دانشنامه ساخت و ساز

تاریخچه و معماری باغ ایرانی ( پردیس )

تاریخچه  باغ ایرانی

کلمه ( فردوس ) (بهشت) از واژه فارسی ( پردیس ) احذ شده که خود از کلامه (پرادئزا) از زبان مادی گرفته شده  در بعد از اسلام استفاده از کلمهٔ ( فردوس )  برای باغ ایرانی، نمادی از بهشت را  یافت. زیرا مسلمانان در انطباق با توصیف بهشت در قرآن کری سعی کردند، در این جهان فناپذیر، جلوه ای از فناناپذیری و جاودانگی جهان ابدی و باغ های بهشتی را به نمایش بگذارند. به همین دلیل در باغ ها معمولاً درخت همیشه سبز سرو با قامت کشیده و نشانهٔ عظمت و جاودانگی را می کاشتند. باغ سازی در ایران از قدمت طولانی برخوردار می باشد و تاریخی بیش از دو هزار سال دارد. چهار باغ، که اصل اساسی باغ سازی ایران است از ابداعات کوروش در خلق محوطهٔ کاخ  پاسارگاد به شمار می رود.

کاخ های هخامنشی در شوش
کاخ های هخامنشی در شوش

در دورهٔ اسلامی با نگاه جدیدی که ایرانیان مسلمان به این الگو پیدا کردند، و انطباقی که با مفاهیم قرآنی یافت آن را در باغ سازی های خود برگزیده و تقویت نمودند. قابل ذکر است که ایرانیان مسلمان تمدن خود را بدون پیشینه و تجربهٔ تاریخی شروع نکردند. بلکه هر ایده و فکر ارزشمند و قابل استفاده ای را از هر جایی می گرفتند و ضمن تقویت، تکمیل و انطباق دادن با فرهنگ اسلامی، آن را به دیگران عرضه می نمودند. همین ویژگی عامل حیاتو قوت فرهنگ و تمدن اسلامی ایران در صدر آن شد.

 

معماری باغ ایرانی

از همان ابتدا در باغ ایرانی توجه خاصی به شکل های هندسی می شد. شکل مربع و مستطیل که فاصلهٔ بین اجزای باغ را ساده و روشن نشان می دهد، از اهمیت زیادی برخوردار بود. همچنین اصل مهم دیگر باز بودن چشم انداز اصلی باغ به شکل کشیده بود.در انتهای این مستطیل کشیده که به آن می گفتند، بنا و کوشک اصلی قرار می گرفت. کوشک در میانه یا انتهای باغ قرار داشت.  در میان کرت معمولاً، آ بنما یا استخر می ساختند. در دو طرف خیابان آن درختان بلند می کاشتند که خیابان را به صورت دالانی سبز درمی آورد. ولی در فضای وسط آن، جهت جلوگیری از بسته شدن دید، درخت بلند نمی کاشتند.

میان کرت در باغ ایرانی
موقعیت میان کرت در باغ ایرانی

 

باغ شاهزاده ماهان در دل کویر
باغ شاهزاده ماهان در دل کویر

در باغ ایرانی، علاوه بر عمارت یا کوشک اصلی بناهایی به عنوان سردر ساخته می شد، که در حقیقت بیرونی باغ یا محل پذیرایی محسوب می گردیدند. همچنین در بسیاری از باغ ها فضاهای جنبی و خدماتی مانند اصطبل، انبار، حمام، آ بانبار، چایخانه و… دیگر فضاهای کالبدی باغ را تشکیل می داد. یکی دیگر از زیباترین باغ های ایران، باغ فین کاشان می باشد.

باغ فین کاشان
باغ فین کاشان

 

از مشخصه های مهم دیگر باغ ایرانی، تمایل زیاد به نمایش آب بود. معمار با غساز، بازی هایدلنوازی با آن انجام می داده است. این امکان به کمک حفر قنات در دل کویر بایر نیز انجام می پذیرفته است جهت تحقق کامل کارایی و سودمندی، درختان، گل ها و گیاهان باغ ایرانی علاوه بر زیبایی بخشیدن به کل مجموعه، مصارف خوراکی و دارویی هم داشتند. باغ ایرانی مزیّن به نظم و تناسب، برخوردار از حرمت و محرمیت  و موظّف به کارآیی و سود دهی بوده است. این باغ ها منظومهٔ شگف تانگیزی از پیوند فرخندهٔ زیبایی و سودمندی را به نمایش می گذاشتند.

 

 

 

فروش «خانه باغ» ۱/ ۱ میلیارد دلاری

فروش «خانه باغ» ۱/ ۱ میلیارد دلاری

 

 

 

مطالب پیشنهادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا