گزارشی از تخلفات در واگذاری و ساخت یک شهرک
پرونده شهرک زیتون در حالی پس از ۳۰ سال در حال پیگیری است که اشتباه یک دستگاه اجرایی در واگذاری نابجای زمین‌های این منطقه باعث شد تا بسیاری از مردم و دستگاه قضایی درگیر این پرونده با هزینه‌های اجتماعی فراوان شوند.
پرونده شهرک زیتون در حالی پس از ۳۰ سال در حال پیگیری
است که اشتباه یک دستگاه اجرایی در واگذاری نابجای زمین‌های این منطقه باعث شد تا
بسیاری از مردم و دستگاه قضایی درگیر پرونده‌ای شوند که هزینه‌های اجتماعی زیادی را
در این مدت در پی داشته است، حالا وزیر دادگستری از تعیین تکلیف این شهرک خبر داده
و گفته که جایگزین‌هایی برای این شهرک در اطراف تهران در نظر گرفته شده است.
قدیمی ترین پارک جهان، در معرض نابودی
این روزها ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم رودخانه‌ها و جنگل‌ها صدای
خیلی ها را در آورده است. بر این اساس مسئولان قضایی با مشاهده چنین ساخت و سازهایی
برای پیشگیری از بروز مشکل جدی برای محیط زیست اقدام به تخریب این مکان‌ها می کنند
این در حالی است که در شرق تهران کنار پارک سرخه حصار که در گذشته جنگل بزرگ بود و
جزو حاشیه شهر تهران محسوب می شد اکنون شهرکی به نام شهرک زیتون ساخته شده است که
مسئولان قضایی ساخت این شهرک را غیر قانونی می دانند البته محیط زیستی‌ها نیز
معتقدند که در زمان صدور مجوز برای ساخت‌وساز در این ناحیه هیچ استعلامی از این
سازمان صورت نگرفته است.
این موضوع در حالی مطرح می‌شود که اهمیت سرخه‌حصار به قدری است که جزو
قدیمی‌ترین پارک‌های دنیا بعد از پارک یلواستون آمریکا شناخته شده است و به گفته
طرفداران محیط زیست می‌توان از این پارک به عنوان ریه تهران نام برد. پارک
سرخه حصار در سال ۱۳۵۹ به عنوان یک پارک ملی در فهرست سازمان محیط
زیست کشور جای گرفت. این در حالی است که در چند سال گذشته، این طبیعت زیبا شاهد
تخریب بخشی از اراضی و جنگل‌های آن به منظور احداث خط لوله گاز تا مرگ‌ومیر بخشی از
حیات وحش آن بود اما یکی از مهم ترین ضربه‌ها نیز احداث شهرک غیرقانونی زیتون بود
که زخم مهلکی برای محیط زیست تهران محسوب می‌شود. پیشینه ساخت این شهرک
به حدود ۳۰ سال پیش بر می‌گردد زمانی که بخشی از زمین‌های این پارک توسط
وزارت کشاورزی وقت به کارمندان این وزارتخانه واگذار شد و تا امروز اسناد زمین‌های
این شهرک دست به دست، خرید و فروش شده است. البته با توجه به اهمیت موضوع
حدود ۸ سال پیش دادستان وقت تهران دستور تخریب بنگاه‌های اراضی در دست تعاونی مسکن
شهرک زیتون را صادر و بر ضرورت برخورد با همه کسانی که در آن منطقه دخل و تصرف
خلاف قانون کرده‌اند تاکید کرد. البته حکم تخریب اجرا نشد اما این موضوع تا جایی
پیش رفت که سال گذشته ۱۱ باب ساختمان ویلایی و همچنین تعدادی از چاردیواری‌های آجرکشی
شده در منطقه سرخه حصار معروف به شهرک زیتون که بدون کسب مجوز قانونی بنا شده بود،
با لودر و با نظارت نماینده دادستانی و ماموران شهرداری و با حضور ضابطان قضایی
تخریب شد.
