بازآفرینی شهری درپهنه سرزمین مطرح شود
به گفته شماری از مدیران کل راه و شهرسازی استان‌ها برای توفیق در امر بازآفرینی می‌توان از طرح‌های متنوع بسته به موقعیت و شرایط استان‌ها از جمله بهره‌برداری از زمین به عنوان سرمایه در گردش، ظرفیت سمن‌ها و خیرین و مطرح کردن بازآفرینی در پهنه سرزمین استفاده کرد.
مدیران کل راه و شهرسازی استان‌های مختلف کشور دیدگاه‌ها و دغدغه‌های
خاص خود را درحوزه بازآفرینی شهری دارند که جمعی از آنها این دیدگاه‌ها را در
نشستی با حضور وزیر راه و شهرسازی مطرح کردند.
حجت‌الله غلامی، مدیر کل راه و شهرسازی استان اصفهان عنوان کرد: یکی
از اصلی‌ترین مسئولیت‌های وزارت راه و شهرسازی تبیین بازآفرینی شهری در راستای
بازخوانی اندیشه ایرانشهری است که دارای ارکان اساسی تاریخ، فرهنگ و ارتباط
ساختاری با آیین مردم است که محوراصلی آن را انسان دارد.
غلامی افزود: فراموش کردن انسان به عنوان محوراصلی بازآفرینی شهری
باعث شده که دراین راه به نتیجه نرسیم و صدها هزار میلیارد هزینه به هدر برود.
مدیر کل راه و شهرسازی اصفهان تاکید کرد: برای توفیق در بازآفرینی
شهری باید به ارزیابی تمام کوچه‌ها، بازارها و تکیه‌ها و تاریخ منطقه بپردازیم و
به سراغ بافت‌های تاریخی برویم. اگر امروز به دنبال احیای کارخانه ریسباف هستیم و
اعلام می‌کنیم چهارباغ امروز بی‌هویت شده و باید فکری برای احساس تعلق دوباره به
آن کرد به این دلیل است که معتقدیم باید قدرتمند وارد عرصه هویت‌بخشی بافت‌های
تاریخی شد. کارخانه ریسباف اصفهان با مساحت ۷۱ هزار متر مربع درمرکز ثقل تاریخ و
فرهنگ اصفهان قرار دارد و باید مدیریت شهری و اعتبارات ملی و استانی را برای احیای
آن بسیج کرد.
وی با اشاره به اینکه اعتبار موردنیاز برای احیای کارخانه ریسباف ۲۱۵
میلیارد تومان است گفت: اعتبار استانی برای احیای کارخانه ریسباف کفایت نمی‌کند و
باید منابع خاصی از سوی وزارت راه و دستگاه‌های دیگر به آن اختصاص یابد.
غلامی افزود: وسعت بافت‌های فرسوده اصفهان بالاست و توانسته‌ایم
درمکان‌هایی ازجمله زینبیه از ارزش افزوده زمین برای بازآفرینی استفاده کنیم.
مدیر کل راه و شهرسازی استان اصفهان تاکید کرد: برای توفیق بیشتر
دربازآفرینی شهری باید ساختار شرکت مادر تخصصی و نیز اساسنامه سازمان ملی زمین و
مسکن تغییر کند و زمین به عنوان سرمایه درگردش دراختیار قرار گیرد. همچنین می توان
از تسهیلات ارزان‌قیمت دراین زمینه استفاده کرد.
غلامی همچنین با اشاره به میزان تسهیلات ارائه شده توسط بانک‌های عامل
به متقاضیان نوسازی افزود: با توجه به هماهنگی‌هایی که انجام شده، به این بافت‌ها
تا سقف ۲۵۰ میلیون ریال وام ودیعه مسکن و تا سقف ۵۰۰ میلیون ریال جهت ساخت و احداث
تسهیلات تعلق می‌گیرد. در زمینه اجرای پروژه‌هایی که به‌صورت بلوک‌های محرک توسعه
در بافت‌های فرسوده در حال انجام است هم دفاتر محلی در حال فعالیت هستند و هم
پروژه‌هایی در حال انجام هستند که ۵۰ درصد اعتبارات را شهرداری و ۵۰ درصد هزینه‌های
موردنیاز توسط راه و شهرسازی تأمین می‌شود.
وی گفت: این اقدام در شهرهای کوچک در حال انجام است ولی درکلان‌شهر
اصفهان هنوز این مشارکت ۵۰ درصدی انجام نشده، ولی با توجه به برنامه‌ریزی‌های
انجام شده از محل املاک موجود و زمین‌های فاقد کاربری در محدوده قانونی شهر، با
تغییر کاربری و ارزش افزوده ایجاد شده ناشی از این تغییرات کاربری، به بافت‌های
فرسوده و ناکارآمد شهری کمک خواهیم کرد.
استفاده موثر از ظرفیت سمن‌ها
همچنین حامد مانی‌فر، مدیر کل راه و شهرسازی قزوین بر ضرورت استفاده
موثر از ظرفیت سمن‌ها تاکید کرد و گفت: باید سیاست‌های وزارت راه را در حوزه
بازآفرینی شهری درسطح سرزمین گسترش دهیم و اندیشه ایرانشهری را با استفاده از
ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد پیاده سازی کنیم.
