سهم مسکن روستایی در پیشنویس طرح جامع مسکن؛
برنامه وزارت راهوشهرسازی برای بهینهسازی ضوابط ساخت در روستاهای دارای ویژگی خاص/ ایجاد اصلاحات در نظام تأمین مالی مسکن روستایی
در پیشنویس طرح جامع مسکن، وضعیت کنونی مسکن روستایی، مشکلات، راهبردها و برنامههای اجرایی این بخش مهم و تاثیرگذار مطرح و برنامههای وزارت راه و شهرسازی برای بهبود کیفیت زندگی و ساختوساز در این مناطق اعلام شده است.
ساماندهی به «مسکن
روستایی»یکی از اهداف و برنامههای اجراییاست که در پیشنویس طرح جامع
مسکن به آن اشارهشدهاست و این مبحث در کنار«برنامه مسکن
خانوارهای کمدرآمد»، «نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده و سکونتگاههای نابسامان
شهری»،
«برنامه اصلاحات در سیاست زمین با تأکید بر نظام
برنامهریزی شهری و منطقهای»،«تقویت کارآمدی صنعت ساختمان»، «بهبود و توسعه نظام
تأمین مالی مسکن»و «توسعه بازار استیجار» محورهای اصلی طرح جامع مسکن را
تشکیل میدهد.
————————————————————————————————
متن کامل پیش نویس طرح جامع مسکن را از اینجا
بخوانید
————————————————————————————————
محور ششم پیش نویس
طرح جامع مسکن به مسکن روستایی اختصاص دارد. در این پیش نویس ابتدا شرایط کنونی
جمعیت روستایی از نظر کمیت مطرح و اعلام شده کهدر حدود ۵.۹ میلیون خانوار در سال ۱۳۹۲ در نقاط روستایی سکونت
داشتند.
از کل آبادیهای
کشور، ۳۵۸۰۰ نقطه روستایی بالای ۲۰ خانوار، نقاطی است که خارج از حریم محدوده
استحفاظی شهرهای بزرگ قرار دارند. با توجه به وضعیت معیشتی این روستاها، توجه به
کارکرد فعالیتی در واحدهای مسکونی این روستاها ضروری است.کاهش نرخ رشد جمعیت
روستایی و افزایش ساخت و سازهای مسکونی در روستاها روند غالب دهه گذشته بوده است.
وضعیت |
اجارهنشینی در روستا رایج نیست (نزدیک به ۹ درصد از خانوارها)، |
سهم |
در |
از |
طبق |
در |
مشکلات
در بخش دیگری از
پیشنویس طرح جامع مسکن در حوزه مسکن روستایی، مهمترین مشکلاتی که در سطح روستاها
دیده و شناسایی شده مطرح است.
مشکلات |
عملکرد |
هزینهزا |
میزان |
نظام |
نظارت |
راهبردها
نویسندگان در بخش
راهبردهای پیشنویس طرح جامع مسکن چندین راهبرد را برای ساماندهی به سکونت
روستاییان در نظر گرفتهاند کهایجاد نظام پایش برنامه،توسعه بازارهای
پولی و مالی نهادهای محلی،بهینهسازی ضوابط ساخت و ساز،اتخاذ سیاستهای
ترویجی برای درجاسازی،تدوین برنامههای مشترک با کمیته امداد و سازمان
بهزیستی،ایجاد سازوکار شناسایی افراد نیازمند مسکن اقشار کمدرآمد در بانک
اطلاعاتی،تدوین استانداردهای لازمالاجرا در نظام فنی روستایی (طراحی و اجرا)،نظارت بنیاد مسکن انقلاب
اسلامی بر ساخت و سازهای روستایی (اعم از اینکه از
تسهیلات استفاده کرده یا نکردهاند.)،آموزش و ارتقا دانش فنی نیروی کار و
ساماندهی دفاتر فنی مرتبط با این بخش وتوسعه کمی و کیفی کارگاههای تولید
مصالح از طریق تأمین مالی برای تجهیز کارگاهها و تضمین خرید از بازار مهمترین
مواردپیشنهادیاست که در کنار بیان مشکلات در حوزه مسکن روستایی به آن
اشاره شده است.
راهکارها
در ادامه بخش مسکن
روستایی در پیشنویس طرح مسکن روستایی، به راهکارهایی برای برون رفت از مشکلات
حوزه مسکن روستایی اشاره شده است.
راهکارهای |
شناسایی |
راهاندازی |
تدوین |
توجه به نقش فضاهای معیشتی و لحاظ کردن آن به عنوان بخشی از |
حمایت مالی از کارگاههای تولید مصالح ساختمانی |
راهاندازی |
راهاندازی |
طراحی الگوی مطلوب مسکن مطابق با معیشت و اقلیم و نمونهسازی آن |
آموزش |
اعمال |
تدوین |
انتزاع |
برنامههای اجرایی
برنامه اول: تشکیل
شورای راهبردی طرح مسکن روستایی با تأکید بر نوسازی
هدف اصلی از اجرای
این برنامه، ایجاد هماهنگی میان دستگاههای اجرایی مؤثر در حوزه عمران روستایی است.
