تاکید بر اتخاذ رویکرد بازرگانی جدید در بخش‌های دولتی و خصوصی

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این نکته که اقتصاد و تجارت دنیا به سمت شبکه‌ای شدن پیش می‌رود گفت: ارزیابی عملکرد وزارت راه و شهرسازی نباید تنها براساس تعداد پروژه‌های افتتاح و انجام شده باشد؛ بلکه باید عملکرد بازرگانی و میزان بهره‌برداری از زیرساخت‌ها نیز مورد توجه قرار گیرد.

عباس آخوندی در دومین جلسه کارگروه لجستیک کشور که در سالن همایش‌های
وزارت راه و شهرسازی برگزار شد، اظهار داشت: همانطور که در کنفرانس مدیران مالی
مطرح کردم، ایران در حال حاضر در موقعیتی قرار دارد که باید حتما یک اتفاق در ذهن
تک‌تک شهروندان آن رخ دهد، در غیر این صورت مشکلات گریبانگیر همه ما خواهد ماند.

وی افزود: در ایران هر زمان که مساله‌ای مورد پیگیری و بررسی
قرار گیرد در نهایت به مشکلات ساختاری می‌رسد و همه چیز در آن نقطه متوقف می‌گردد
و طبق نتایج حاصله اینجانب؛ سرانجام باید یک تغییر رویکرد در کشور رخ دهد به
طوریکه باید انگاره ذهنی ما تغییر کند و یکتغییر رویکردshift) paradigm) صورت بگیرد.

ضرورت توجه به دو بعد داخلی و بین‌المللی امور تجاری

وزیر راه و شهرسازی بیان داشت: تمام مسائل اعم از تجاری، مالی، امنیتی
و هر مساله دیگر، دو بعد داخلی و بین المللی دارد. به طوریکه در بخش خارجی
شاهد شبکه‌ای شدن تجارت در جهان هستیم که به طور جدی از سوی شرکت‌های بین‌المللی
مورد توجه قرار گرفته است.

آخوندی تصریح کرد: حتی اگر حرف‌هایی مانند شبکه‌ای شدن تجارت از سوی
برخی، سخنان «فانتزی» تلقی شود اما در واقعیت نمی‌توان از آن فرار کرد و اگر به
موقع متوجه آن نشویم، ناگهان شاهد محصورشدن کشور خود در بین صدها شبکه تجاری
خواهیم شد که در پی آن تمام شبکه‌های رانتی و مافیایی داخل را جمع کرده و ما
همچنان به دنبال ایجاد یک متولی واحد برای ترانزیت خواهیم بود.

این عضو کابینه دولت یازدهم با توجه به شبکه‌ای شدن تجارت در جهان و
ظهور بنگاه‌هایی با اندازه‌های فراملی و بین‌المللی تاکید کرد: در صورتی که چشم
خود را بر روی این مساله ببندیم، نمی‌توانیم موفق به حل مساله‌ای شویم. بنابر‌این
در وهلهاول باید دید چه اتفاقی در بیرون و چه اتفاقیدر داخل کشور رخ
داده است.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه «در خارج همه چیز در حال شبکه‌ای
شدن و در داخل همه چیز در حال پراکنده شدن است.» خاطرنشان کرد: در واقع ما خلاف
مسیر جهانی حرکت می‌کنیم به طوریکه هر چه بیشتر تاکید می‌کنیم از مسیر دورتر می‌شویم
و در پی چند اتفاقبه دنبال محکوم کردن یکدیگر می‌گردیم و در محافل تبلیغاتی
و انتخاباتی این محکوم کردن‌ها با مشت‌های گره شده همراه می‌شود.

تغییر انگاره در بخش دولتی و خصوصی در قالب رویکرد بازرگانی تجلی پیدا
می‌کند

آخوندی با اشاره به مراتب «تغییر انگاره»بیان داشت: در بخش
دولتی و خصوصی این تغییر باید با در قالب رویکرد بازرگانی باشد. در واقع همه
سازمان‌ها و بنگاه‌ها برای ایجاد یک تجارت روان تلاش می‌کنند. از این رو من زمانی
می‌توانم یک تجارت روان ایجاد کنم که سازمان بنادر و دریانوردی، شرکت راه‌آهن و
سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای و همچنین شرکت‌های بازرگانی خصوصی نیز رویکرد
بازرگانی داشته باشند.

