سودجویی بلای جان خانه‌های تاریخی
یک کارشناس معماری و شهرسازی با اشاره به ۸ نوامبر، روز جهانی شهرسازی، خواستار قرار گرفتن این روز در تقویم رسمی ایران شد و گفت: جامعه شهرساز کشور نسبت به روند تخریب خانه‌های تاریخی در کلان‌شهرها نگران است.
محمد عدالت‌خواه اظهار کرد: امسال برای سیزدهمین
سال روز جهانی شهرسازی در ۸ نوامبر را در حالی جشن گرفتیم و بیانیه‌ای صادر شد که
جای این روز در تقویم رسمی کشور خالی است. شاید اگر به چنین روزهایی اهمیت بیشتری
داده شود، افکار عمومی نسبت به روند تخریب خانه‌های تاریخی که هویت شهرها هستند
حساسیت بیشتری نشان دهد و شاهد توقف این رویه باشیم.
وی افزود: متاسفانه بناهای تاریخی در کشور ما مشکلات متعدی دارد
از جمله این مصائب، ارایه تراکم های زیاد به خاطر سودآوری مالکین و شهرداری‌ها است
که باید راهکاری برای معیارهای حفاظت از این بناهای قدیمی بیابیم و آنها را حفظ
کنیم؛ زیرا در تمام دنیا این خانه‌ها را حفظ می‌کنند. مثلا در کشور آذربایجان،
دولت بخشی از بافت تاریخی را قبل از این‌که قیمت تجاری این اماکن بالا برود
خریداری و آنها را حفظ کرده است. توسعه شهر نیز در زمین‌های خالی انجام می‌شود.
این کارشناس معماری و شهرسازی با بیان این‌که خانه‌های تاریخی کشور ما
در معرض آسیب‌های شهرنشینی مدرن قرار دارد گفت: بخشی از مشکلات ناشی از آن است که
مدیران شهری به خاطر سودآوری اقدام به ارایه مجوز ساخت و ساز در این بناها می‌کنند.
مقداری هم متخصصین بی‌توجهی نشان دادند و به این بافت‌ها تراکم دادند. در حالی که
اگر در ضوابط شهرسازی به این ساختمان‌ها تراکم تعلق نگیرد مردم به سمت بازسازی و
تعمیر این خانه‌ها تمایل پیدا می‌کنند.
عدالت‌خواه، اماکن تاریخی را شناسنامه شهرها عنوان کرد و افزود: در
ایران هنوز قیمت زمین ارتباط مستقیمی با تراکم زمین پیدا می‌کند. اکثر مالکین بجز
افراد معدودی که به مسائل فرهنگی توجه دارند خانه‌های قدیمی را بازسازی کردند،
تمایل دارند تا از تراکم سود ببرند. این نگرش باید تغییر کند و متولی ایجاد این
نگرش نیز دولت و مجلس هستند که با وضع قوانین سخت‌گیرانه از هویت شهرها حمایت
کنند.
وی با اشاره به کارخانه نساجی شهر اصفهان که بنایی تاریخی محسوب می‌شد
و در گرو بانک قرار داشت، یادآور شد: بانک قصد داشت کارخانه را بفروشد یا خودش با
تراکم بالا آن را بسازد که خوشبختانه وزارت راه و شهرسازی موفق شد آن تملک کند ولی
چون هزینه تملک‌ها بالا است شاید این راه اصولی نباشد و بهتر است قبل از این‌که
قیمت این زمین‌ها بالا برود، مساحت یا تراکم بیشتری نسبت به فضای موجود به مالک
داده نشود که در این صورت نگاه سودجویانه از این خانه‌ها برداشته می‌شود.
این کارشناس معماری و شهرسازی تصریح کرد: معضل تخریب خانه‌های تاریخی تقریبا
در تمام شهرهای کشور وجود دارد اما بعضی از شهرهای بزرگ مثل تهران بیشتر آسیب دید
و در شهری مثل اصفهان که نسبت به تهران کمتر رشد کرده، درصد بیشتری از ساختمان‌های
قدیمی باقی مانده که باید حفظ شود.