برنامه بخش مسکن
روستایی در افق طرح جامع تا حد ۶۸ درصد معطوف به نوسازی مسکن خواهد بود. با توجه
به این امر، بنیاد مسکن، بهمثابه نهاد مسلط بر امر مسکن روستایی، این مهم را با
توجه کلی به حوزه عمران و توسعه روستایی به پیش خواهد برد.
پیشبرد این مهم در زمینههای
گوناگونی از تأمین تأسیسات زیربنایی گرفته تا ترویج فرهنگ نوسازیو اعمال
مشوقهای مالی و فنی دنبال خواهد شد. برنامهریزی در این حوزه در چارچوب هماهنگی
بیندستگاهی و در قالب ساختاری انجام خواهد گرفت که سرپرستی آن با بنیاد مسکن
انقلاب اسلامی است.
این برنامه با
همکاری وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، وزارت کشور، وزارت جهاد
کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور
تدوین و اجرا خواهد شد.
برنامه دوم: ایجاد
نظام اطلاعات پایه مسکن روستایی و برپایی نظام پایش برنامه
اهداف اصلی از
اجرای این برنامه، داشتن اطلاعات به هنگام و به روز از وضعیت کلی مسکن روستایی و
داشتن امکان اطلاعاتی پیگیری نتایج برنامهها و طرحهای اجرایی است.
به منظور اجرای این
برنامه اقداماتی شامل موارد ذیل انجام میشود:
اهداف |
۱. |
۲. |
۳. |
این برنامه با
مسئولیت و محوریت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با همکاری دستگاههای ذیربط اجرا میشود.
برنامه سوم: ارتقاء
نظام فنی روستایی
اهداف اصلی از
اجرای این برنامه، بهینهسازی عملکرد ناظران فنی و ارتقای کیفیت ساخت
واحدهای مسکونی روستایی است.
به منظور اجرای این
برنامه، اقداماتی شامل موارد ذیل انجام میگیرد:
ارتقاء |
۱. |
۲. |
۳. |
۴. |
این برنامه با
همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، معاونت مسکن
و ساختمان و سازمان نظام مهندسی اجرایی میشود.
برنامه چهارم:
اصلاحات در نظام تأمین مالی مسکن روستایی
اهداف مورد انتظار
از اجرای این برنامه عبارتند از:تسریع فرآیند ساخت و ساز در روستاها و
افزایش موجودی مسکن روستایی،سرمایهگذاری در ارتقای سطح کیفی ساخت و ساز
واحدهای مسکونی روستایی وگسترش بازار رهن برای خرید و بهسازی و نوسازی
واحدهای مسکونی روستایی و افزایش مشارکت روستاییان در تأمین مالی از طریق تشکیل
صندوقهای پسانداز مسکن روستایی و نیز شکلگیری مؤسسات پسانداز و تسهیلات مسکن
روستایی.
تحقق این اهداف،
نیازمند اجرای برنامهها و اقداماتی به شرح ذیل است:
اصلاحات |
راهاندازی |
افزایش |
اعطای |
تدوین |
افزایش |
یکپارچه |
این برنامه با
همکاری و هماهنگی بانک مرکزی و شبکه بانکی، معاونت مسکن و ساختمان، وزارت راه و
شهرسازی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، وزارت
تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت جهاد کشاورزی اجرا میشود.
اجرای این طرح در
سال اول به ۴۸۰۰ میلیارد ریال منابع از محل بودجه عمومی به منظور جبران مابهالتفاوت
سود نیاز خواهد داشت.
برنامه پنجم:
ارتقاء کیفیت و بهینهسازی ضوابط ساخت و ساز در روستاهای دارای ویژگی خاص
هدف اصلی از اجرای
این برنامه، جلوگیری از تخریب بناهای با ارزش و بهینهسازی کیفیت ساخت واحدهای
مسکونی روستایی است و به منظور تحقق آن اقداماتی به شرح ذیل به اجرا
گذاشتهخواهد شد:
ارتقاء |
معرفی |
ارائه |
تجدیدنظر |
ایجاد |
این برنامه با
مسئولیت و محوریت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با همکاری دستگاههایذیربط
اجرا میشود.
برنامه ششم: تدوین
و اجرای برنامه صرفهجویی انرژی در ساخت واحدهای مسکونی روستایی
هدف اصلی از اجرای
این برنامه، کاهش مصرف انرژی در روستاها است کهاین امر با انجام اقداماتی
شامل موارد ذیل انجام میگیرد:
تدوین |
طراحی |
ترویج |
اعطای |
این برنامه با
مسئولیت و محوریت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با همکاری دستگاههایذیربط
اجرا میشود.