وی با اشاره به لزوم وجود رویکرد بازرگانی در سایر بخش‌ها گفت: در
رویکرد بازرگانی باید به جای رانت از تجارت سود کرد. اما در مقابل الان از بخش
خصوصی گرفته تا بخش دولتی همه می‌خواهند از رانت سود کنند. به طور مثال در حوزه
ساختمان، فعالان این بخش چقدر می‌خواهند از ساخت ملک و تفاوت قیمت سود ببرند، در
واقع همه به دنبال سود کردن از مابه‌التفاوت ملک هستند تا به طور مثال سالانه
نزدیک به ۴۰ درصد و یا ظرف چندسال ۳۰۰ درصد سود کند. در واقع این سوداگری چندین
برابر یک کار مهندسی درجه یک که قیمت تمام شده ساختمان را کاهش و زیبایی ساختمان
را افزایش دهد مورد استقبال قرار می‌گیرد.

وزیر راه و شهرسازی افزود: این مساله در سایر حوزه‌های تجاری نیز وجود
دارد.به طور مثال استقبال برای سود بردن از یک پروانه و گواهینامه بین
المللی بیشتر از درآمدزایی و سودآوری از انجام فرآیندهای تجاری و بازرگانی است.

این عضو کابینه دولت یازدهم ابراز داشت: همواره از ما در وزارت
راه و شهرسازی در خصوص میزان افزایش کیلومتراژ پروژه‌های جاده‌، راه‌آهن و توسعه
بنادر و فرودگاه سوال می‌شود اما هیچگاه در مورد اینکه چه میزان رویکرد وزارتخانه
تجاری شده سوالی مطرح نمی‌شود.

آخوندی با اشاره به راهکار حل مشکلات کشور در بخش ترانزیت بیان داشت:
تمام ۶۷ مشکل ترانزیت کشور زمانی حل و فصل می‌شود که از رویکرد یک مدیر در وزارت
راه و شهرسازی تا رویکرد بخش خصوصی، بازرگانی باشد و اینکه چقدر تسهیل تجارت در
کشور می‌تواند مبنای کار انجمن‌های بخش خصوصی و حتی برای استاد دانشگاه و هم برای
مدیران دولتی مساله است تا از سازمان‌های ذی‌ربط سوال کنند که چقدر توانسته‌اند
هزینه‌ها را کاهش و منافع برای ملت را تامین کنند.

وزیر راه و شهرسازی معتقد است اگرچه بیان کردن رویکرد بازرگانی ساده
است اما عمل کردن به آن کار بسیار دشواری است. وی در توضیح این امر گفت:زیرا
همه مدیران ما در دولت و رسانه‌ها از من به عنوان وزیر نمی‌پرسند شاخص عملکرد تو
چیست؟ بلکه سوال همه در مورد تعداد جاده‌ها، بنادر و حتی تعداد واحدهای مسکن ساخته
شده در زمان مدیریت من است و هرچه بازگو می‌کنم که مسکن باید از سوی بخش خصوصی
ساخته شود و دولت نمی‌تواند از نظر قانونی وارد حوزه ساخت و ساز ساختمان شود و اگر
این بخش هم بر عهده دولت گذاشته شود که خصوصی سازی در این مملکت به یک شوخی تبدیل
خواهد شد، کسی توجهی نمی‌کند.

وی در ادامه تاکید کرد: آنچه مهم است عملکرد بازرگانی است که این به
رویکرد ملت باز می‌گردد و در واقع هنوز معضل اصلی ما داشتن رویکرد ارباب-رعیتی یا
تعابیری نظیر آن است. اگرچه دولت وظایف خود در قبال ملت را باید انجام دهد اما
باید بیاندیشیم که دست آخر می‌خواهیم هزینه بازرگانی را کاهش، میزان تجارت را
افزایش و عزت نفس شهروندان را افزایش دهیم یا فقط به دنبال افزایش حجم زیرساخت‌های
حمل‌ونقل هستیم.

این عضو کابینه دولت تدبیر و امید با اشاره به خواست‌های خود از
معاونان و دست‌اندرکاران ترانزیت اظهار داشت: همچنان که ما به یک مدیرکل در شرکت
راه‌آهن نیاز داریم که دست آخر افزون بر گزارش پروژه‌ها، گزارش عملکرد مبتنی بر
رشد بازرگانی ارائه کند، از طرف دیگر در بخش خصوصی نیز ما به دنبال یک بازیگر بین‌المللی
و کنش‌گری هستیم که با استفاده از شرکای خود در قاره‌های مختلف بتواند کالا را در
سطح جهان جابجا کند.

عباس آخوندی با طرح این سوال که در ایران چند کنش‌گر بین‌المللی وجود
دارد؟ اذعان کرد: البته باید توجه داشت که کنش‌گر بین‌المللی باید در محیط مساعدی
رشد و نمو کند. به همین خاطر همه باید دست به دست یکدیگر دهند تا تغییر رویکرد به
سمت بازرگانی سوق یابد.

وی تاکید کرد:‌ ما باید به دنبال یک تغییر انگاره برویم و و اصل
رویکرد ما رویکرد بازرگانی باشد.

یک «متولی واحد» در حوزه حمل‌ونقل دیکتاتور خواهد بود

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به تفکر بخش خصوصی برای تشکیل یک «متولی
واحد» در حوزه حمل‌ونقل گفت: اگر بخش خصوصی به چنین دیکتاتوری که امنیت، گمرک و حمل‌ونقل
در اختیار اوست، دست یابد؛ آن دیکتاتور در قالب یک سازمان واحد مجال نفس کشیدن به
بخش خصوصی را نخواهد داد.

بالاترین مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی خطاب به حاضران در جلسه
در خصوص تفکر آن‌ها گفت: با توجه به مشکل اصلی ما یعنی هماهنگی و یکپارچگی، باید
عنصر و هدفی همه را دور هم جمع کند که این اتفاق نیازمند حضور یک مرجع با قابلیت
پیوند دادن همه به یکدیگر است. اما در صورتی که دولت و بخش خصوصی از قانون فراتر
نروند و به آن تمکین کنند چنین اتفاقی بازهم رخ خواهد داد.

وی افزود: نکته دوم دستیابی به رویکرد بازرگانی است که تحقق این دو
بحث موجب رفع بسیاری از مشکلات کشور در حوزه ترانزیت کالا و همچنین سایر بخش‌ها
خواهد شد. در این راستا طی سه سال گذشته در وزارت راه و شهرسازی تمام شوراها و
کمیسیون‌های تحت آیین‌نامه و قوانین دوبارهفعال شده‌اند.

ضرورت استفاده از ابزارهای اینترنتی برای تبادل افکار، طرح مساله و
ارائه راهکار

آخوندی خطاب به تقی زاده گفت: معاونت حمل‌ونقل می تواند با استفاده از
ابزارهای اینترنتی اقدام به ایجاد سامانه‌های مرتبط، فضایی برای تبادل افکار، طرح
مساله و ارائه راهکار فراهم کند تا گفتمان ایجاد شده موثر باشد. البته سامانه مورد
نظر باید از ذی‌نفعان بخش ترانزیت مانند مدیران دولتی، بخش خصوصی و اشخاص آکادمیک
برای بحث و بررسی آیین‌نامه‌ها و قوانینتشکیل شود نه اینکهبه یک سالن
میتینگ انتخاباتی تبدیل شود.

این عضو کابینه دولت که در دولت هفتم عهده‌دار وزارت مسکن و شهرسازی
بوده با اشاره به ماهیت وزارت راه و ترابری پیش از ادغام خاطرنشان کرد: این
وزارتخانه در گذشته وزارت پروژه‌ها بود و کمتر به مفهوم کلان حمل‌ونقل می‌پرداخت.لذا
اگر به دنبال رفع مشکلات حمل‌ونقل باشیم باید رویکرد بازرگانی و عملیات تجاری در
دستور کار قرار گیرد.

وی با تاکید بر لزوم بهره‌مندی کشور از کنش‌گران اجتماعی و «برندهای
حمل و نقل بین‌المللی» بیان داشت: ایجاد برندهای ایرانی در حد و اندازه‌های بین‌المللی
یک بحث جدی است و در دستور کار تقی‌زاده معاون حمل‌ونقل بنده قرار خواهد گرفت تا
با ایجاد اعتماد عمومی بتوانند از نظر زمان، قیمت، امنیت. سلامت ودقت مرجع
باشند.

لزوم تعامل با کشورهای همسایه برای ترانزیت

وزیر راه و شهرسازی در ادامه به کشورهای همسایه و لزوم تعامل با آنها
اشاره کرد و گفت:‌ بحث همسایگان و داشتن رویکرد بلند مدت در قبال آن‌ها بسیار مهم
است. زیرا ایران در منطقه‌ای قرار گرفته که کشورهای آنمانند سوریه،
عراق و اخیرا ترکیه در ناامنی به سر می‌برند.

آخوندی با اشاره به روابط ایران با کشورهای همسایه غربی خود در خصوص
حمل‌ونقل خاطر نشان کرد:‌بین دو کشور ایران و ترکیه سیاست‌های کاملا
ناپایداری وجود دارد به طوری که یک روز شاهد رابطه حسنه با ترکیه هستیم و روز دیگر
روابط بین دو کشور دچار سکته می‌شود. همچنین با توجه به وضعیت عراق ماهیت سیاست
منطقه کوتاه مدت شده و در حمل‌ونقل اثر گسترده‌ای داشته و شاید از عهده ما خارج
باشد اما نوع تجارت به دلیل اینکه یک روز صادرات مواد سوختی بسیار بالا است و روز
دیگر به شدت کاهش می‌یابد بر آمار سازمان‌ها کاهش می‌یابد.

