مسکن و ساختمان

نایب رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان در گفت و گو با «صما»:

ارتقای کیفیت ساختمان ها شرط مهم پایداری/ آسیب شناسی دقیق، اولین گام برای بهبود نما و منظر شهری

نایب رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان با اشاره به نقش نهادهای متولی و مسئول مانند شهرداری، سازمان نظام مهندسی و وزارت راه و شهرسازی در تحقق اهداف پایداری شهر و ساختمان ها گفت: به طور کلی دستیابی به توسعه پایدار، نیازمند رشد و توسعه متوازن شرایط اقتصادی، برطرف شدن نیازهای جوامع انسانی، عدالت اجتماعی و از همه مهمتر گرامیداشت محیط زیست است.

به گزارش دبیرخانه اجلاس سازندگان و طراحان اصفهان، علی اصغر میرقادری در گفت و گو با «صما» افزود: با توجه به ماهیت چندجانبه توسعه پایدار اهمیت نهادهای دولتی به واسطه در اختیار داشتن منابع قدرت قانونی و حمایت از منافع جمعی، مورد تاکید بسیار است.

وی نهادهایی همچون وزارت راه و شهرسازی، شهرداری ها و سازمان نظام مهندسی را ازجمله نهادهای تصمیم گیر و اثرگذار در امر توسعه پایدار دانست و اظهار داشت: به عنوان مثال کمسیون ماده پنج که براساس قانون تنها مرجع تغییر در طرح جامع و تفصیلی مصوب شهر و تعیین کاربری های موردنظر مالکان است، وظیفه خطیری در شکل دادن به رشد موزون شهرها برعهده دارد.

میرقادری ادامه داد: با تمام تأکیدها و تلاش هایی که در مقام حرف و البته در عمل صورت گرفته است، همچنان سیستم واحد و مناسبی در نظام مدیریت شهری کشور تحقق نیافته است. در نبود مدیریت به واقع یکپارچه و هماهنگ شهری، نابسامانی و اتلاف منابع، گریزناپذیر است و بنابراین نمی­توان تحقق اهداف توسعه پایدار را در این شرایط انتظار کشید.

وی همچنین با بیان اینکه نهادهای متولی در این زمینه نقش بسیار مهم و کلیدی دارند و برای این منظور ابتدا باید از کلیشه ها دست برداشت و در مسیر ارتقای کیفیت ساختمان ها حرکت کرد، افزود: در فرآیند طراحی و ساخت، یکی از مهمترین عوامل قانون و قانون گذاری است و در ادامه، نظارت بر حسن طراحی و اجرا عامل دیگری است که انجام این وظایف برعهده دستگاه های متولی شامل شهرداری، سازمان نظام مهندسی و وزارت راه و شهرسازی است.

ارتقای کیفیت پیش شرط پایداری

وی در پاسخ به اینکه چه تغییراتی را در ساخت و سازهای شهری برای رسیدن به هدف پایداری ساختمان ها ضروری می دانید و در این راستا چه اقداماتی باید در مرحله سیاست گذاری و اجرای ساختمان ها صورت گیرد، گفت: برای این منظور ابتدا باید از کلیشه ها دست برداشت و به طور جدی نه فقط برای بالا بردن آمار، بلکه برای ارتقای کیفیت گام برداشت.

میرقادری ادامه داد: مخصوصاً در شهری مثل اصفهان که نماد فرهنگ و هنر است؛ متاسفانه درگیر معضلات متعددی از جمله فرونشست، کم آبی و آلودگی هوا هستیم و بدیهی است تا زمانی که شهر پایدار نداشته باشیم ساختمان پایدار نخواهیم داشت. البته این دو مقوله لازم و ملزومه هم هستند. ضمن اینکه همکاری همه صاحبان و فعالان حوزه ساختمان و شهرسازی در راستای پایدارسازی شهر و ساختمان ها الزامی است.

توسعه پایدار شهری با بازیافت و کاهش مصرف انرژی

وی در عین حال با اشاره به لزوم مشارکت مردم افزود: امروزه توسعه و بهبود شرایط زیست در شهرها بر اساس همکاری و جلب مشارکت گروه های مختلف مردم محلی در طرح های توسعه ای در سطوح مختلف تصمیم گیری رقم می­خورد.

میرقادری با بیان اینکه همچنین می­توان با بهره­گیری از تکنولوژی جدید در زمینه بازیافت و کاهش مصرف انرژی در دستیابی به توسعه پایدار شهری گام های مثبتی را برداشت، افزود: از طرف دیگر پژوهش های مختلف نشان داده است که روند توسعه فیزیکی شهرها می­تواند تاثیر بسزایی در تحقق اهداف توسعه پایدار داشته باشد.

به گفته این مسئول نظام مهندسی، رشد افسار گسیخته و بدون برنامه علاوه بر تخریب بیشتر زیست بوم اتلاف منابع انرژی را سبب می­گردد. تأمین زندگی مطلوب، بهره گیری صحیح از طبیعت و الگوهای آن، اصلاح الگوی مصرف، کاهش مصرف انرژی های تجدیدناپذیر، استفاده از انرژی های پایدار، کاهش زباله و بازیافت صحیح آن در خود بناها از جمله اهدافی است که در جوامع پیشرفته در صنعت ساختمان مورد توجه است.

وی افزود: بهره گیری از منظر سبز، باغچه‌ها و باغ بام ها جهات افزایش تنوع زیستی و تأثیر آن بر جزایر گرمایی شهری، استفاده از اصول اکولوژی شهری در بهره گیری از منابع زمین، به کارگیری سیستم‌های حمل و نقل عمومی با تأثیرات زیست ‌محیطی کم، استفاده از مصالح محلی و سیستم‌های ساختمانی پیش ساخته، توجه به جنبه های هویت زمینه­ای هر مکان، توجه به فشردگی، اختلاط و تراکم مناسب در بخش های مختلف شهر و حتی بهره گیری از کشاورزی شهری در سایه یک سیستم مدیریتی یکپارچه از جمله این راهکارها است که برای تحقق آن در شهرهای ایران راه بسیار درازی در پیش است.

لزوم آسیب شناسی دقیق در حوزه نما و منظر شهری

نایب رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان در خصوص راهکارهای پیشنهادی برای تعدیل وضعیت کنونی به نهادهای متولی و طراحان و معماران، با توجه به وضعیت نامطلوب نمای ساختمان ها و سیما و منظر شهری گفت: قدر مسلم یکی از مهمترین مسائل برای پیگیری ضعف های موجود شناخت از موضوع و مسئله و آسیب شناسی آن است که در گام اول پیشنهاد می شود این آسیب شناسی به طور دقیق صورت بگیرد.

وی ادامه داد: همچنین بررسی سوابق جهانی و محلی درخصوص این مسئله نیز می تواند در راستای رسیدن به پاسخ کمک کننده باشد. در عین حال مطالعات بنیادی و کاربردی متمرکز در این حوزه تا رسیدن به الگو می تواند در حل مسئله بسیار کمک کند.

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود نما و منظر شهری

به گفته میرقادری منظر شهری انعکاسی از روحیه و روان شهروندانی است که در آن زیست می­کنند، بنابراین اگر چهره کنونی شهرها با انواع اغتشاشات بصری آلوده شده است، رفع این مشکل نیازمند ارائه راهکارهای منطقی است.

وی ادامه داد: اهم این راهکارها عبارتند از ایجاد زمینه برای انجام پژوهش­های علمی در زمینه مطالعات منظر و روانشناسی محیط و آسیب شناسی شرایط موجود؛ عدم ارائه راهکارهای کوتاه مدت و مقطعی نظیر آنچه در روزهای پایانی سال در زمینه رنگ کردن دیوارها و… اتفاق می­افتد؛ ایجاد نهادهای نظارتی قوی که لابی­ها و منفعت شخصی افراد نتواند خللی در تصمیمات و مصوبات آن وارد سازد؛ ارتباط مستمر نهادهای مدیریتی با دانشگاه ها و بهره گیری از نیروی کار جوان و خلاق؛ پرهیز از ارائه راهکارهای شعاری بدون در نظر گرفتن واقعیات موجود، چرا که هر شهری روح زمانه خود است و هویت مندی به معنای بازگشت و تقلید صرف از گذشته نیست؛ ایجاد کمیته های مردمی در محلات برای انعکاس درخواست ها و نظرات شهروندان از یک سو و تلاش برای ارتقاء شناخت و آگاهی ساکنان محلات در رابطه با مباحث منظر.

شناخت کلیشه ای از معماری ایران

میرقادری همچنین درخصوص نقش مهندسان، طراحان و سازندگان در ایجاد نما و منظر شهری متناسب با هویت معماری ایرانی اظهار داشت: هویت معماری ایرانی، امری پویا است که متناسب با پیشینه هنر و معماری ایرانی و نیازهای امروز کاربران، شرایط محیط و دانش و تکنولوژی امروز تعریف می شود.

وی با تاکید بر اینکه یکی از مهمترین چالش ها در این حوزه شناخت کلیشه ای از معماری ایران و بها ندادن و نبود مطالعات و تحقیقات اصولی در این حوزه است؛ اظهار داشت: در ابتدا باید پتانسیل های معماری ایرانی را شناخت و در ادامه تعدادی معمار و شهرساز توانمند و خلاق در این حوزه بر مبنای داشته ها به ارائه الگو بپردازند. درنهایت باید با حمایت قانون و ابزار رسانه های دیجیتال و… به تبلیغ گسترده آن بپردازیم.

توجه به نقش و شان جامعه حرفه­ای مهندسان

این مسئول سازمانی یادآور شد: یکی از مسائل بسیار اساسی در این زمینه توجه به نقش و شان جامعه حرفه­ای مهندسان است که دستیابی به این مهم مستلزم همت تک تک مهندسان برای ارجح قرار دانستن منافع صنفی بر منافع شخصی است. تا زمانی که اتحاد جامعی در این زمینه رخ ندهد، نمی­توان انتظار داشت تا قاطبه مردم جایگاه والای مهندسان در ادامه حیات جامعه را به رسمیت بشناسند.

به گفته وی نمونه کوچک آن بحث تعرفه­های نظام مهندسی است که با وجود آنکه نسبت به بسیاری از هزینه­های خانوار (نظیر هزینه­های درمان) سهم بسیار کوچکی در سبد خانوارها دارد؛ اما همین سهم کوچک نیز آماج سودجوئی افراد واسطه شده که در این میان تک تک افراد مقصر هستند. از سوی دیگر سازمان نظام مهندسی به عنوان نهاد هماهنگ کننده و مرجع صنفی اقدامات مهندسی می­تواند با ارائه ضوابط قانونی و متکی بر ارائه خدمات تخصصی به شرط همراهی سایر نهادها دست این واسطه­گران را کوتاه کند. بدین ترتیب خدمات مهندسی با کیفیت بسیار بهتری ارائه خواهد شد که در درازمدت تاثیر آن در منظر شهری نیز مشهود است.

میرقادری اضافه کرد: همچنین بهره گیری بهتر از تخصص های نوین ازجمله طراحی شهری باید مورد توجه قرار گیرد. این رشته عمر نسبتا کوتاهی در ایران دارد با این وجود تلاش های بسیار خوبی در این زمینه صورت گرفته و دانشگاه­ها فارغ التحصیلان بسیار باکیفیتی را در این رشته تربیت کرده­اند، اما متاسفانه حتی هنوز خدمات مهندسی ویژه که با استفاده از تخصص این کارشناسان شکل گرفته باشد، در نظام مهندسی ساختمان تعریف نشده است. بنابراین همچنان خلاء موجود در رابطه بین برنامه ریزی شهری و معماری مشهود است.

مطالب پیشنهادی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا