ابزار مورد استفاده در آجرکاری

در این مقاله با انواع بزار آجر کاری آشنا میشید که کاربرد هر کدوم از انها به شما تضیح خواهد داده شد.

۱. شمشه فلزی و کاربرد آن

شمشه فلزی از پروفیل های سبک (قوطی فلزی) ساخته شده و از استحکام خوبی برخوردار است. از ۴ سانتی متر × نظر مقطع بهترین نوع آن قوطی ۴ است. از شمشه به منظور هم باد کردن سطوح افقی و عمودی، تراز کردن خطوط افقی و شیب بندی ها و نظایر آن استفاده می شود. شمشه را همیشه بعد از کار باید تمیز کرد و از ضربه زدن با تیشه یا چکش بر روی آن خودداری نمود. در حال حاضر بهترین نوع شمشه، پروفیل آلومینیومی سبک است که بیشترِ استادکاران از آن استفاده می نمایند.

 

۲. آزمایش و کنترل شمشه

برای سنجش س المت شمشه، دو عدد شمشه را در جهت طولی به یکدیگر چسبانده و یکی از آن ها را به اندازۀ ۱۸۰ درجه می چرخانیم و مجدداً به یکدیگر می چسبانیم. در صورتی که دو شمشه در هر دو حالت به یکدیگر چسبیده باشند شمشه ها سالم هستند و اگر بین آن ها فاصله ایجاد شود، شمشه دارای پیچیدگی خواهد بود. اگر فقط یک شمشه در دسترس باشد برای صحت کار، شمشه را با دید چشم از جهت طولی کنترل می کنیم؛ که البته این روش با توجه به خطای دید چندان دقیق نیست.

۳ . شاقول و کاربرد آن

شاقول وسیله ای است برای مشخص کردن امتداد قائم و کنترل قائم بودن قسمت های مختلف کار، شاقول از دو قسمت به شرح زیر تشکیل شده است: الف. وزنۀ فلزی مخروطی شکل یا استوانه ای که انتهای استوانه ای آن به شکل مخروط ساخته شده است . در مرکز قاعده مخروط پیچ و مهره ای تعبیه شده که مرکز سوراخ بوده و ریسمان شاقول از این سوراخ عبور داده می شود. ب. یک صفحۀ فلزی مربع شکل به ضخامت تقریبی ۲تا ۳ میلی متر بر روی شاقول قرار دارد که به معروف است. هر ضلع ترکی برابر قطر وزنه مخروطی است. این صفحه می تواند دایره ای » ترکی شاقول « شکل هم باشد . در این حالت شعاع دایره ترکی با شعاع وزنه مخروطی مساوی خواهد بود. در مرکز این صفحه سوراخی وجود دارد که ریسمان شاقول از آن هم عبور داده می شود.

 

۴. کار با شاقول

جهت استفاده از شاقول در کنترل امتداد قائم دیوار، اگر آن را آزاد کنیم و صفحۀ فلزی را در بالا مماس بر دیوار نگه داریم، وزنه در پایین دیوار باید مماس با آجر کاری باشد، اما اگر مماس نباشد دیوار در » سرسفت « دو حالت قرار می گیرد که اگر سطح پایین دیوار با وزنۀ شاقول فاصله داشته باشد دیوار را گویند و اگر وزنه کام الً به دیوار چسبیده باشد ترکی را با فاصله از دیوار نگه می داریم تا مشخص شود می گویند. » سروا افتاده « که دیوار چه مقدار با حالت عمود فاصله دارد.

 

۵ . ریسمانکار و کاربرد آن

قرقرۀ ریسمانکار: میله فلزی است که از داخل استوانۀ فلزی عبور داده شده و دو سر آن به دو صفحۀ پولک مانند دایره ای شکل به قطر ۲ تا ۳ سانتی متر و ضخامت تقریبی ۲ میلی متر اتصال داده شده است. هنگامی که دو سر میلۀ فلزی یعنی دو سر قرقرۀ ریسمانکار را با انگشتان نگه داریم استوانه در وسط آن به راحتی دور میلۀ فلزی می چرخد؛ بنابراین ریسمانکار را دور استوانه می پیچند. تا زمان استفاده از ریسمان دو سر قرقرۀ ریسمانکار را نگه داشته تا ریسمان به راحتی باز شود. نخ ریسمانکار معمولاً نایلونی است. ریسمانکار باید عاری از گره باشد و آن را از انواع ضربه ها دور ) نگه داشت.

 

۶. تراز و کاربرد آن

تراز وسیله ای است برای مسطح نمودن سطوح مختلف و تشکیل شده از یک قطعه مکعب مستطیل شکل که از جنس چوب یا فلز در طول های متفاوت ساخته شده است. این قطعه نیز دارای چند محفظه استوانه ای حباب دار جهت استفاده درداخل این محفظه ها از الکل یا موادی پر شده که در مقابل عوامل جوی تبخیر نشود، محفظه را پر از مایع می کنند و سر آن را می بندند و هوای خالی آن را به اندازۀ یک حباب نگه می دارند. اگر محفظه را به شکل افقی قرار دهیم به طوری که انحنای آن رو به بالا باشد حباب هوا در سطح افقی محفظه قرار می گیرد این محفظه را در کارخانه به طور تراز قرار می دهند و دو طرف حباب را خط کشی می کنند و سپس محفظه را در وسط قطعه چوبی یا فلزی که قبلاً برای ساخت تراز آماده شده به موازات امتداد مورد نظر نصب و محکم می کنند.

