راهنمای مرحله به مرحله نصب روف گاردن

روف گاردن Roof garden یا فضای سبز روی پشت بام در کل به مکانی گفته میشود که فضای سبز بر روی سقف (چه پشت بام، چه حیاط و …) اجرا شده باشد و بستر کشت گیاه، در ارتفاعی بالاتر از سطح خاک زمین بر روی بستر مصنوعی شکل گرفته باشد؛ مانند کف لابی ساختمان که سقف پارکینگ را تشکیل میدهد، یا کف حیاطی که بر روی پارکینگ شکل گرفته و امکان کاشت گیاه بر روی خاک طبیعی زمین محیا نباشد.

روف گاردن میتواند از قراردادن چند گلدان روی پشت بام آغاز و به اجرای باغ و فضاهای سبزی همچون پارک ختم گردد.

انتخاب نوع طراحی روف گاردن بستگی به عوامل مختلفی همچون، سازه ساختمان، کاربری، ویژگی های اقلیمی و حتی سلیقه شما دارد!

عوامل ذکر شده در روش های گوناگون اجرایی به نام های روف گاردن گسترده، روف گاردن متمرکز و روف گاردن پرتابل و مدولار خلاصه میشوند.

مزایا و معایب روف گاردن

فواید چندانی در مورد بام های معمولی وجود ندارد. قیمت پایین تر ” بام های معمولی” در مقایسه با بام سبز ، تنها یک نتیجه گیری کوتاه مدت بوده و هزینه های بلندمدت نگهداری و تعمیر آن­ها خیلی بیشتر از بام های سبز است. این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که بام­ ها اغلب از بخشهای غیرکاربردی و دوست نداشتنی ساختمانها هستند که اگر هیچ اقدام احتیاطی و پیشگیرانه ای انجام نشود و کمبود کیفیت داشته باشند، مشکلات به سرعت افزایش می یابند.

در این میان روف گاردن ها علاوه بر زیبایی و ایجاد محیطی دلپذیر برای زندگی و کار، به بهبود کیفیت هوا به خصوص در نواحی پرجمعیت کمک می کنند.

گیاهان چه روی زمین کاشته شده باشند، چه روی دیوارها و یا بام یک ساختمان، قادر هستند علاوه بر جذب گرد و غبار، تولید اکسیژن و خنک کردن شهر در ماه های گرم تابستان (به دلیل خاصیت تبخیر) به گسترش نمای سبز و فضایی طبیعی کمک کنند.

مزایای اختصاصی :

– افزایش عمر بام
– عایق صوتی
– کاهش بار سیستم های مجاری فاضلاب
– کاهش انتقال حرارت از طریق ذخیره انرژی ساختمان
– افزایش ظرفیت گرمایی بام
– حفظ رطوبت
– فتوسنتز گیاهان (کاهش جذب آب)
– استفاده از فضا
– ترویج سلامتی و بهزیستی
– صرفه جویی اقتصادی
– افزایش سود

مزایای عمومی:

– گسترش فضای سبز و زیستگاه جانوران
– کاهش اثرات گرمایی
– کاهش آلودگی هوا
– کاهش دی اکسید کربن
– کنترل دمای شهری
– تولید غذا
– زیباسازی منظر شهری

معایب :

۱-وزن  وارده بر ساختمان، این وزن می تواند شامل خاک، وزن گیاهان، مبلمان, آلاچیق، فلور باکس و … باشد. این وزن ثابت نیز و در طول فصل های بارندگی به سبب آب ذخیره شده در خاک و یا با رشد گیاه افزایش می یابد.

۲-روف گاردن یک فشار سنگین بر روی تامین آب ساختمان قرار می دهد. اگر هیچ خروجی آب روی سقف وجود نداشته باشد، باید شیرآب را در پشت بام نصب کنید.

انواع بام سبز

دو گزینه اصلی برای بام سبز وجود دارد: یکی باغ بام با دیدی خوشایند (مطلوب) برای مالک و دیگری زیستگاهی برای فلور و فون درون مراکز خاکستری شهر. هر دو، طیف وسیعی از فواید عمومی و خصوصی را در بر می گیرند. تصمیم گیری روی استفاده از هر یک، به برنامه ریزی اولیه بستگی دارد.

• روف گاردن گسترده
• روف گاردن متمرکز
• روف گاردن نیمه متمرکز

مراحل اجرای روف گاردن

مرحله اول اجرای روف گاردن: زیرسازی

بعد از محاسبه و اطلاع یافتن از میزان بارگذاری مجاز بر سقف اجراء شده با توجه به محاسبات سازه ای ساختمان، زیرسازی و نحوه شبکه بندی آهنی کف بام را بصورت مربعی و با قوطی ۴ * ۴ مدل می شود. زیرسازی شامل کروم بندی و ایزولاسیون می باشد.

کروم بندی و اجرای شیب به سمت چاه خروج آب جهت هدایت آب باران و برف و نیز آب حاصل از آبیاری گیاهان و چمن موجود در بام انجام می شود.

بعد از شیب بندی، ایزولاسیون بام اجراء می گردد. ایزولاسیون می تواند ایزوگام باشد و نیز می تواند ورق های عایق بندی مانند ژئوتکستایل، ژئو ممبران، ژئوکامپوزیت و … باشد.

