خداحافظی با فرودگاه تِگِل (Tegel) برلین

یکی از محبوب‌ترین فرودگاه‌های آلمان به دلیل ایجاد فرودگاهی بزرگ‌تر و مجهز‌تر، برای همیشه به سکوت فرو رفت. بسیاری از شهروندان برلین خاطره آن را زنده نگه خواهند داشت. تِگِل در آینده محل سکونت و کار و تحقیق خواهد شد.

فردوگاه تِگِل، با علامت اختصاری TXL

فرودگاه «اوتو لیلین‌تال» (Otto Lilenthal) برلین، معروف به فرودگاه تِگِل، ۴۶ سال دروازه برلین به جهان بود. اما از زمانی که فرودگاه جدید پایتخت آلمان، فرودگاه «ویلی برانت» با علامت اختصاری BER آغاز به کار کرده، تِگِل در سکوت فرو رفته است.

قلب شش ضلعی تِگِل

تگل نمادی از معماری مدرن فرودگاه به‌شمار می‌رود. در سال ۱۹۶۵ توسط «گرکان، مارگ و شرکا»، معمارانی که آن زمان هنوز ناشناخته بودند طراحی شد. به منظور امکان دستیابی سریع و منظم به گیت‌ها و دیگر سرویس‌های فرودگاه، درهای ورودی آن در ضلع‌های یک شش‌ضلعی قرار داده شدند. این فرم به مهم‌ترین ویژگی تِگِل تبدیل شد و برای آن عنوان «مدرن‌ترین فرودگاه جهان» را به ارمغان آورد.

افزایش شمار مسافران

در سالن اصلی فردوگاه تِگِل شمار فروشگاه‌ها به حدی کم بود که مسافران به‌سرعت از آن عبور می‌کردند، مسافرانی که شمار آنها همواره افزایش می‌یافت. این روند به جایی رسید که در سال‌های گذشته چهار ترمینال دیگر به شش‌ضلعی اضافه شد، اما در این أواخر آنها هم کافی نبودند و در برخی ترمینال‌ها صف‌های طولانی شکل می‌گرفت و برای مسافران بیش از پیش وقت‌گیر می‌شد.

چهارمین در آلمان

تِگِل، با وجود مساحت کمی که داشت، یک فرودگاه بین‌المللی بود و در بین مسافران از سراسر جهان محبوبیت زیادی داشت. پس از فرودگاه‌های فرانکفورت، مونیخ و دوسلدورف، تِگِل به چهارمین فرودگاه مهم آلمان تبدیل شده بود. فرودگاهی که در آغاز برای سه میلیون مسافر در سال طراحی شده بود اما در ماه‌های پایانی کارش، پذیرای ۲۴ میلیون مسافر در سال بود.

چگونگی تولد تِگِل

به احتمال زیاد بدون جنگ سرد فرودگاه تِگِل به وجود نمی‌آمد. هنگامی که شوروی سابق برلین غربی را محاصره کرده بود متفقین غربی از راه هوایی به ساکنان برلین غربی آذوقه می‌رساندند. این سرباز (عکس بالا ) خلبانی است که یکصدهزارمین پرواز را برای کمک به برلینی‌ها انجام داده است. در اوت ۱۹۴۸ یک باند پرواز در منطقه تِگِل برلین که ساخته شد و دوازه سال بعد در همین محل فرودگاه تِگِل به وجود آمد.

دروازه ورود به دنیای غرب

در دوم ژانویه ۱۹۶۰ تِگِل کار خود را آغاز کرد. آن زمان برلین غربی در آلمان سوسیالیستی قرار داشت اما از نظر حقوقی متعلق به جهوری فدرال آلمان بود. به همین دلیل برای پرواز به شهرهای دیگر هواپیماها از روی آلمان سوسیالیستی می‌گذشتند. به این ترتیب، تِگِل به دروازه ورود به غرب تبدیل شده بود. در ۳۰ ژوئن ۱۹۶۷ مهمانداران هواپیمایی ایرفرانس (عکس بالا) از بیست‌وپنج‌میلیونُ‌مین مسافر استقبال کردند.

فرودگاهی برای متفقین غربی

آلمان و همچنین برلین پس از جنگ جهانی دوم به چهار قسمت تقسیم شدند و هر قسمت تحت کنترل یکی از متفقین (آمریکا، بریتانیا، شوروی و فرانسه) بود. به همین دلیل تنها شرکت‌های هوایی متعلق به متفقین غربی اجازه داشتند، به تِگِل که در برلین غربی بود، پرواز کنند. نخستین پرواز شرکت آلمانی لوفت‌هانزا به برلین غربی در سال ۱۹۹۰ و پس از وحدت دو آلمان انجام شد.

لحظه‌های فراموش نشدنی

علاوه بر هواپیماهای شرکت‌های مسافربری، هواپیماهای نظامی هم در تِگِل فرود می‌‌آمدند، اما تنها برای مهمانان رسمی و اعضای دولت فدرال. یکی از مهمان‌های ویژه جان اف کندی، سی‌وپنجمین رئیس جمهوری ایالات متحده در ژوئن ۱۹۶۳ بود. مردم از او استقبال بی‌نظیری کردند و او نیز با ادای جمله‌ای تاریخی، قلب شمار بیشتری از برلینی ها را تسخیر کرد. او به لهجه برلینی گفت: «من یک برلینی هستم».

نوستالژی تِگِل

فرودگاه تِگِل در این أواخر زیر بار انتقادهای شدید قرار داشت، زیرا گنجایش آن همه مسافر را نداشت و صف‌ها همواره طولانی‌تر می‌شد. بسیاری از ساکنان این منطقه که در جوار فرودگاه زندگی می‌کردند، از افزایش سروصدای هواپیماها که با فاصله کم از بالای ساختمان‌ها پرواز می‌کردند، عاصی بودند. اما بسیاری از شهروندان از بستن آن افسوس می‌خورند و به طور حتم خاطره این فرودگاه کم‌نظیر را زنده نگه می‌دارند.

آینده تِگِل

از ماه نوامبر ۲۰۲۰ برگ جدیدی از تاریخ تِگِل آغاز می‌شود که هیچ ارتباطی با پرواز ندارد. برای این فرودگاه برنامه‌های دیگری ریخته شده، از جمله ایجاد یک منطقه مسکونی برای ده هزار نفر، همراه با یک پارک تحقیقاتی و صنعتی و یک کمپ دانشگاهی. آن فرودگاه جمع‌وجور و دوست‌داشتنی که با ماشین تنها ۳۰ دقیقه تا مرکز شهر فاصله داشت، به تاریخ سپرده می‌شود.