چگونه از تراز استفاده نما ییم؟

تراز را در جهت طولی روی شمشه قرار داده در صورت تراز نبودن سر شمشه را بالا و پایین می بریم تا حباب تراز در وسط و بین دو خط قرار گیرد در این حالت سطح مورد نظر تراز خواهد بود. برای کنترل عمود بودن دیوار یا ستون یا چهارچوب و …، طول تراز را روی شمشه ای قرار داده و شمشه را به دیوار عمود  و یا  سرسفتی  یا  سروا افتادگی  می چسبانیم و از حباب که در سر تراز نصب شده است حالت دیوار را تشخیص می دهیم. 

 

۷. کمچه و کاربرد آن

کمچه وسیله ایا ستب رای پهن کردن و یکنواخت کردن ملات روی دیوار یا کارهای دیگر بنایی، مانند سیمان کاری. کمچه با شکل های متفاوت و به منظور کاربردهای مختلف ساخته می شود و دارای صفحه ای فولادی به شکل مثلث )سه گوش( ، ذوزنقه و یا لب گرد و یک دستۀ چوبی یا پلاستیکی است که دسته به وسیلۀ میله ای به صفحه متصل است. دستۀ کمچه در شکل های ساده یا خمیده برای راحتی کار ساخته می شود تا بتوان با آن روی ملات به طور فنری و انعطاف زیاد کار کرد. ابعاد صفحه فلزی کمچه در نوک حدود ۱۰ سانتی متر و به طول حدود ۱۵ سانتی متر است. کمچۀ سیمان کاری دارای نوک تیز است. کمچه های کوچکی نیز با عرض کمتر ساخته می شوند که برای بعضی کارهای ساختمانی از جمله  ماهیچه کشیا ستفاده می شود. 

 

۸. شمشۀ ملات

طول این شمشه در حدود هفتاد تا یکصد سانتی متر است و از چوب مکعب مستطیل شکل ساخته شده و دارای ضخامت های متفاوت است. شمشۀ ملات مکعبی است ۷۰ سانتی متر که در یک ضلع طولی ×۲/۵×۲/ به ابعاد ۵ ۱۵ میلی متر خالی شده، × آن با رندۀ دو راهه به اندازۀ ۱۵ ۱۰ میلی متر و × ضخامت باقی مانده لبۀ شمشه ملات ۱۰ گاهی کمتر یا بیشتر است. جهت استفاده از شمشه ملات باید کنج داخلی آن را روی لبه کار )دیوار( قرار داد و هم تراز با لبه فوقانی آن ملات پر کرده و آن را با کمچه هموار می کنیم. زمانی که ملات کاملاً مسطح شد شمشه را آهسته از لبۀ کار جدا کرده و آجرچینی را ادامه می دهیم، ضخامت لبۀ شمشۀ ملات که در لبۀ کار خالی مانده است، محل بندکشی بعدی در نما است تا آجرکاری را زیبا سازد.

 

۹. استانبولی و کاربرد آن

استانبولی برای حمل ملات آجر کاری استفاده می شود. استانبولی ظرفی است به شکل مخروط ناقص به ارتفاع ۱۵ سانتی متر، قطر قاعدۀ ۲۵ سانتی متر و قطر دهانۀ ۵۰ سانتی متر و در اندازه های کوچک تر و بزرگ تر نیز وجود ) دارد و در کارهای دیگر به کار می رود. 

 

 

۱۰ . بیل دسته کوتاه و کاربرد آن

بیلا ز نظر کارهای ساختمانی دارایا بعادا ستاندارد مخصوص است. این نوع بیل دارای دستۀ کوتاه و دستگیره در سردسته است. جام بیل چهارگوش بوده که قسمت انتهایی )نزدیک به دسته( دارای انحنای مختصر و در قسمت جلو کاملا صاف است و با آن می توان مصالح راا ز کف زمین برداشت. دو طرف جام بیل دارای لبه است و مصالح را به خوبی روی خود نگه می دارد و در موقع حرکت دادن، مصالح از داخل آن نمی ریزد و می تواند به راحتی مقدار مناسبیا ز مصالح را منتقل کند. با بیل دسته کوتاه، مصالح ساختمانی که روی زمین قرار دارد، مخلوط و یا جابه جا می شود.

 

۱۱ . تیشه و کاربرد آن (تیشۀ بنایی)

تیشه وسیله ای است ، برای شکستن آجر و تامین نیمه، سه قدی، کلوک و نظایر آن، همچنین در بعضی کنده کاری ها و ضربه زدن به محل های مورد نظر به کار می رود. تیشه از دو قسمت تشکیل شده است. دستۀ تیشه را به طول تقریبی ۳۰ سانتی متر و قطر ۲ تا ۳ سانتی متر، از چوب گرد استوانه ای شکل / تقریبی ۵ )دم گاوی( می سازند. قسمت فلزی تیشه که از جنس فولاد است، دارای دو قسمت است که قسمت اول یعنی سر تیشه برای کوبیدن به شکل تخت، مانند چکش، به کار می رود و قسمت دوم، تیغۀ تیشه که عمود بر دسته و لبۀ آن تیز است. این قسمت برای کندن و شکستن آجر به کار می رود در بین تیغه و سر تیشه سوراخی به قطر دستۀ تیشه تعبیه شده که دستۀ تیشه در جای خود محکم قرار می گیرد هر روز صبح قبل از شروع کار تیشه را در آب فرو می برند تا دستۀ تیشه در جای خود محکم شود.

 

شکل جایگاه مصالح نو در ساخت و ساز