نشانه‌هایی از موج بعدی رکود مسکن
آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار و بانک مرکزی از کاهش ۵۰درصدی صدور پروانه‌های ساختمانی در یکی دوسال گذشته حکایت دارد موضوعی که می‌تواند آینده بازارمسکن را با اما و اگرهایی مواجه کند اما با این وجود مسوولان و برخی کارشناسان حوزه مسکن از آغاز رونق بازار در نیمه دوم سال آتی خبر می‌دهند و معتقدند که نشانه‌های خروج از رکود مسکن درحال نمایان شدن است.
آینده روشن بازار
مسکن در حالی وعده داده می‌شود که یکی از عوامل رونق این بازار، تعادل میان بخش
عرضه و تقاضا است، تعادلی که آمارها آن را تایید نمی‌کنند، زیرا براساس تحقیقات،
سالانه یک میلیون تا یک میلیون و ۱۰۰هزار واحد مسکونی مورد نیاز است اما درسال۹۳،
پروانه ساخت حدود ۳۶۰هزار واحد مسکونی صادرشده است که نشان از سنگینی وزنه تقاضا
در سال‌های آتی و کاهش واحدهای مسکونی عرضه شده است، موضوعی که می‌تواند رونق
بازار مسکن را در هاله‌یی از ابهام فرو برد.
پیش‌بینی رسمی از آینده مسکن
درهمین ارتباط، حامد مظاهریان، معاون مسکن
و ساختمان وزارت راه و شهرسازی تداوم رکود مسکن در سال‌های آتی را نمی‌پذیرد و می‌گوید: پیش‌بینی
وزارت راه و شهرسازی نشانگر آن است که بازار مسکن از نیمه دوم سال آینده از رکود
خارج می‌شود و رونق به بازارمسکن بازمی‌گردد. مظاهریان می‌افزاید: اگر چه
براساس آمار میزان صدور پروانه‌های ساخت و ساز در دو سه سال گذشته کاهش یافته است
اما با رونق بازار مسکن در سال آتی، مشکل کمبود عرضه حل می‌شود. وی ادامه می‌دهد:
کاهش عرضه در بازار مسکن ناشی از افت سرمایه‌گذاری در این بازار است که با رونق
بازار مسکن و افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت و ساز، مشکل کمبود عرضه نیز مرتفع
می‌شود.
عدم تعادل، مانعی در مسیر رونق
اگرچه معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و
شهرسازی معتقد است که راه‌حل کمبود عرضه با افزایش سرمایه‌گذاری در سال‌های آتی حل
می‌شود اما فرهاد بیضایی، رییس گروه سیاست‌گذاری مسکن دانشگاه علم و صنعت می‌گوید:
فرآیند ساخت و ساز در صنعت ساختمان زمانبر است و از زمان آغاز این فرآیند تا عرضه
واحد مسکونی ۳۶ماه زمان نیاز است. بیضایی با انتقاد از اظهارات معاون وزیر
راه و شهرسازی می‌افزاید: باتوجه به آنکه اجرای هرگونه سیاست‌گذاری در حوزه ساخت و
ساز نیازمند ۳سال زمان است با رونق بازار مسکن و افزایش سرمایه‌گذاری، برای مشاهده
نتیجه باید حدود سه سال چشم انتظار بود.
وی ادامه می‌دهد: صدور پروانه‌های
ساختمانی در یکی دوسال گذشته با کاهش مواجه شده است به عنوان نمونه تعداد پروانه‌های
صادرشده در سال۹۳ نسبت به سال۹۲ حدود ۵۵درصد کاهش یافته است و اثرات منفی این
اتفاق (رکود) طی دو سال آینده دامن بازار مسکن را می‌گیرد.
به گفته این کارشناس اقتصاد مسکن، براساس
آمار بانک مرکزی، در بهار سال۹۴ تعداد پروانه‌های ساختمانی نسبت به بهار سال۹۳
افزایش یافته اما با این وجود تعداد واحدهای مسکونی درنظرگرفته شده برای ساخت کاهش
یافته که این موضوع برای آینده بازار مسکن نگران‌کننده است.
بیضایی اظهارمی کند: آمارهای منتشر شده از
اوضاع پروانه‌های ساختمانی در سال جاری نشان می‌دهد که در سال۹۴ نیز بحث کاهش پروانه‌های
ساختمانی ادامه می‌یابد و باتوجه به آنکه فصل صدور پروانه‌های ساختمانی در نیمه
اول هر سال است به نظر می‌رسد که شرایط صدور پروانه بهبود نمی‌یابد زیرا تجربه
نشان داده است که درنیمه دوم هرسال میزان پروانه‌ها کاهش می‌یابد به عبارت دیگر،
رونق بازار مسکن عمدتا در نیمه اول هر سال مشاهده می‌شود زیرا اغلب پروانه‌های
ساختمانی در نیمه اول سال صادر می‌شود. وی تصریح می‌کند: احتمال تحقق وعده
مسوولان وزارت راه و شهرسازی برای رونق بازار مسکن امکان پذیر نیست زیرا یکی از مسائل
تاثیرگذار و اساسی در بهبود شرایط حوزه مسکن، برقراری تعادل میان عرضه و تقاضا است
که با کاهش صدورپروانه‌های ساختمانی طی دو سال گذشته، این تعادل برقرار نمی‌شود. رییس گروه سیاست‌گذاری
مسکن دانشگاه علم و صنعت با اشاره به عدم تعادل عرضه و تقاضا از دو سال گذشته می‌گوید:
تا سال۹۲ آمار واحدهای مسکونی تولید شده رقمی حدود یک میلیون تا یک میلیون و
۱۰۰هزار واحد بوده و میزان تقاضا نیز حدود یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۳۰۰هزار
واحد بوده است.
بیضایی می‌افزاید: تثبیت قیمت مسکن در
دوسه سال گذشته به علت برقراری تعادل میان عرضه و تقاضا بوده است، به عنوان نمونه
در سال۹۲، میزان واحدهای مسکونی تمام شده حدود یک میلیون و ۲۰۰ بود که ۸۰۰ هزار
واحد آن مربوط به شهرها، ۲۰۰هزار آن به شهرهای جدید و۱۰۰هزار واحد باقیمانده، مسکن
روستایی است.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به افزایش
تسهیلات خرید مسکن (وام ۶۰میلیونی، وام ۸۰میلیونی صندوق پس انداز یکم مسکن)
از سوی وزارت راه و شهرسازی و به تبع آن تحریک بخش تقاضا، سطح تقاضا در سال آینده
روند صعودی خواهد داشت اما در مقابل با کاهش عرضه مواجه هستیم.
این کارشناس بازار مسکن درپایان می‌گوید:
آمارهای منتشرشده و همچنین تجربه گواه آن است که با کاهش عرضه درسال‌های آتی،
تناسب میان عرضه و تقاضا از بین می‌رود و به‌تبع آن رونق بازار مسکن نیز تحقق نمی‌یابد.
