انواع اتصالات در سازه های فولادی – قسمت دوم

پیشگفتار قسمت اول: انواع اتصالات در سازه های فولادی:
 الف) اتصالات ساده یا مفصلی گیرداری تا ۲۰%
 ب) اتصالات نیمه گیردار گیرداری بین ۲۰ % تا ۹۰%
 ج)اتصالات صلب یا گیردار گیرداری بیشتر از ۹۰%
لازم به توضیح است که تعیین درجه گیرداری اتصالات نیاز به انجام آزمایش و بررسی دقیق دارد.

 

اتصالات با ورق زیر سری و رو سری

ورق زیر سری در تراز بال زیرین تیر و در هنگام ساخت ستون در کارخانه یا کارگاه به ستون جوش می شود. این ورق باید پهن تر از عرض شاه تیر باشد تا جوش بال پایینی تیر به آن امکان پذیر باشد. ورق رو سری را پس از نصب تیر روی بال فوقانی آن نصب می نمایند. ورق بالاسری بار کیتر از بال فوقانی تیر طراحی می شود تا جوشکاری ورق به بال فوقانی تیر به سهولت امکان پذیر شود و نیازی به جوش در وضعیت بالاسری یا زیرسقفی نباشد. به همین دلیل معمولاً این ورق به صورت ذوزنقه اجرا می شود که به ورق کله گاوی معروف است. شکل های ۴۳ و ۴۴

برای تحمل نیروی برشی در محل اتصال تیر به ستون، از جفت نبشی جان، نبشی نشیمن و یا نشیمن تقویت شده (براکت) استفاده می شود. در شکل های ۴۵ تا ۴۷ چند نمونه از اتصالات از پیش تأیید شده در مبحث دهم مقررات ملی ساختمان ایران دیده می شود.

 

اتصالات مستقیم

در این حالت قسمتی از دو انتهای تیر مستقیماً در کارخانه به ستون جوش می شود و پس از حمل و نصب ستون ها، قسمت میانی تیر را در محل خود با روش های مختلف نظیر اتصال با ورق های جان و بال و یا اتصال فلنجی متصل می نمایند. برش دقیق تیر و گونیا بودن اتصال و اجرای جوش شیاری با نفوذ کامل، اجرای این اتصال را در کارخانه الزامی می نماید. از این نوع اتصال می توان در اتصال ستون به کف ستون نیز استفاده نمود.در شکل های ۴۹ و ۵۰ چند نمونه از اتصال فلنجی را مشاهده  میکنید.

 

اتصالات مهاربندها

اتصال مهاربندها به ورق اتصال طوری انجام می شود که امکان حرکت ورق در راستای عمود بر صفحه ورق امکان پذیر باشد. این امر با رعایت فاصله انتهای بادبند از خط تکیه گاهی ورق اتصال به اندازه حداقل  مطابق شکل ۵۱ امکان پذیر (t2) دو برابر ضخامت ورق می شود. در این حالت محورهای طولی (آکس) تیر، ستون و بادبند باید از یک نقطه عبور نمایند. در محل تقاطع بادبندهای ضربدری از ورق های مستطیلی استفاده می شود.

۱۳

اتصالات ستون به فونداسیون

واسطه اتصال ستون فولادی به پی بتنی، صفحه کف ستون یا بیس پلیت است. صفحه کف ستون به وسیله میل مهارهایی که در اصط الح کارگاهی بولت نامیده می شوند به بتن فونداسیون متصل می شود. در صورتیک ه اتصال مفصلی مورد نظر باشد، معمولاً با استفاده از نبشی و حداقل دو عدد بولت، ستون به فونداسیون متصل می شود )شکل ۵۲ – الف( و اگر اجرای اتصال به صورت گیردار مد نظر باشد از ورق اتصال و تعداد بولت های لازم بر اساس محاسبات فنی استفاده می شود؛ در این حالت، علاوه بر نیروهای محوری و برشی، لنگرخمشی نیز از ستون به فونداسیون انتقال می یابد (شکل ۵۲ ) صفحه کف ستون ع الوه بر اینکه واسطه اتصال ستون به فونداسیون می شود، وظیفه پخش بارهای وارده از ستون فولادی به پی بتنی را به طوری که بتن فونداسیون قادر به تحمل آنها باشد، بر عهده دارد.

وصله اعضا

طول استاندارد پروفیل های موجود در بازار ۶ یا ۱۲ متر است و طول تیر، ستون و اعضای مهاربندی تابع نقشه های سازه ای است و در بیشتر مواقع، برش کاری و وصله این اعضا ضرورت میی ابد. وصله اعضا در سه حالت زیر اتفاق می افتد:

۱ طول مورد نیاز برای عضو بیشتر از پروفیل های موجود در بازار باشد.

۲ جلوگیری از هدر رفتن (پرت مصالح)؛ به عنوان  متری را ۶/۵ مثال به کمک وصله، یک تیر فولادی ۳ و ۳۵  متری ساخته و مورد استفاده قرار داد.

۳ تغییر مقطع عضو؛ که اغلب در ستون ها اتفاق می افتد به وسیله وصله و ورق های پر کننده انجام می شود