انتخاب جنس ایزولاسیون کف بام بر اساس نوع منطقه و شرایط آب و هوایی صورت می گیرد.

بعد از اجرای شیب بندی و ایزولاسیون نوبت به اجرای شبکه بندی آهنی است.

اجرای شبکه آهنی با بار از پیش محاسبه شده اهمیت بسیار زیادی در زیرسازی روفگاردن دارد.

زیرا در زیر این شبکه تاسیسات برقی و مکانیکی اجراء خواهد شد و نیز مسیر خروج آب از زیر این شبکه خواهد بود.

شبکه بندی گسترده آهنی با استفاده از قوطی های ۴ * ۴ و در بعضی قسمت ها از قوطی ۸ * ۴ می باشد. قبل از جوشکاری و شروع شبکه بندی حتما از ضد زنگ جهت پوشش قوطی ها استفاده می شود.

اجرای شبکه آهن بصورت مربعی و در ابعاد ۳۰ سانت یا ۴۰ سانتی (بسته به نوع طراحی) است.

ارتفاع این شبکه از کف بام بین ۱۵ تا ۳۵ سانتی متر می باشد. این ارتفاع از کف به جهت عبور لوله های تاسیساتی برق و آب و گاز و نیز عبور آب باران و … است.

مرحله دوم اجرای روف گاردن: اجرای تاسیسات

بعد از اجرای شبکه آهن و ایجاد ارتفاع مورد نظر، نوبت به عبور تاسیسات است. لوله های آب از فلکه اصلی آب که به پشت بام رسیده را مدنظر قرار داده و بسته به نوع طراحی باکس های گل و گیاه در قسمت های مختلف روف، شلنگ های آبیاری را از زیر شبکه آهن عبور می دهیم و به نقاط مورد نظر می رسانیم.

چنانچه از سیستم مه پاش در آلاچیق و یا قسمت های مختلف بام نیز بخواهیم استفاده کنیم باید شلنگ های مخصوص مه پاش و اتصال آن ها به سیستم آبیاری را نیز مدنظر قرار دهیم.

سپس لوله های برق و نیز عبور کابل ها را شروع می کنیم و مانند لوله کشی آب، به نقاط مورد نظر نورپردازیکه قبلا در طراحی مشخص شده، لوله های برق را نیز عبور می دهیم.

باید مدنظر داشت نورپردازی هم برای دیوارها و هم کف و نیز برای قسمت هایی مانند باربکیو و محل پمپ سیستم آبیاری مورد نیاز است. لوله کشی گاز نیز در صورت نیاز برای گرم کردن محیط آلاچیق (در زمستان) انجام خواهد شد. البته بسته به نوع طراحی ممکن است از هیتر برقی استفاده شود.

مرحله سوم اجرای روف گاردن: اجرای باکس گل

در این مرحله طبق طراحی انجام گرفته، محل های موردنظر جهت ساخت باکس گل و گیاه را با قوطی آهنی ۴ * ۴ آهن کشی می کنیم. این آهن کشی به شبکه آهنی زیر اتصال داده می شود. قوطی ها را از قبل ضدزنگ می زنیم. داخل این باکس با ورق گالوانیزه ۳ میلی متر کاملا پوشش داده می شود. خم کاری ورق طبق ابعاد باید از قبل در کارخانه انجام شود و سپس به پای کار ارسال گردد.

زیر این باکس حتما چندین سوراخ ایجاد می کنیم تا آب حاصل از آبیاری گل و گیاهان بتواند عبور کند. عمق مناسب برای کاشت گل و درخت و گیاه در این باکس ها نباید از۵۰ سانتی متر کمتر باشد.

داخل این باکس را باید با یک لایه ورق عایق مثل ژئوتکستایل پوشاند. سپس خاک مناسب را داخل باکس ریخته و گل و گیاه یا درخت موردنظر کاشته می شود.

باید در نظر داشت شلنگ مخصوص سیستم آبیاری در محل مورد نظر آماده باشد و به محض کاشت سیستم روشن شود تا روز اول کاشت کاملا گل ها غرق آب شوند. سپس با چوب زیرساز، کار زیر سازی باکس ها را انجام می دهیم تا برای نصب چوب ترمو آماده باشد. نصب چوب ترمو روی چوب زیر ساز انجام می گیرد و به وسیله منگنه برقی و پیچ روی آن محکم می شود.

مرحله چهارم اجرای روف گاردن: نصب ورق پانچ و ترمووود

در این مرحله روی شبکه آهنی که قبلا اجرا شده است، با ورق پانچ ۳ میلی متر بطور کامل جوشکاری می شود. باید دقت داشت طبق طراحی، قسمت هایی که در کف، چوب ترمو و یا آلاچیق اجرا می شود را نباید با ورق پوشاند.

علت استفاده از ورق پانچ، عبور آب باران از روی کار تمام شده به قسمت زیرین شبکه آهنی است. ورق ها نیز باید از قبل ضدزنگ خورده باشند. روی ورق پانچ با چمن مصنوعی پوشانده می شود.

قسمت هایی که ورق پانچ ندارد، چوب زیرساز به کار برده می شود و سپس روی آن با چوب ترمو پوشانده می شود.

طبق نقشه های طراحی، آلاچیق، مبلمان و نورپردازی مد نظر جانمایی و اجرا می شود.