ساخت شهرک زیتون بدون استعلام از محیط زیست
در این میان از سوی مسئولان مختلف راهکارهایی برای رفع مشکل مالکان
ارائه می‌شود به طوری که از سوی مدیرکل سازمان حفاظت محیط‌زیست تهران نیز اعلام شده
است که زمین‌های مالکان شهرک زیتون معاوضه خواهند شد. محمد‌هادی حیدرزاده با اشاره
به اینکه واگذاری شهرک زیتون در‌سال ۶٢ توسط وزیر وقت کشاورزی اتفاق افتاد، گفت:
این واگذاری بدون استعلام از محیط‌زیست و بدون توجه به مقوله زیست محیطی آن منطقه
صورت گرفت. محمد‌هادی حیدرزاده تأکید کرد: بعد از واگذاری قسمتی از زمین‌های
این منطقه به تعداد قابل توجهی از کارکنان وزارت جهاد کشاورزی در‌سال ۶٢ مشخص شد
که این منطقه در حریم تهران قرار دارد و حریم کاربری ندارد و امکان ساخت‌وساز در
آن نیست. وی افزود:
در سال‌های مختلف تصمیمات مختلفی در این حوزه گرفته شده اما حقوقی که
برای این افراد ایجاد شده حقوق مکتسبه است و روی آن هیچ بحثی نداریم؛ چون بیشتر افراد
بازنشسته وزارت کشاورزی بودند که عضو تعاونی شدند، بنابراین حقوق آنها مکتسبه است.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران خاطرنشان کرد: درحال حاضر در این شهرک ١٢٣
واحد و ١٨ باب مغازه ساخته شده که غیرمجاز است. دولت به کسانی معوض می‌دهد
که در تعاونی‌های دیگر دولت عضو نباشند و در این تعاونی عضو باشند. پرونده مربوط
به ساخت و سازهای سرخه‌حصار یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های زیست محیطی ایران بعد
از انقلاب بوده است و با وجود شاکیان و ذی نفعان متعدد زمان زیادی صرف شد تا
رسیدگی به این پرونده به نتیجه برسد. حیدرزاده اضافه کرد: مالکان اراضی واقع
در این شهرک بارها تجمع کردند اما درنهایت سازمان محیط‌زیست از منافع ملی در
ارتباط با این پرونده شهرک زیتون در پارک سرخه‌حصار عقب‌نشینی نکرد. بنابراین سه
نقطه در تهران مکان‌یابی شده که شامل فاز ۸ و ۱۱ پردیس، یک نقطه در پرند و یک نقطه
در دماوند است.
دستور رسیدگی به مشکلات مالکان شهرک زیتون
اما با توجه به صدور احکام مختلف از سوی مراجع قضایی هنوز این
مشکل به قوت خود باقی مانده است به طوری که چندی پیش یک عضو شورای شهر تهران با بیان
این که در زمان دولت اصلاحات قرار بر این بود که به ساکنان منطقه زیتون در منطقه
شهرک پردیس مجوز معوض صادر کنند که در آن منطقه نیز زمین پیشنهادی معترض داشت و
منجر به عقب‌افتادگی مشکلات ساکنان این شهرک شد. مرتضی طلایی با اشاره بر اینکه حتی از
دفتر مقام معظم رهبری و دیوان عدالت اداری برای جایگزینی ساکنان این منطقه دستور
صریح و قانونی وجود دارد، خاطرنشان کرد: متاسفانه این آراء و دستورات هنوز منجر به
نتیجه خاصی نشده است. طلایی اظهار کرد: مدیریت شهری بر حسب درخواست سازمان محیط
زیست از صدور مجوز پروانه ساخت جلوگیری کرده است، سازمان حفاظت محیط زیست می تواند
به عنوان یک دستگاه دولتی که در جریان وقایع شهرک زیتون است به مشکلات این منطقه
رسیدگی کند.
تعیین تکلیف شهرک زیتون
اگرچه با وجود صدور احکام قضایی هنوز مشکلاتی برای مالکان وجود دارد
اما چندی پیش وزیر دادگستری در حاشیه نشست خبری خود پیرامون همایش ملی ارتقای سلامت
اداری و مبارزه با فساد با خبری خوش برای مالکان زمین های شهرک زیتون توضیح داد:
حدود ۳ پرونده اراضی تهیه شده و ۳ تصمیم درباره آن اخذ شده است و در نهایت وزارت
مسکن، راه و شهرسازی پیرامون راهکار این موضوع باید تعیین وضعیت کند. مصطفی
پورمحمدی افزود: این مسئله قابل حل است و خریداران اراضی فوق می‌توانند برای حل
مشکل خود به وزارت مسکن، راه و شهرسازی مراجعه کنند. وی زمین‌خواری را یکی از مهم‌ترین
مقوله‌های فساد حال حاضر در بخش کشاورزی برشمرد و خاطرنشان کرد: مقوله تغییر
کاربری اراضی کشاورزی در اراضی شمالی و نقاط خوش آب و هوا به‌دلیل ارزش افزوده
بالای زمین‌ها اتفاق می‌افتد، اما بحث زمین‌خواری گسترده‌تر است؛ در حال حاضر بسیاری
از مراکز اداری و نظامی که ده‌ها سال است تأسیساتی دارند، ادعای زیادی دال بر پیدا
شدن مالکان زمین‌ها دارند که در این راستا اقداماتی انجام شده است. از آنجایی که
تخریب پارک سرخه‌حصار ضربه سنگینی را به محیط زیست و سلامتی پایتخت نشینان می‌زند
بنابراین مسئولان با هر روشی از تخریب محیط زیست پیشگیری می‌کنند.
