکاتی از دیدتان پنهان بماند که با دیدن تصاویر، آن نکات یادآوری شوند. ضمناًً در هنگام تنظیم گزارش ها نیز می توانید از این عکس ها استفاده کنید. برداشت و رولوه فقط به پلان بنا اختصاص ندارد، بلکه نما و مقاطع نیز لازم است برداشت شوند. اطلاعاتی نظیر ارتفاع کف تا سقف، نوع و ابعاد بازشوها، دیوارها، پلکان ها و بالابرها، جزئیات سازه ای و تأسیساتی بنا و… نیز می باید مورد نظر بوده و برداشت گردند.

معماری داخلی فروشگاهی

اهمیت دقت و صداقت

همان طور که در سال گذشته هم بیان شد، در مرحلۀ شناخت و در رابطه با جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی، لازم است که دقت و صداقت را مد نظر قرار دهید. همواره به منابع معتبر و حتی الامکان دست اوّل رجوع کنید. منابع دست چندم و غیرمعتبر ممکن است اطلاعات نادرستی در اختیار شما قرار دهند. در هنگام بازدید و ثبت اطلاعات هم دقت کافی داشته باشید. صداقت در ثبت اطلاعات نیز دارای اهمیت زیادی است و عدم رعایت آن عواقب ناخوشایندی در پی خواهد داشت. در این موارد لازم است دوباره وقت گذاشت و به بازدید از محل رفت و اندازه ها را کنترل کرد. حال آنکه با کمی صبر و حوصله و تأمل می توان از دوباره کاری پرهیز کرد و از همان ابتدا کار را با دقت، سرعت و صحت کامل انجام داد. بی دقتی در کار علاوه بر اثر نامطلوب بر طرح، در شکلی که از طراح در نظر کارفرما و دیگران ایجاد خواهد کرد نیز تأثیر ناخوشایند و گاهی جبران ناپذیر خواهد داشت.

 

شناخت امکانات موجود:

شناخت امکانات موجود، این بینش را به طراح می دهد که چگونه باید طراحی نماید. او باید بداند که وضعیت اقتصادی و شرایط مالی کارفرما برای تأمین هزینه های طرح چگونه است؟ مسائل سازه ای را چگونه در طرح خود حل کند؟ از چه نوع تأسیسات سرمایشی و گرمایشی در طرحش استفاده نماید؟ در محل مورد نظر چه امکاناتی از نظر مصالح و فناوری ساخت موجود است؟ کدام پیشنهادها در محل مورد نظر قابل اجرا هستند؟ و مواردی مشابه اینها. برای مثال اگر وظیفۀ انتقال بارهای بنا به زمین با کمک دیوارهای آجری باربر صورت م یگیرد، برای جابه جایی دیوارهای داخلی و یا ایجاد گشودگی در آنها، محدودیت های زیادی وجود دارد اما اگر بنا دارای اسکلت باشد و وظیفه انتقال بارها به زمین توسط ستون های باربر صورت گیرد، محدودیت های قبل وجود نداشته و طراح، آزادی عمل بیشتری را در طرح فضاهای داخلی و چگونگی قرارگیری دیوارها و میزان گشودگی فضاها خواهد داشت.

 

بررسی نمونه های موجود بازار در ایران (الگوهای سنتی و نمونه های مشابه آنها در حال حاضر)


بازار در تمدن ایران و جهان سابقۀ چند هزار ساله دارد. از همان هنگام که انسان موفق به تولید محصول بیشتر از نیاز خود گردید، به فکر مبادلۀ آن با دیگر محصولات و تولیدات مورد نیاز خویش افتاد و در نتیجه مراحل شکل گیری بازار آغاز شد. ابتدا فضاهای بدون استفاده و باز موجود در مجاورت روستاهای بزرگ به این منظور اختصاص داده شد که در روزهایی خاص، محل اجتماع و دادوستد و مبادله منطقه می شد. سپس با گسترش جوامع و مبادلات، زمان، مکان، شکل و ساختار بازار نیز دچار تغییرات و تحولات تکاملی گردید. به این ترتیب، بازارها به تدریج از حالت موقت به دائمی و از وضعیت فاقد سرپناه و معماری، به ساختارهای معماری زیبا و دائمی تبدیل  گردید.

در تمام دوره های تاریخی ایران از دورۀ هخامنشیان تا ساسانیان و سپس در دورۀ اسلام و بعد از آن، شاهد گسترش تأثیرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بازارها و ایجاد معماری فاخر با کارکردهای مختلف برای آن بوده ایم. ساخت بازارها به صورت سنتی در دورۀ صفویه فزونی گرفت و تا اواخر دوران قاجار ادامه یافت. در دورۀ قاجار با تغییرات ناشی از سیستم اقتصادی نوین و شیوۀ زندگی جدید در ایران، جایگاه بازارها در زندگی شهری دچار دگرگونی شد.

فضاهای داخلی فروشگاهی

 

مطالب پیشنهادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا