آنچه باید پیرامون مصالح سبز دانست

به‌راستی یکی از عوامل اصلی پیشرفت و توسعه هر جامعه‌ای پیاده‌سازی مصرف بهینه انرژی است. با توجه به مستندات موجود ادعا شده است که امروزه به طور میانگین در جهان حدود ۴۰ درصد انرژی تولیدی به طرق مختلف صرف مصارف خانگی می‌شود که بخش عظیمی از مصرف انرژی را به خود اختصاص می‌دهد. حال اینکه علاوه بر نیاز مبرم بر فرهنگ‌سازی به‌منظور مصرف صحیح مصرف انرژی می‌توان اقدامات دیگری نیز اعمال نمود تا میزان هدر رفت و مصرف انرژی را کاهش داد؛ من‌جمله این اقدامات رو آوردن به استفاده از مصالح سبز به‌منظور ایجاد ساختمان‌های سبز است.

به‌طورقطع می‌توان گفت که پیشرفت و آینده هنر معماری و ساختمان‌های سبز تا حد زیادی متأثر از استفاده و ابداع مصالح سبز است که این موضوع در طول زمان و با گسترش توجه به این مصالح قابل‌لمس است.

طبق نتایج به‌دست‌آمده از یک تحقیقات جهانی میزان استفاده از این مصالح در سال ۲۰۱۶ معادل ۱۶ درصد بوده است که تا پایان سال ۲۰۱۸ به حدود ۴۵ درصد رسیده و شاهد یک رشد ۲۹ درصدی و حائز توجه بوده است. در ادامه این مقاله سعی می‌شود تا به چند نمونه از این مصالح به‌منظور آشنایی و جایگزین نمودن آن‌ها با مصالح معمول به‌منظور ساخت‌وساز اشاره شود، از این‌که تا پایان مطلب ما را همراهی می‌کنید، سپاسگزاریم.

ساخت‌وساز با استفاده از خاک فشرده

یکی از مصالح سبز که قدمتی باستانی نیز دارد خاک رس است، کاربرد خاک رس را به‌وفور می‌توان در ساختمان‌های باستانی با قدمت بالا همانند دیوار عظیم چین مشاهده نمود. خاک به طور معمول فاقد استحکام است اما می‌توان به‌وسیله اعمال چسب و توام نمودن آن با مقدار مناسبی چسب، استحکامی مناسب ایجاد نمود. خاک فشرده امروزه جایگزینی مناسب به‌جای استفاده از بتون است که علاوه بر قیمت کمتر مشکلاتی همانند آزادسازی حجم بالای گاز co2 به هنگام تولید را نیز ندارد.

بلوک کاهی، قدیمی اما هوشمند!

یکی دیگر از مصالح سبز که در گذشته‌های دور نیز به‌منظور ساخت سقف یا بام خانه‌ها از آن استفاده می‌شده است بلوک‌های کاهی هستند که امروزه نیز با توجه به خواص جالب و سازگاری با محیط‌زیست مجدداً مطرح شده‌اند. این بلوک‌ها کاملاً صرفه اقتصادی داشته و از پسماندهای کشاورزی تولید شده و جایگزین استفاده از الوار و چوب در ساخت‌وساز شده‌اند.

برخلاف تصور عموم این بلوک‌ها از مقاومت بالایی در برابر اشتعال برخوردار هستند و با توجه به قطر بالایی که دارند از هدر رفت انرژی جلوگیری نموده و تابستان‌هایی خنک و زمستان‌هایی گرم را به ارمغان خواهند آورد. علاوه بر این قطر بالا و خاصیت عایق صوتی این بلوک‌ها منجر به ایجاد آرامش بیشتر و انتقال کمتر آلودگی‌های صوتی نیز خواهد شد.

بامبو، جایگزین مناسب برای چوب

بامبو مورد بعدی از سری مصالح سبز است؛ اگرچه بامبو از نظر ظاهری بافتی نزدیک به چوب دارد اما در اصل جزء خانواده چمن‌ها است. یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز گیاه بامبو سرعت رشد بسیار بالای آن است که نتیجه آن منجر می‌شود تا طبیعت بتواند به‌سرعت بامبوی استفاده شده را جایگزین نماید.

بامبو بهترین و به‌صرفه‌ترین گزینه به‌منظور جایگزین نمودن آن با چوب در ساخت‌وساز است، به‌منظور استفاده از بامبو می‌توان آن را در بازه‌های زمانی سه‌ساله کاشت و برداشت نمود و این در صورتی است که در حالت مشابه مدت زمانی معادل ۲۵ تا ۵۰ سال به‌منظور کاشت و برداشت چوب از درخت زمان لازم است. از بامبو برای ساخت کف‌پوش، پیشخوان و الوار در ساخت‌وساز استفاده می‌شود.

عایق پشمی با خواص منحصربه‌فرد

استفاده از این عایق می‌تواند تا ۱۰ درصد میزان هدر رفت انرژی را کاهش دهد و علاوه بر این یک عایق صوتی مناسب نیز هست و میزان انتقال صدا و آزار ناشی از آلودگی‌های صوتی را کاهش می‌دهد. عایق پشمی کاملاً قابل بازیافت بوده و از طول عمر و کارایی بالایی برخوردار است.

یکی دیگر از ویژگی‌های منحصربه‌فرد عایق‌های پشمی قابلیت جذب رطوبت مناسب و آزادسازی تدریجی آن است، همچنین لازم به ذکر است که نصب و استفاده از آن‌ها در حین ساخت‌وساز بسیار ساده بوده و ازجمله مصالح سبزی است که این سال‌ها استفاده از آن رواج یافته است و لازمه هر ساختمان سبزی می‌باشد.

عایق‌های قارچی!

یکی دیگر از مصالح سبز و هوشمندی که اخیراً وارد عرصه ساخت‌وساز شده است عایق‌های قارچی هستند؛ بی شک می‌توان عایق‌های قارچی را یکی از ابداعات بی‌نظیر بشر در زمینه ساخت‌وساز دانست، عایق‌های قارچی در حقیقت برگرفته از ریشه‌های گیاه قارچ هستند که خواص عجیبی را از خود نشان می‌دهند. یک عایق قارچی می‌تواند استحکامی بیشتر از بتن و عایقی بهتر از فایبرگلاس داشته باشد و علاوه بر این‌ها به‌راحتی قابلیت کامپوزیت شدن با سایر مواد را نیز دارا است.

این عایق‌های مستحکم بین دیوار داخلی و خارجی قرار می‌گیرند و آن‌چنان محکم هستند که نیازی به استفاده از ماده دیگری به‌منظور اتصال نخواهند داشت. از دیگر خواص منحصربه‌فرد این عایق‌ها مؤثر بودن آن‌ها در جلوگیری از پیدایش و همچنین دفع حشرات و جانوران موذی است. این عایق‌ها از تخته‌های چوبی ارزان‌تر، مقاوم‌تر و سبک‌تر بوده و مهم‌تر از همه سازگاری کاملی با محیط‌زیست دارند.

کلام آخر

نگرانی‌های ناشی از آلودگی محیط‌زیست و آسیب‌های جبران‌ناپذیر وارد شده به آن از جانب مصالح ساختمانی تجدیدناپذیر، امروزه منجر به پیدایش مصالح ساختمانی سازگار با محیط‌زیست شده است که از آن‌ها تحت عنوان مصالح سبز یاد می‌شود. در این مقاله سعی شد تا در مورد چند مثال جالب از این مصالح موجود در عرصه بین‌المللی ساخت‌وساز توضیحات مختصری ارائه شود که مطمئناً این دسته از مصالح ساخت‌وساز به همین چند مورد محدود نبوده و شامل بازه وسیعی هستند.