مانی‌فر افزود: دراستان قزوین سمن‌ها طبقه بندی شده‌اند و به عضویت
کارگروه‌های سه گانه ستاد بازآفرینی شهری درآمده‌اند و موضوعات تخصصی این حوزه را
دنبال می‌کنند.
وی همچنین گفت: در استان قزوین ۱۳۰۰ هکتار بافت فرسوده وجود دارد که
۵۰۴ هکتار آن نیازمند نوسازی است و باید سالانه ۲۰ درصد این بافت نوسازی شود.نگاه
ما به موضوع بازآفرینی باید عام شود و با ایجاد انگیزه در ساکنان این مناطق زمینه
ارتقاء بافت های شهری را فراهم کنیم.
مانی فر یادآورشد: سند جامع احیای بافت تاریخی یک سند فراگیر و
راهبردی است که برای اجرای آن به همکاری مسئولان استانی نیازمندیم که در این راستا
با همکاری شهرداری و شورای شهر به زودی در محله دیمج این طرح به صورت پایلوت اجرا
می شود.
رشد ۳.۹ درصدی مهاجرت به استان البرز
همچنین ابوالفضل باقرنیا، مدیر کل راه و شهرسازی استان البرز با اشاره
به رشد ۳.۹ درصدی مهاجرت به استان البرز عنوان کرد: دلیل این مهاجرت بالا، گران
بودن قیمت مسکن درتهران است. از سوی دیگر وجود چهار زندان در استان البرز درحاشیه
نشینی و بالارفتن جمعیت سکونتگاه‌های غیررسمی کرج موثر بود که خارج کردن زندان‌ها
از استان می‌تواند در رفع این بحران موثر باشد.
باقرنیا افزود: توزیع متوازن خدمات و صنعت درجلوگیری از مهاجرت به
مراکز استان‌ها و بروز مشکل حاشیه نشینی موثر است.
وی با بیان اینکه درمجموع حدود ۷۰۰ هکتار بافت فرسوده در استان البرز
داریم که طرح بهسازی این مناطق به تصویب ستاد بازآفرینی توسعه شهری رسیده است،
عنوان کرد: طرح بهسازی بافت‌های فرسوده کرج و نیز سکونتگاه‌های غیررسمی آماده شده
و به تصویب رسیده است. دراین راستا عملیات اجرایی بخشی از این سکونتگاه‌ها نیز
آغاز شده و بقیه دردست مطالعه است. با برنامه‌ریزی منسجم می‌توان سالانه ۱۰ درصد
از سطح بافت‌های فرسوده شهرهای استان را کاهش داد.
ضرورت بازگشایی شریان‌های محدوده بافت فرسوده
همچنین علی اصغر بدیعی مقدم، مدیر کل راه و شهرسازی خراسان شمالی بر
ضرورت بازگشایی شریان‌های محدوده بافت فرسوده تاکید کرد و گفت: بازگشایی شریان‌های
درجه یک و دو و وسعت خیابان‌ها دربهبود کیفیت زندگی دربافت‌های فرسوده موثر است.
بدیعی مقدم افزود: بسته بودن شریان‌ها و وضعیت نامطلوب خیابان‌ها معضل
امروز بسیاری از شهرها خصوصا درمناطق بافت فرسوده است که باید شهرداری‌ها دراین
زمینه وارد عمل شوند.
وی گفت: ستاد بازآفرینی شهری در استان و شهرستان‌ها تشکیل‌شده است و
در تلاش هستیم تا با واگذاری نوسازی بافت‌های فرسوده به مردم، اقدامات مربوط به
احیا و بهسازی بافت‌های فرسوده سرعت گیرد.
بدیعی مقدم عنوان کرد: در روند گذشته نوسازی، ساکنان بافت‌های قدیمی همراه
نوسازی بافت، تازه می‌شدند و با خروج ساکنانی که متعلق به بافت قدیمی بودند، افراد
جدید در این محله‌ها ساکن می‌شدند که این امر سبب گلایه‌های اجتماعی شده بود.
بدیعی مقدم افزود: اما بر اساس رویکرد جدید تلاش داریم تا احیای بافت فرسوده
توسط ساکنان و مالکان بافت‌های قدیمی انجام شود و برای کمک به توان مالی این
مالکان، تسهیلات بانکی در نظر گرفته‌شده است.
ضرورت توجه بیشتر به مقوله هویت شهری
همچنین ابراهیم مبارک قدم، مدیر کل راه و شهرسازی گلستان با تاکید بر
ضرورت توه بیشتر به مقوله هویت شهری عنوان کرد: باید با ایجاد فهم مشترک میان
مدیران شهری سند همکاری بازآفرینی شهری را منعقد کنیم که هم منجر به هم‌افزایی شود
و هم منابع مالی همسو شوند.
مبارک قدم با اشاره به اینکه ۳۰ درصد جمعیت شهری گلستان درسکونتگاه‌های
غیررسمی زندگی می‌کنند، گفت: در گرگان به ازای هر پنج خانوار یک واحد تجاری داریم
و سرمایه شهر به سمت تجاری‌سازی سوق یافته است. باید به نقش و هویت شهرها توجه
بیشتری شود و به بازتعریف شهردرکشور بپردازیم.
۱۶ شهر استان گلستان دارای بافت فرسوده به مساحت بیش از دو هزار و ۲۸
هکتار است که ۹۷۳ هکتار آن در شهرهای گرگان و گنبدکاووس واقع شده‌اند.