آخوندی با بیان اینکه «کسی می‌تواند تغییر ایجاد کند که قامت خود را
از وضع موجود بالاتر آورد و افق دراز مدت‌تری را نگاه کند» تصریح کرد: اگر ادعا
داریم که می‌خواهیم کشورهای منطقه را به سمت صلح هدایت کنیم باید بدانیم که بزرگی
نیز خرج دارد. لذا رویکرد ما در منطقه باید طوری باشد که با کشورهای منطقه دراز
مدت‌تر صحبت کنیم و مفهوم نفع مشترک را درک کنیم.

وی با بیان اینکه «بر اساس علم اقتصاد سیاسی، منافع ایران کوتاه مدت
محسوب می‌شود و همچنان نتوانسته‌ایم یک حمل‌ونقل بلند مدت مشترک با دیگران تعریف
کنیم.» گفت: ما همه در یک قایق هستیم و تعاریفدولت و بخش خصوصی را نمی‌توان
تحمل کرد، ما باید بتوانیم منافع مشترک تعریف کنیم.

وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: ایران نمی‌تواند منافع خود در حمل‌ونقل
را از شبه قاره هند، افغانستان، پاکستان و چین جدا کند و همزمان توقع اقدامات بین‌المللی
داشته باشد. بلکه باید سهمی از منافع مشترک داشته و برای یک کار بلند مدت باید
سهمی داشته باشیم.

آخوندی توجه و پیگیری ایران به نقاط دارای تضاد منافع با سایر کشورها
به جای منافع مشترک را بسیار مهم دانست و یادآور شد: وقتی مطرح می‌شود افغانستان
بدون ایران نمی‌تواند توسعه پیدا کند، از آن‌سو این که ایران نیز بدون توسعه منطقه
نمی‌تواند رشدی داشته باشد را آهسته مطرح می‌کنیم. وقتی ما در یک منطقه زندگی می‌کنیم
نمی‌توان توقع ایرانی آباد با همسایگانی فقیر و بالعکس آن را داشت.

وی تصریح کرد: کسانی که سودای فقیر کردن ایران را در سر می‌پرورانند
تا خود رشد کنند باید بدانند که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد اما من معتقدم
بالعکس آن نیز رخ نمی‌دهد به طوری که یکی از دلایلی که پیش از انقلاب موجب
نارضایتی می‌شد، نگاه تحقیر آمیز ایرانی‌ها به کشورهای اطراف خود بود.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اندیشه خود مبنی بر تمدن ایران‌شهری
نیز گفت:این تمدن کهتوانسته بود دامنه‌ای از سیهون و جیهون، دجله و
فرات و در واقع از شبه قاره هند تا سواحل مدیترانه را با همداشته باشد،
حداقل در حوزه حمل‌ونقل کارکرد دارد. لذا در این حوزه باید با یکدیگر بر روی منافع
مشترک توجه کنیم.

آخوندی با بیان اینکه «داستان‌های ناسیونالیسم ایرانی و امپراتوری حرف‌های
یاوه و بیهوده‌ای است» بیان داشت: در حوزه تمدن ایران‌شهری قرار است با یکدیگر
زندگی کنیم که بر این اساس زندگی بدون همسایه‌های خود نیز غیرممکن است. نمی‌توانیم
بدون همسایه‌هایمان زندگی کنیم.

این عضو کابینه دولت تدبیر و امید داشتن متحدان استراتژیک در حوزه
بازرگانی در کشورهای همسایه را مهم دانست و گفت یکی از مشکلات ما در دوران پهلوی
این بودکه ایرانی‌ها را تشویق به پیدا کردن شرکای خود در ماورای بحار در
اروپا و امریکا می‌‌کردند. در این رابطه بنده مخالف تجارت بین قاره‌ای نیستم اما
متحدان استراتژیک ما اول باید در بین همسایگان خود باشد.

وی ابراز کرد: اگرچه طبق گفته برخی کارشناسان ظرفیت ۲۵ میلیون تنی
ترانزیت کالا پیرامون مرزهای کشور وجود دارد اما باید در نظر داشت شرکت‌های ایرانی
چند شریک استراتژیک در تمام کشورهای همسایه دارند؟

آخوندی خاطرنشان کرد: این مفهوم تمدن ایران‌شهری هم از حوزه فرهنگی و
هم حوزه بازرگانی و هم بحث تجارتی کاربرد دارد و فقط یک شعار و یا یک قصه خوشایند
از دل ادبیات نیست بلکه می‌تواند دستورالعمل و یک استراتژی باشد.